Dünyada təsirini artıran yeni növ koronavirus (Covid-19) ağciyərlərlə yanaşı, digər orqanlara da ciddi ziyan vurur. Bədəndə sistemli iştiraka səbəb olan Covid-19, xüsusilə ürək-damar xəstəliklərində laxtalanma meylini artırır.
Kardiologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Hüseyn Bozbaş açıqlamasında ürək-damar xəstəliklərinin dünyada ən çox rast gəlinən xəstəlik olduğunu və ölümə səbəb olduğunu bildirib.
Dünyada ölümlərin yüzdə 40-dan çoxunun ürək-damar xəstəliklərindən olduğunu vurğulayan Bozbaş, "Yəni ölümlər "Bunun təxminən yarısı ürək-damar xəstəliklərindən qaynaqlanır. Bu səbəbdən çağın xəstəliyi olaraq xarakterizə edilir. Türkiyədə hər il təxminən 200 min insan ürək-damar xəstəliklərindən dünyasını dəyişir". dedi.
Türkiyənin ürək-damar xəstəlikləri baxımından inkişaf etmiş ölkələrlə müqayisədə yaxşı bir rekorda sahib olmadığına diqqət çəkən Bozbaş, "Avropa Birliyi ölkələrində infarkt keçirmə yaşı var. Qadınlarda təxminən 65, kişilərdə isə 55 olarkən, Türkiyənin "Təəssüf ki, qadınlarda 55, kişilərdə isə 45-50. Ürək-damar xəstəlikləri Türkiyədə Avropa Birliyi ölkələrinə görə 10 il əvvəl görülür." dedi.
Prof. Dr. Bozbaş, Türkiyədə daha erkən yaş qruplarında ürək-damar xəstəliklərinin görülməsinin əsas səbəblərindən qidalanma, artıq çəki, stresli həyat və siqaret olduğunu qeyd edib.
"Koronavirus laxtalanma meyli yaradır"
Dünyada müşahidə edilən və təsiri artmaqda davam edən Covid-19 epidemiyasının sağlamlığa çoxsaylı təsirləri olduğuna diqqət çəkən Bozbaş, sözlərini belə davam etdirdi:
"Covid-19 təkcə ağciyərləri təsir etmir. , həm də digər orqanlar". Qan damarlarına da təsir edir. Başqa sözlə desək, sistemli bir tutmadır. Bunda ürək-damar sistemləri mühüm rol oynayır. Çünki koronavirus laxtalanma meyli yaradır, yəni əmələ gəlməsinə təkan verir. Bu baxımdan ürək-damar xəstəlikləri baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.Türkiyədə ürək xəstəliyi Avropa Birliyi ölkələri ilə müqayisədə daha erkən yaş qruplarında xəstəliklər görüldüyü üçün Covid-19 ilə mümkün risklər artır. Koronavirus yaşlı xəstələrə, ürək-damar xəstəliklərinə isə yaşlı xəstələrə daha çox təsir edir. Təəssüf ki, xəstəliklər daha tez-tez görülən bu qrupda virus daha öldürücü ola bilər."
"Bu müddət ərzində müalicə fasiləsiz davam etdirilməlidir."
Ona görə də vurğulayırıq ki, yaşlıların və ürək-damar xəstəliyi olanların çox daha diqqətli olması lazım olduğunu qeyd edən Bozbaş, xüsusilə soyuq havaların başlaması və yuxarı tənəffüs yollarında problemlərin ortaya çıxması ilə xəstəliyin tezliyinin artacağının gözlənildiyini ifadə etdi.
Bozbaş qış mövsümü ilə bağlı yerlərdə daha çox vaxt sərf ediləcəyini və maska-məsafə-gigiyena qaydalarına daha çox önəm veriləcəyinə diqqət çəkdi.
Buna görə riskin artdığına diqqət çəkdi. Virusun daha ölümcül olduğu 65 yaş və üstü insanlarda xroniki xəstəlik yükünün yüksək olduğunu söyləyən Bozbaş bunları söylədi:
"Xüsusən də ürək-damar xəstəlikləri xəstələrin bu müddət ərzində müalicələrini ara vermədən davam etdirmələri vacibdir" dövr. Lakin ümumilikdə hər kəs bu dövrdə yuxu rejiminə fikir verməli, stressdən uzaq durmalı, balanslı və adekvat qidalanmalıdır. Gün ərzində adekvat fiziki fəaliyyət laqeyd edilməməlidir.
Soyuq hava ilə əlaqədar çölə çıxmaq mümkün olmadığı üçün insanlar mümkün qədər evin ətrafında hərəkət etməlidirlər. Həkimin icazəsi ilə, əgər varsa, qaçış bandından istifadə etməli və ya velosiped sürməlisiniz. İcazə verilirsə, evdə tez-tez hərəkət etməli, mədəni və fiziki məşqlər etməlidir. Gün ərzində 30-60 dəqiqə tərləməniz üçün idman edilməlidir. Çünki idman həm ürək-damar sağlamlığı, həm də immuniteti gücləndirmək üçün vacibdir. Digər tərəfdən, gün ərzində kifayət qədər maye qəbul edilməsinə diqqət yetirilməlidir."
Prof. Dr. Bozbaş pandemiya prosesində ümumiyyətlə çəki artımının müşahidə edildiyini vurğulayaraq, diqqət edilməsi lazım olduğunu vurğuladı. Piylənmənin xəstəlik riskini artırdığını ifadə edən Bozbaş, hər kəsin bir an əvvəl ideal çəkisinə çatması lazım olduğunu vurğulayaraq, porsiyonları azaltmağın, tərəvəz əsaslı pəhriz yeməyin, yeməkdən uzaq durmağın faydalı olacağını ifadə etdi. adekvat və balanslı bir pəhriz yeyərkən karbohidratlı qidalar.
oxumaq: 0
