Bu günə qədər çox şey istəmisiniz. Bəlkə də bəzilərinə nail ola bilmədiniz, əldə edə bilmədiklərinizi ertələməyə davam etdiniz, sonra isə bu yığılmış uğursuzluqların səbəb olduğu qeyri-kafilik hissi ilə illərlə dəyərsiz hiss etdiniz. Hər uğursuzluqla mənfi hissləriniz, düşüncələriniz daha da artdı və siz təxirə salmağı öyrəndiniz və təxirə saldınız, çünki uğursuzluqla üzləşməkdənsə, təxirə salmaq daha asan idi.
İngilis ədəbiyyatında “Procrastination” sözü yoxdur. türkcədə tam qarşılığı 'Sonraya qoyma, sonraya buraxma, yavaş götürmə' olaraq təyin olunur.Məlum proses bir çox insanın bu gün vərdiş halına gətirdiyi bir davranış modelidir. İnsan olaraq üzərimizə düşən vəzifələr və bu vəzifələri yerinə yetirmək istəyimiz fərqlidir. Biz tez-tez sevmədiyimiz və ya etmək istəmədiyimiz işləri təxirə salırıq. Ancaq bunu çox tez-tez etməyə başladığımızda 'son dəqiqəyə qədər buraxmaq' vərdiş halına gəlir və potensialımızı üzə çıxarmağımıza mane olur.
Süründürməni vərdiş halına gətirən insanlar adətən həyatın bütün sahələrində işləri təxirə salırlar (Demiriz, 2015). Onların qəzet köşələrindən qoparıb saxladıqları pəhriz siyahıları, bir gün onları həyata keçirmək ümidi ilə, vaxtı keçmiş hesablar və vaxtı keçmiş sağlamlıq yoxlamaları var. Əslində, təxirə saldığımız şey etməkdən çəkindiyimiz iş deyil, bu işin nəticəsində hiss edəcəyimizə inandığımız və çox vaxt bunun fərqində olmadığımız mənfi emosiyadır. Misal üçün; Davamlı olaraq dərsini təxirə salan tələbə təhsildən deyil, heç sevmədiyi bu işi görərkən hiss edəcəyi hirs, kədər, darıxma kimi mənfi duyğulardan qaçır. Müəyyən bir anda etməli olduğumuz şeyi etmək əvəzinə, daha çox zövq aldığımız şeyləri etməklə həqiqətən etməli olduğumuz işləri təxirə salırıq. Başqa sözlə; Biz uzunmüddətli işlərdən çox qısa müddətdə zövq verən işlərə üstünlük veririk. Lakin bu uzun müddətli süründürməçilik davranışı ailəmizə, karyeramıza, hətta sağlamlığımıza zərər vurmağa başlayanda “zərərli davranış” olaraq təyin olunmağa başlayır, onun nəticələri patoloji ölçülərə çatır və müalicə edilməsi lazım olan problemə çevrilir.
Əksər psixoloji problemlərin müalicəsində olduğu kimi, süründürməçilik kimi zərərli vərdişin müalicəsində də ilk addım onun fərqinə varmaqdır. Özümüzə qarşı dürüst olmalıyıq �, təxirə salmağa başladığımız anları və onların nəticələrini müzakirə etməliyik. Etmək istəmədiyimiz şeylərə davamlı olaraq bəhanələr uydurduğumuzu, işdə oturduğumuz an diqqətimizi yayındıracaq ehtiyaclar axtardığımızı, 'Cəmi 5 dəqiqə' deyərək verdiyimiz fasilələrin saatlarla vaxt apardığını dərk etməliyik.
O zaman biz süründürməçilik davranışımızın səbəblərini tapmalıyıq. Misal üçün; Uğursuzluq qorxusu, qeyri-kafi hiss etmək, qrafiksiz işləmək, eyni vaxtda və qısa zamanda bir iş görmək istəmək, iş prioritetləri ilə bağlı qərarsız olmaq, mükəmməllikçilik və qeyri-müəyyən məqsədlərə sahib olmaq kimi səbəblər məsuliyyətlərimizi təxirə salmamıza səbəb ola bilər. Süründürmə davranışının vərdişə çevrilməsinin başqa bir səbəbi ailə mədəniyyəti və valideyn üslublarıdır. Avtoritar valideyinləri olan, daim tənqid olunan, hər zaman əmr alaraq üzərinə düşən vəzifələri yerinə yetirən uşaqlar niyyətlərini içlərinə keçirə bilmir, daxili aləmlərini idarə etməyi, nizamlamağı öyrənə bilmirlər.
Tez-tez istifadə etdiyimiz süründürməçiliyin səbəblərini aşkar etdikdən sonra növbəti addım vaxtımızı aktiv şəkildə idarə etməyə başlamaqdır. Vaxtı səmərəli idarə etmək üçün müxtəlif strategiyalardan istifadə edə bilərik. Bu strategiyalardan bəziləri aşağıda verilmişdir. Unudulmamalıdır ki, hər bir strategiyanın effektivliyi insanın ən uyğun hesab etdiyi səbəbdən asılı olaraq dəyişir.
* İşi hissələrə ayırmalıyıq. Xüsusilə işi yorucu və çətin hesab etdiyi üçün təxirə salan insanlar üçün tövsiyə olunan bir üsuldur. Biz işimizi daha kiçik və idarə oluna bilən hissələrə bölməklə iş üzərində nəzarətimizi artıra bilərik.
* Görüləcək işlər siyahısı yaratmalıyıq. Bu üsul təşkilatlana bilmədiyi üçün işlərini təxirə salan insanlar üçün tövsiyə olunur. "Görüləcəklər" siyahısı hazırlandıqda, biz işin darıxdırıcı və yorucu hissələrini atlamırıq, əksinə tamamlayırıq.
* İşimizi sevməyə çalışmalıyıq. etməli və onu çox qiymətləndirməməlidir. Əvvəlki yazımda da qeyd etdiyim kimi, insanın situasiyalarda hiss edəcəyi duyğularla bağlı proqnozları heç də həmişə doğru olmur. Çox vaxt işi görərkən yaşadığımız gərginliyi və sıxıntını belə hiss etmirik. Önümüzdəki günlərdə cansıxıcı hesab etdiyiniz işə başlamazdan əvvəl hiss edəcəksiniz. Düşündüyünüz mənfi emosiyalarla bağlı proqnozlarınızı 10 bal üzərindən qiymətləndirin. Tapşırığı tamamladıqdan sonra həqiqətən hiss etdiyiniz emosiyaları qiymətləndirin və ikisini müqayisə edin. Beləliklə, hadisələrin əslində düşündüyünüz qədər pis olmadığını və onları yerinə yetirməzdən əvvəl məsuliyyətlərinizi çox qiymətləndirdiyinizi görə bilərsiniz.
* Biz kəsilməyəcək vaxtları seçməliyik. 'Telefonu yoxlayayım' dedikdən sonra saatlarla işə qayıda bilməyənlər üçün ən uyğun üsuldur. Ailəmizin, dostlarımızın və sosial medianın müdaxilə etməyəcəyinə əmin olduğumuz bir müddətdə üzərimizə düşən vəzifələri yerinə yetirməyə çalışmalıyıq. İşimiz bitdikdən sonra mütləq Facebook bildirişlərinə və yığılmış mesajlara baxmaq üçün vaxtımız olacaq.
* Biz işi yerinə yetirmək üçün ən yaxşı vaxtı tapmalıyıq. Hər kəsin gün ərzində özünü daha dinamik hiss etdiyi və işindən daha çox səmərəlilik əldə etdiyi bir vaxt var. Bəzi insanlar səhər oyandıqda daha xoşbəxt və enerjili olur, bəziləri isə gecə işləməyi xoşlayır. Gün ərzində sizin ən məhsuldar olduğunuz vaxtı müəyyən etməli və mümkün qədər o vaxtda işi görməyə çalışmalıyıq.
* Biz nə üçün etdiyimizi yadda saxlamalıyıq: Saatlarla, günlərlə, aylarla qarşılaşdığımız və ya mübarizə aparacağımız "O şeyin" nə olduğunu özümüzə xatırlatmalıyıq. əslində üçün. Verdiyimiz cavab motivasiyamızı artıracaq.
* Tamamlanmış işlərin siyahısını tutmalı və özümüzü mükafatlandırmalıyıq: Əgər hər günün sonunda gördüyümüz işləri yazsaq. , o gün nə qədər etdiyimizi görə bilərik. Bu üsul, bütün digər yığılmış işlərimizi etmək üçün öz içimizdə gücə malik olduğumuza inamımızı artıracaq. Sevmədiyimiz bir işi təxirə salmaq əvəzinə, lazımi strategiyalardan istifadə edərək onu tamamlayanda özümüzü mükafatlandırmalıyıq. Bu yolla davranışımızı gücləndiririk.
Sizə həyata gözlərinizi açmaq şansı verildikdə hər gün yeni bir başlanğıc edə bilərsiniz. Siz indi keçmişi aradan qaldırmaq və bəlkə də yenidən başlamaq üçün bu məsləhətləri oxuyursunuz. Əgər bura qədər oxuyub bu uzun məqaləni bitirmisinizsə, artıq başlamışsınız.
Özünüzdən təslim olmayın.
&n bsp;
oxumaq: 0
