Ürəyin elektrik sistemindəki pozğunluq nəticəsində ürəyin qeyri-müntəzəm işləməsinə aritmiya və ya disritmiya deyilir. Aritmiyalar ürəyin elektrik siqnallarının ləngiməsi nəticəsində bradikardiya (yavaş ürək döyüntüsü), elektrik siqnalları sürətləndikcə taxikardiya (sürətli ürək döyüntüsü) və nizamsız siqnallar nəticəsində ritm pozğunluğu kimi baş verə bilər. İstirahət zamanı nəbzinin dəqiqədə 60-dan aşağı olması bradikardiya, dəqiqədə 100-dən çox olan nəbz isə taxikardiya adlanır. Ritm pozğunluqları xəstələrdə başgicəllənmə, zəiflik, ürək döyüntüsü, tərləmə, nəfəs darlığı, döş qəfəsində ağrılar, yıxılma və nadir hallarda huşunu itirmə ilə nəticələnə bilər.
Ürəyin yavaşlaması kimi özünü göstərən ritm pozğunluqlarına bradikardiya deyilir. Ürəkdə və ya keçirici yollarda elektrik siqnalları yaradan mərkəzdə (sinus düyünü) hüceyrələrdə pozğunluqlar nəticəsində baş verir. Bu, bəzən fasilələr və ya ürəyin həddindən artıq yavaşlaması kimi özünü göstərə bilər. Nəbz aralıqlı olmaya bilər və ya dəqiqədə 25-30 vuruşa düşə bilər. Nəticədə xəstə huşunu itirmə hücumları, başgicəllənmə, halsızlıq və ya tez yorulma kimi simptomlar yaşayır. Bu vəziyyət yaşlanma ilə əlaqədar keçirici sistemin pozulması, ürək əzələsinə təsir edən infeksiyalar, koronar arteriya xəstəlikləri, infarkt, bəzi dərmanlar, hipotiroidizm (guatr) və qanda elektrolit pozğunluğu nəticəsində yarana bilər. Onların bir çoxunun müalicə ilə düzəldilməsi mümkün olsa da, bradikardiyaların əhəmiyyətli bir hissəsinin müalicəsində yeganə məcburi üsul kardiostimulyatorun implantasiyasıdır.
Taxikardiyalar istirahətdə dəqiqədə 100-dən yuxarı ürək döyüntüləridir. Xəstədə özünü ürək döyüntüsü kimi göstərir. Çox vaxt qəfildən başlayırlar və birdən bitirirlər. Yorğunluq, yuxusuzluq, stress və ani həyəcan ürək döyüntülərinin başlamasına səbəb ola bilər. Bəzən heç bir səbəb olmadan ürək döyüntüsü baş verə bilər. Ürək döyüntülərinin nə vaxt başlayacağını və nə qədər davam edəcəyini heç vaxt bilmirsiniz. Yenə də ürək döyüntüsü zamanı tərləmə, başgicəllənmə, nəfəs darlığı, qaralma və hətta huşunu itirmə halları baş verə bilər.
Taxikardiyalar ürəkdəki qulaqcıqlardan əmələ gəldikdə, onlara supreventrikulyar taxikardiyalar deyilir. Supraventrikulyar taxikardiyalar ümumiyyətlə xoşxassəli aritmiyalardır, birdən ürək döyüntüsü şəklində başlayır və bir müddət davam edir, sonra qəflətən öz-özünə sona çatır. Onlar xəstəxanada və ya təcili yardım şöbələrində venadaxili tətbiq olunan müxtəlif dərmanlarla dayandırılır. Ürək döyüntüsü zamanı başgicəllənmə, bulanıq görmə və uyuşma baş verə bilər. Ürək döyüntülərindən sonra yorğunluq və tükənmə baş verə bilər.
Ürəyin mədəciklərindən yaranan taxikardiyalara mədəcik taxikardiyaları deyilir. Ventriküler taxikardiya supraventrikulyar taxikardiyadan daha təhlükəlidir. Bir neçə dəqiqə ərzində qəfil ölümə səbəb olan mədəcik fibrilasiyası adlanan mədəcik taxikardiya növləri infarkt və ürək çatışmazlığı keçirmiş insanlarda, ürək əzələsi xəstəliyi (kardiomiopatiya) olanlarda və anadangəlmə genetik ion kanalı pozğunluğu olanlarda müşahidə oluna bilər. . Anadangəlmə genetik ion kanalı pozğunluqları və ürək əzələsinin hipertrofiyası olanlarda heç bir klinik simptom olmadan qəfil ürək ölümü baş verə bilər.
Qulaqcıqlardan yaranan və nizamsız ürək döyüntülərinə səbəb olan digər ritm pozğunluğu ürəkdə laxtaların əmələ gəlməsidir. , bədənə laxtaların atılmasına səbəb olur və nəticədə iflic kimi ağır fəsadlara səbəb ola bilər. Bunun qarşısını almaq üçün xəstələr antikoaqulyant müalicə almalıdırlar.
Ritm pozğunluqlarının müalicəsinin iki variantı var. Bunlardan birincisi ritmi tənzimləyən dərmanlardır. Dərman müalicəsi ilə ürək döyüntülərinin tezliyi azaldıla və ya tamamilə yatırıla bilər. Ancaq dərman dayandırıldıqda, ürək döyüntüsü yenidən görünür. Bəzi xəstələrdə dərmanın heç bir təsiri olmaya bilər və ya dərmanla əlaqəli əlavə təsirlərə görə dərmanı istifadə edə bilməyəcəklər. Belə hallarda ikinci və qəti müalicə variantı olan radiotezlik ablasyon terapiyası tətbiq edilməlidir. Radiotezlik ablasyon müalicəsində; Xəstəni anesteziya etmədən qasıq nahiyəsini tək iynə ilə anesteziya edərək ürəyə daxil edilən kateterlər vasitəsilə ürəkdə aritmiya yaradan fokus və ya mexanizm təsbit edilir. Daha sonra bu təyin olunmuş fokusda (xalq arasında yanan terapiya kimi tanınır) radiotezlik enerjisini tətbiq etməklə aritmiya aradan qaldırılır. Müalicədən sonra xəstələr bir gün sonra işə qayıda bilərlər.
oxumaq: 0
