Qidalanmanı aclığımızı yatırmaq və ya mədəmizi doldurmaq kimi qəbul etməyin. Qidalanma; Bu, insanın böyüməsi, inkişafı, sağlam və məhsuldar olması, uzun ömür sürməsi üçün lazım olan qida maddələrini istehlak etmək deməkdir.
Sağlam qidalanma sosial, mənəvi və fiziki inkişafa böyük töhfə verir. Sağlam qidalanma yalnız adekvat və balanslaşdırılmış qidalanma ilə mümkündür.
Uşaqlarda adekvat qidalanma
Bu, orqanizmin yaşaması və işləməsi üçün lazım olan qədər qida istehlakı deməkdir.
Bədənin ehtiyacları zamanla dəyişir. Böyümə və inkişaf çağında olan uşaqların qidaya ehtiyacları böyüklərdən daha yüksək olduğundan, onların qida ehtiyacları da yüksəkdir. Hər bir uşağın yeyəcəyi qida miqdarı çox fərqli olmasa da, çəki, boy və yaş kimi amillərdən asılı olaraq dəyişəcək.
Uşaqlarda balanslaşdırılmış qidalanma
Uşağın yaşı, fəaliyyət, xəstəlik vəziyyəti, cinsi, genetik xüsusiyyətləri, böyümə və inkişaf kimi fizioloji amilləri nəzərə alaraq, qida maddələrinin hər birini gün ərzində kifayət qədər miqdarda alaraq və bədəndə uyğun şəkildə istifadə etmək. Balanslı qidalanma zehni və fiziki sağlamlıq üçün vacibdir. Uşağınızın gündəlik fəaliyyətlərini, yemək vərdişlərini və zövqlərini nəzərə alaraq, onun gündəlik qida ehtiyaclarının balanslaşdırılmış olduğundan əmin olun.
Qidalanma Elementləri
Uşağınızın adekvat və balanslı qidalanması üçün;
-
Vitamin və mineralların adekvat qəbulu,
-
yağ və şəkərin məhdudlaşdırılması,
-
Lif və lif mənbələri
-
4 qida qrupu daxil olmaqla; Kifayət qədər və balanslaşdırılmış qidalardan ibarət olmalıdır.
Bu qida qrupları; ət-yumurta-paxlalılar qrupu, süd və süd törəmələri, çörək və taxıl qrupu, tərəvəz və meyvə qrupu. Heç bir sağlamlıq problemi olmayan uşaqların ümumiyyətlə istehlak etməli olduğu yemək qruplarını və porsiya ölçülərini qeyd edək.
Ət-yumurta-paxlalılar qrupu:
Ət, toyuq, balıq, yumurta, mərcimək, noxud, noxud və lobya kimi paxlalı bitkilərdən ibarət qida qruplarını ehtiva edir. Uşaqlarınıza gündəlik səhər yeməyində bir yumurta, digər yeməklərdə 1 qaşıq paxlalılar və 1 küftə ət/toyuq/balıq verin. Mən sizə imtina etməyi təklif edirəm. Bu şəkildə bu qida qrupunun 3-4 porsiyon ölçüsündə uşağınızın istehlak etməsi tövsiyə edilir. Paxlalıları hər gün istehlak etmək çətin olacağından, bunun yerinə ət qrupundan olan qiymə, küp və sote ətlərinin istehlak edilməsi də uyğundur. Sadəcə həftədə iki dəfə balıq yeməyə diqqət edin.
Süd və süd qrupu:
Süd və pendir, qatıq və ayran kimi tərkibində süd olan qidalar. Gündəlik istehlak miqdarı 3-4 porsiya olaraq tövsiyə olunur. Bu qrupdakı qidaların 1 porsiya ölçüsü; 4 xörək qaşığı qatıq, 1 stəkan süd, 1 kibrit qutusu pendir, 1 stəkan ayran Səhər yeməyində 1 kibrit qutusu pendir istehlak edən uşağınız yeməklər arasında rahatlıqla süd və ayran qəbul edə bilər.
Çörək və Taxıl qrupu:
Çörək, makaron, düyü, bulqur, əriştə və filodan ibarət taxıl qrupu gündəlik ehtiyaclarımızın böyük bir hissəsinə daxildir. Gündəlik istehlak miqdarı 6-8 porsiya olaraq tövsiyə olunur. Bu qidaların 1 porsiyon ölçüsü; 1 nazik dilim çörək, yarım kasa əriştə, makaron, 5 peçenye, 3 xörək qaşığı bulqur/düyü plovu, ¼ xəmir. Böyüyən və inkişaf edən uşağa tam buğda çörəyini məsləhət görmürəm. Tam taxıl məhsulları istehlak edə bilərlər. Zülal və vitamin tərkibini artırmaq üçün onu digər qidalarla birlikdə istifadə etməyi məsləhət görürəm.
Tərəvəz və meyvə qrupu:
Bütün məhsullardan ibarət qrupun gündəlik istehlak miqdarı tərəvəz və meyvələr 2 porsiya meyvədir.Cəmi 5 porsiyon, 3 porsiya tərəvəz tövsiyə edilir. 1 porsiya meyvə; 1 kiçik armud, portağal, alma, 2 kiçik naringi, 3-4 təzə/quru ərik, 2 kiçik quru/təzə əncir. Meyvələr günorta, axşam yeməyindən ən az yarım saat sonra istehlak edilə bilər. Tərəvəzlərin kalorisi də çox aşağıdır. Yeməkləri ilə mövsüm salatı, səhər yeməyində isə istədiyi qədər pomidor, xiyar, göyərti istehlak edə bilər. 4 xörək qaşığı bamya və yaşıl lobya kimi tərəvəz yeməkləri 1 porsiya miqdarındadır.
Qeyd etdiyimiz bu qidalardan başqa, yağ və şəkərdən də danışaq.
Yağ-şəkər:
Zeytun yağı, günəbaxan yağı, kərə yağı, mürəbbə.Tərkibində bal, tort, tort, şokolad kimi qidalar var. Bu qidaların gündəlik istehlak miqdarı digər qidalardan daha azdır. Gündəlik istehlak miqdarı 6 porsiya yağ, 6 porsiya şəkərdir Bunun 1-2 porsiyonu tövsiyə olunur. 1 porsiya yağ; 1 çay qaşığı yağ, yağ, 5-6 qara zeytun, 3-4 qoz, 5-6 fındıq/badam, 1 porsiya şəkər; 1 çay qaşığı bal 1 xörək qaşığı bəkməz/mürəbbə/marmelad kimi qəbul edilə bilər.
Su:
Digər qidalar qədər vacib olan su, həyati əhəmiyyətə malikdir. Uşağın bədəninin yetmiş faizinin su olması faktiki olaraq suya nə qədər ehtiyacımız olduğunu göstərir. Gün ərzində aktiv olan uşaqlarınız xüsusilə havalar isindikdə tərləyərək daha çox su itirəcəklər. Qida, tənəffüs yolları və sidiyin həzm edilməsi zamanı su davamlı olaraq ayrıldığı üçün su əlavələri edilməlidir. Buna görə də, onun gündəlik 2-2,5 litr su istehlak etməsini təmin edin. Əgər qızdırması və ishal varsa, suyun miqdarını daha çox artırın. Çünki bədən normaldan daha çox su itirəcək.
Onun hər dəfə susamasını gözləməyin, onu vərdiş halına gətirmək üçün tez-tez su istehlak edin. Yanınızda bir su şüşəsi və ya butulka olduğundan əmin olun.
Lif:
Tərkibində lif olan qidalar; tərəvəzlər, meyvələr və qabıqları ilə yeməli məhsullar (alma, armud, heyva, əncir, çiyələk, quru ərik, kahı, kərəviz. Gül kələm, ispanaq, kök, kartof), noxud, mərcimək, noxud, quru lobya və paxlalı bitkilərdən lobya.
Uşaqlarınıza yeməklər arasında meyvə yedirə bilərsiniz, çünki lif qəbulu onları uzun müddət tox saxlayır. Alma və armud kimi qidaların tərkibində olan lif qəbizliyin qarşısını alır.
oxumaq: 0
