HPV ümumiyyətlə cinsi əlaqə yolu ilə ötürülən bir virusdur. Dəridə açıq yara olduqda dəridən dəriyə təmas yolu ilə ötürülə bilən virusdur. Cəmiyyətdə bilinəndən fərqli olaraq üzgüçülük hovuzlarından, ümumi tualetlərdən və dəsmallardan istifadə, lazer epilyasiyası və ya mumlama yolu ilə HPV-nin ötürülməsi mümkün deyil, xərçəngə səbəb ola bilər. Bu xərçənglər arasında ən çox uşaqlıq yolu xərçəngi, yəni uşaqlıq boynu xərçəngi səbəb olur.
Qadınların təxminən 80-96%-i həyatı boyu HPV ilə qarşılaşır. Ancaq immun sistemimiz bu virusu 2 il ərzində 98% nisbətində bədənimizdən təmizləyir. Bununla belə, 2% hallarda HPV bədəndə davam edir. Bu, 2-15 il ərzində uşaqlıq boynunda yaralara, gələcəkdə isə xərçəngə səbəb ola bilər.
HPV-dən qorunmağın yollarından biri də HPV peyvəndi almaqdır. 9 yaşından etibarən hər kəs bu peyvəndi ala bilər. 15 yaşdan kiçik uşaqlar üçün 1 aylıq fasilə ilə 2 doza kifayətdir. Cinsi əlaqədən əvvəl edilən HPV peyvəndi xərçəngdən demək olar ki, 100% qoruyur. HPV peyvəndi təkcə uşaqlıq boynu xərçəngindən deyil, həm də ziyillərdən qoruyur.
Ölkəmizdə ikili və dördlü HPV vaksinləri mövcuddur. Doqquz valentli HPV peyvəndi tezliklə ölkəmizə gələcək. Tərkibindəki HPV növlərinin sayı artdıqca peyvəndin effektivliyi artır.
HPV peyvəndi uşaqlıq boynu xərçənginə və ya digər cinsiyyət orqanlarının xərçənginə səbəb olmur. İmmunitet sistemini gücləndirir və HPV-nin bədəndən təmizlənməsinə kömək edir. Peyvəndin tərkibində civə yoxdur. 9 yaşdan yuxarı bütün qızlar və oğlanlar HPV-yə qarşı peyvənd oluna bilərlər. Peyvənddən sonra tətbiq yerində yüngül qızartı kimi qeyri-əhəmiyyətli yan təsirlər baş verə bilər.
Məqalədə verilən dərəcələr və məlumatlar Garland SM-nin Clinical Infectious Diseases 2016-da dərc edilmiş tədqiqat nəticələrinə dair ifadələrdir.
oxumaq: 0
