İmposter Sindromu: “Hamını aldatdığımı hiss edirəm”

İmposter Sindromu psixologiya ədəbiyyatında yenicə məna qazanmış və klinik müşahidələrə əsaslanan nəticələrlə izah edilən sindromdur. Bu sindromdan əziyyət çəkən insanlar daima əldə etdikləri uğura layiq olmadıqlarına görə sıx təzyiq hiss edirlər. Düşünürlər ki, olduqları yerə ağıl, istedad, zəhmət, əzmlə deyil, bəxt və ya təsadüf nəticəsində gəliblər və bir gün bunun da üzə çıxacağını düşünürlər. Bu saxtakarlıq hissi insanın akademik nailiyyətlərindən, sosial həyatından və başqalarının onu gördüyü yerdən asılı olmayaraq mövcuddur.

Fərdlərin Imposter Sindromu ilə qarşılaşdıqlarını necə başa düşdüyünü soruşsaq, aşağıdakı siyahı kömək edə bilər.

Əslində faktlarla fərdin hissləri müqayisə edilərsə, yəqin ki, aralarında böyük uçurum yaranar. Çünki bu insanlar özlərini indiki mövqelərindən aşağı görməyə meylli ola bilərlər. Bu sindromdan əziyyət çəkən insanlar daim öz uğursuzluqlarını görən və uğurlarını şansa bağladıqları üçün özləri ilə fəxr edə bilməyən insanlar olduqları üçün özlərini yorğun və cansıxıcı hiss edə bilərlər. Ona görə də onların həyat keyfiyyəti də aşağı düşə bilər.

İmposter Sindromlu fərdlərin ortaq xüsusiyyətlərinə nəzər saldıqda onların həyatda uğur qazandıqlarını görmək mümkündür. Bu vəziyyətin səbəbi araşdırıldığında, bu insanların qeyri-kafi olacaqlarına dair inanclarının güclü olması böyük rol oynayır. Başqa sözlə, Imposter Sindromlu insanlar o qədər inanırlar ki, uğur qazana bilmirlər Həddindən artıq hallarda özlərini çox vasvasılıqla, uzun müddət işləyən və mükəmməllik axtaran fərdlər kimi görürlər. Başqa bir ara xüsusiyyət, fərdlərin fırıldaqçı kimi hiss etdikləri üçün cəmiyyətdən uzaqlaşması və tənhalaşması olacaq. Uğurlarının bəxtdən asılı olduğuna inanmaları İmposter Sindromundan əziyyət çəkən insanları başqalarından uzaqlaşdırır, çünki başqaları ilə bir araya gəlsələr, əslində nə qədər uğursuz, mədəniyyətsiz və boş olduqlarını ortaya çıxaracaqlarını düşünürlər.

Kifayət qədər təchiz olunmadıqlarına dair inanclar insanlarda özlərinə və həyatda nəyə nail ola biləcəklərinə şübhə yaradır. Nəticədə ya görməli olduqları işə həddən artıq hazırlaşırlar, ya da işi süründürür və heç vaxt bitirmirlər. Həddindən artıq hazırlıq insanları yorur, süründürməçilik isə uğur və təqdir hissini əngəlləyir. İstirahət hissi əldə edə bilməyən insanlar özlərinə müsbət rəy verə bilmədiklərinə görə özlərindən şübhələnməyə davam edirlər. Bu şübhə tapşırığı yerinə yetirmək üçün işləməyə davam etmək ehtiyacını gücləndirir və biz həddindən artıq hazırlıq və ya süründürməçiliyə qayıda bilərik. Imposter Sindromu depressiya və narahatlıq kimi əhval pozğunluqlarına da səbəb ola bilər.

İmposter Sindromunu müalicə etmək üçün əvvəlcə fərdlərin bu özünə şübhəni haradan əldə etdiyini öyrənmək lazımdır. Əsası uşaqlıqda qoyulan bu qeyri-adekvatlıq hissinin tapılıb keçərli olduğunu görsələr, yəqin ki, yaxşı olar. Uğurların onlara kömək etdiyinə inanan bu insanlar öz səylərini və istedadlarını üzə çıxarmaq üçün böyük və ya kiçik fərqi yoxdur, uğurlarını qucaqlamalıdırlar.

oxumaq: 0

yodax