Bu, xalq arasında sızanaq kimi tanınan ən çox görülən dəri problemidir. Yeniyetməlik dövründə 85% hallarda müşahidə edilir və hətta bu dövrün erkən simptomu hesab olunur. Ancaq hormonal səbəblərə görə 20-30 yaş və daha yuxarı qadınlarda da görülə bilər.Sızanaq dərinin saç və yağ vahidinin iltihabi xəstəliyidir. Sızanaqların əmələ gəlməsinə bir çox amillər cavabdehdir. Dərimizdəki yağ bezləri bəzi qadınlarda da olan androgen adlı kişi hormonunun təsiri altındadır. Yeniyetməlik dövründə bu hormonun hesabına yağ vəzilərinin ifrazı artır. Sebum adlanan yağ saç follikulundan keçərək dərinin səthinə çatır. Lakin sızanaqları olan insanlarda follikulun sonunda tıxac əmələ gəldiyi üçün sebum follikulda qalır.
Sızanaq əmələ gəlməsinə səbəb olan amillər:
- Sızanaq daxilində dəyişikliklər. saç folikülü və tıxacın əmələ gəlməsi,
- Piy ifrazının artması,
- Propionibacterium acnes adlı bakteriyaların artması,
- İltihab,
- Xəstələrin kliniki müayinələrində komedon adlanan qara ləkələr və dəri rəngində millimetrik qabarcıqlar, qırmızı papüllər, irinli püstüllər və iri absesli kistlər müşahidə edilir. Lezyonlar adətən piy vəzilərinin daha sıx olduğu üz, boyun, kürək, yuxarı qollar və çiyinlərdə müşahidə edilir.
- Nizamsız menstruasiya və saç böyüməsi kimi şikayətləri olan qadın xəstələri müayinə etmək lazımdır. müalicəsində sistemli dərmanlar tələb olunur. Bundan başqa heç bir müayinəyə ehtiyac olmaya bilər.
Tetikləşdirən faktorlar hansılardır?
- Menstruasiya öncəsi kəskinləşmələr,
- Peşə faktorları ; ağır yağlarla təmas,
- Sıx geyim və sürtünmə,
- Kosmetikadan istifadə; Yağlı kremlərdən, ağır pudradan və tonal kremdən istifadə,
- Gigiyenaya diqqət etməmək və ya həddindən artıq qıcıqlanma,
- Bəzi dərmanlar: Steroidlər, litium, epilepsiya dərmanları...
- Genetik tarix ,
- Qidalar; Bu mövzuda bir çox araşdırma olmasına baxmayaraq, glisemik yükün azaldılmasının sızanaq lezyonlarını yaxşılaşdırdığını göstərən hələ kifayət qədər tədqiqatlar yoxdur. Lakin müəyyən qidaları qəbul etdikdən sonra ağırlaşma müşahidə edilirsə, bu qidalardan uzaq durmaq tövsiyə olunur.
Xəstələr əsasən sadə müalicələrə cavab verirlər. Bəzən daha uzun müddətli müalicələrə ehtiyac yarana bilər.
Xroniki xəstəlik və yeniyetməlik dövründə psixososial problemlərə səbəb olan ən çox rast gəlinən xəstəliklərdən biri olduğundan çapıq və ləkələrin əmələ gəlməsinin qarşısını almaq üçün müalicə tövsiyə olunur.
Müalicə variantları. müvafiq antibakterial, quruducu maddələr daxildir.Aşındırıcı və iltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malik kremlər və losyonlar var. Bəzi hallarda oral antibiotiklər və sistemli retinoik turşular istifadə oluna bilər.
Tibbi müalicəni dəstəkləmək üçün pilinqlər, maskalar və müxtəlif lazer tətbiqləri də tövsiyə oluna bilər.
oxumaq: 0
