Ölkəmizdə kolorektal xərçəng bütün xərçəng növləri arasında üçüncü yeri tutur.
Yoğun bağırsaq təxminən 1,5 metr uzunluğundadır və həzm sisteminin nazik bağırsaqlardan sonra gələn hissəsini təşkil edir. Yoğun bağırsağın son 20 sm hissəsi düz bağırsaq adlanır və düz bağırsaqda olan anus ilə bitir.
Qida mədə və nazik bağırsaqlarda həzm olunduqdan sonra yoğun bağırsağa gəlir. Orqanizm üçün faydalı olan bütün qida maddələri mədə, onikibarmaq bağırsaq və nazik bağırsaqlarda sorulur, daha çox su isə yoğun bağırsaqda sorulur. Beləliklə, istehlak edilən qidalar yoğun bağırsaqda nəcisə çevrilir və anus vasitəsilə xaric olunur.
Məlum olduğu kimi, xərçəng hüceyrələrin qarşısıalınmaz, nəzarət oluna bilməyən anormal çoxalmasıdır. Yoğun bağırsaq xərçəngi bağırsağın daxili səthini örtən selikli qişadan inkişaf edir.
RİSK FAKTORLARI NƏDİR?
* Yoğun bağırsaq xərçəngi aşağıda görülə bilsə də. hər yaşda, yüzdə 70-80-dən çox olur. Əksəriyyəti 50 yaşdan sonra müşahidə olunur.
* Ailədə qalın bağırsaq xərçəngi anamnezi varsa, onun erkən inkişaf riski yaş daha da artır.
* Fiziki cəhətdən aktiv olmamaq,
* Heyvan yağları ilə zəngin və liflə zəngin qidalanma,
* Böyük bədəndə poliplərin olması bağırsaq,
* İltihabi bağırsaq xəstəliyinin olması (məsələn, xoralı kolit, Kron xəstəliyi) və şəxsin ailəsində olması. Bağırsaq poliplərinin olması.
YONUN BAĞIRSASI NƏDİR? POLİP, XƏRÇƏNGƏ DÖNÜR?
Orqanizmin selikli qişası olan hər bir orqanda polip yarana bilər və yoğun bağırsağın daxili selikli qişasından da yarana bilər. O, dəri etiketinə bənzəyir və sapı ilə və ya sapı olmadan, yarandığı selikli qişaya geniş şəkildə yapışdırılır. Poliplər yoğun bağırsağın hər yerində görünsə də, ən çox bağırsağın enən hissəsi adlanan sol tərəfində olur. Onlar 50 yaşdan yuxarı insanların yüzdə 25-də görülür və onların yüzdə 25-i yüksək risklidir. Bu o deməkdir ki, onların xərçəngə çevrilmə riski yüksəkdir. Bağırsaq xərçənglərinin 90 faizi bu poliplərdən əmələ gəldiyi üçün bu polipləri aşkar etmək, çıxarmaq və izləmək vacibdir.
ƏLAMƏTLƏR NƏDİR?
-Defekasiya vərdişlərində dəyişikliklər,
-Tez-tez ishal və ya qəbizlik,
-Bağırsaklar Natamam boşalma hissi, şişkinlik və qaz şikayətləri,
-Nəcisdə qan,
-Nəcisin diametrinin incəlməsi,
-Çəki itirilməsi naməlum səbəblərdən,
-Ürəkbulanma, qusma,
-Uzun sürən zəiflik.
DİAQNOZU NECƏDİR?
Diaqnozda bağırsaq sisteminin görüntülənməsi vacibdir. . 40 yaşından sonra nəcisdə gizli qanın axtarılması bağırsaq xərçənginin erkən diaqnostikasında mühüm üsuldur. Bu xəstələrdə anusdan kolonoskopiya deyilən işıqlı sistem daxil edilir və nazik bağırsaqdan nazik bağırsağa qədər yoğun bağırsağın bütün hissələri izlənilir. Hər hansı bir polip və ya anormal toxuma rast gəlinərsə, mümkün olduqda bütün polip çıxarılaraq patologiyaya göndərilir və xəstə izlənilir.
İLKİN DİQNOZ ÜÇÜN NƏ ETMƏLİDİR?
-Nəcisdə gizli qanın analizi,
-Ailələrində kolon xərçəngi olanlar 40 yaşından sonra kolonoskopiya, şikayəti olmayanlar isə kolonoskopiya etdirməlidirlər. 50 yaşından sonra.Onların 1-3 ildən bir dövri olaraq kolonoskopiya etdirmələri vacibdir. Yoğun bağırsağın daxili selikli qişasından yaranan bu xərçəng erkən diaqnoz qoyulmazsa qəfil bağırsaq tıkanıklığı ilə özünü göstərə bilər və vaxtında cərrahi müdaxilə edilmədikdə ölümlə nəticələnə bilər.
MÜALİCƏSİ.
Bağırsaq xərçənginin müalicəsi cərrahiyyədir. Xərçəng hissəsinin cərrahiyyə yolu ilə çıxarılması əməliyyatın əsasını təşkil edir. Və unutmayaq, əziz oxucular, həyat gecikənləri bağışlamaz. Arzular insanı bədbəxt edir. Təhlükə artdıqca arzular da artır. Gəlin hamımız keçmişdəki qaranlığı, qorxunu, peşmanlığı qoyub darvazanın o tayındakı işığa tərəf qaçaq. Və bilək ki, sağlamlıqdan başqa heç nə yoxdur... Maska, məsafə və gigiyenaya diqqət yetirin.
oxumaq: 0
