İnsanlar qidalanma, aclıq, susuzluq, sığınacaq və qorunma kimi ehtiyacları, yəni fizioloji impulslar, doğumdan ölümə qədər olan proseslərin "inkişaf dövrləri"ndə istənilən vaxt qarşılanacaq dərəcədə təhlükəsiz hiss edəcəklər və qarşılanmadıqda özlərini təhlükəsiz hiss edərlər.Fizioloji impulslar qarşılanmadıqda həyəcan hiss edərlər.Orqanizmdə stress yarada bilən narahatlıq yarana bilər.Bu stressin fizioloji tərəfidir.Stress orqanizmə mənfi təsir edir.Aktivləşdirir. böyrəküstü vəzilər.Bununla orqanizmdə üşümə əmələ gəlir, göz bəbəkləri genişlənir, ürəyimizin ritmik döyüntüsünə təsir edərək orqanizmin tarazlığını pozur.
Stressi psixoloji ölçüləri ilə bir proses kimi nəzərdən keçirdikdə; hadisələrdə, faktlarda, situasiyalarda, fərdlərin qavrayışlarında, hiss və düşüncələrini şərh etmələrində, qiymətləndirmələrində çoxlu ölçülərin meydana çıxdığı müşahidə edilir.Orqanizm stressə mənfi reaksiya verdikcə stress qaçılmaz olaraq ortaya çıxacaq.O qədər ki, orqanizm müsbət cavab verərsə stress aradan qalxar.Orqanizmə mənfi təsir edəcək səviyyədə baş vermədiyini və yaşanmadığını görürük.Stressin səbəbləri fərdin daxili və xarici faktorları ola bilər.Fərdin vəziyyətləri və hadisələri necə qavradığını, duyğularını və düşüncələrini necə yaşadığı və ya reaksiya modellərinin stresə səbəb olub-olmadığı önəmli bir məsələdir.Fizioloji ehtiyaclar önəmlidir, lakin günümüzün stress mənbələri sistem üçün vacibdir.Bu uyğunluq davranışları kimi də müşahidə edilə bilər.Məsələn,bugünkü mesajlar "nə qədər çox alsan, o qədər xoşbəxt olarsan" ifadəsi alınmasa, özünüzü məhrum hiss etdirərək stressə səbəb ola bilər.İndiki müasir insan düzgün geyinmək və yaxşı yaşamaq ehtiyaclarını şişirdərək gəlirindən çox xərcləyərək əslində özünü istehlak edir. İstehlak davranışı hər zaman artır.Daha çox almaq kultundan keçir,həmişə daha çox yeyir və həmişə daha çox xərcləyir.Satın ala bilməyəndə stress yaşayır,alıb ödəyə bilməyəndə isə stress yaşayır. stress iki yerə bölünür: idarə oluna bilən mənbələr və idarə oluna bilməyən mənbələr Nəzarət oluna bilməyən mənbələr üçün gərginlik. Məsələn, İstanbulda tıxac sizi stresə salırsa və siz bu vəziyyəti o anda düzəldə bilmirsinizsə və bu problemin həlli sizin ixtiyarınızda deyilsə, bunlar idarəolunmaz resurslar hesab olunur.Bu halda bizim edə biləcəyimiz ən yaxşı şey budur Həmin vaxtdan aşağıdakı şəkildə istifadə etməyə çalışmaq ən məntiqlidir.Belə olan halda stress yaratmaq, nəzarətsiz şəkildə bədənimizə zəhər buraxmaq kimidir; Çünki stress zamanı orqanizm bütün həyati vacib orqanlardan qan alıb əllərə və ayaqlara vurur.Bu orqanizmin döyüş və ya qaçış reaksiyasıdır.Ona görə də bütün enerji qollara və ayaqlara göndərilir.Bu vəziyyət əsəbiləşən və yol hərəkətində dava edən sürücülərdə də müşahidə oluna bilər.Stress fiziologiyaya təsir edir və sonradan psixologiyaya təsir edə bilər ki, bu da dağıdıcıdır.Bunu yüksək gücə malik bomba ilə müqayisə etmək olar.Əslində bir qədər stress hamımıza lazımdır. Ən çox etdiyimiz gündəlik hərəkətlər üçün belə güc üçün bir qədər stress lazımdır, lakin biz bu vəziyyəti şişirdərək yeddi gün iyirmi dörd saata çatdırdıqda bədənimiz davamlı olaraq təhlükə siqnalları göndərir.Şir görəndə nə edirik. hücuma qaçır?Belə bir vəziyyətdə bədənimiz qaç və ya sağ qala bilirsənsə döyüş əmri vermək üçün adrenalin ifraz edir.Biz qaçdıq və ya başqa bir halda aslanı məğlub etdik.Təhlükə bitəndə bezlər dayanır. ifraz edir və normal vəziyyətə qayıdırıq.İdrak prosesində narahatedici vəziyyəti emal edirik.Daimi təhlükə varmış kimi ayıq-sayıq qaldıqda orqanizm buna uyğunlaşa bilmir və xəstəlik və nasazlıq kimi siqnallar verir.Stressin baş vermə səbəbi -bağlantılı xəstəliklər bu vəziyyətin davamlı işləməsidir.
Nəticədə stressin təsiri stressin sıx yaşanmasıdır;stressin fərdlərə təsiri.Gücdən, intensivliyə və dərəcəyə görə dəyişir. Bəzən bu neqativ hallar qarşısında orqanizmdə hadisələri müsbət qəbul etmək, anlamlandırmaq, mənfi vəziyyətə müqavimət göstərmək və ya mübarizə aparmaq kimi müsbət reaksiyalar da inkişaf edə bilər. eyni hadisə və hadisələr.Şəxslər stresin öhdəsindən gələ bilirlər.Çıxmaq üçün müdafiə mexanizmlərini inkar etmək və yatırmaq. Onlar refleksiya və rasionallaşdırmadan istifadə edib stressin mənfi təsirlərindən qurtula bilirlər.Stressə davamlı şəxsiyyət xüsusiyyətlərinə malik olanlar orqanizmləri üçün stressə qarşı qoruyucu tədbirlər görə bilmiş və bu bacarıqları həyatlarında tətbiq etməyi bacarmış insanlardır. Stressin öhdəsindən gəlmək üçün bacarıqlarımızı təkmilləşdirmək daha sağlam fərdlər kimi həyatı davam etdirmək üçün vacibdir.
oxumaq: 0
