Həzm sistemi xoraları (Peptik xora)

Xora yara deməkdir. Peptik hərfi mənada həzmlə əlaqəli deməkdir. Gündəlik həyatda mədə xorası deyildikdə, bütün həzm sisteminin xorası deyil, mədə-qida borusu və onikibarmaq bağırsaq xorası yada düşür. Onların hamısının ortaq cəhəti qarının yuxarı hissəsində yaratdığı ağrılardır. Mədə xorası (mədə xorası) mədənin daxili divarında əmələ gəlir.Qida borusu xorası (qida borusu xorası) qida borusunun ağızdan mədəyə daşıdığı içi boş boru olan yemək borusunda əmələ gəlir. Onikibarmaq bağırsaq xorası nazik bağırsağın yuxarı hissəsini mədə ilə birləşdirən onikibarmaq bağırsaqda meydana gəlir. Mədə xorası termini bu üç bölgədə baş verən bütün xoraları əhatə edir. Bu yazıda mədə xorasından qısaca olaraq xora kimi bəhs ediləcək.

Cəmiyyətdəki ənənəvi inanca görə, isti-turş-turşu-qovrulmuş-ədviyyatlı yeməklər, kofe-çay-kola-siqaret-spirt. və xoraların əmələ gəlməsində stress rol oynayır. Bu inancın bəzi həqiqətləri var, lakin xoraların çoxu helicobacter pylori adlı bakteriyadan qaynaqlanır. Bu bakteriya mədə və onikibarmaq bağırsağın daxili divarını qıcıqlandıraraq xoralara yol açır. Mədə turşusu ifrazının artması ilə qıcıqlanan yer yaraya çevrilir. Biz buna xora deyirik. Bəzi dərmanlar, xüsusən də ağrıkəsicilər və ya revmatizm dərmanları kimi tanınan dərmanlar da xoralara səbəb ola bilər. Bu dərmanlar həm həzm sisteminin daxili divarını qıcıqlandıraraq, həm də turşu ifrazını artıraraq xoralara səbəb olur. Kortizon tipli dərmanlar xoralara səbəb olan digər dərmanlar qrupudur. Xora əmələ gəlməsində genetik meylin rolu da məlumdur. Bu xəstəliyə daha çox ailəsində xorası olan insanlarda rast gəlinir. Xüsusilə turşu ifrazını artıraraq onikibarmaq bağırsaq xorasının yaranmasında psixoloji faktorlar rol oynayır.

Mədə xorasının əlamətləri hansılardır? Xoraların ümumi simptomu qarının yuxarı hissəsində ağrıdır. Bu ağrı daha çox ağrıya bənzəyir. Bir çox hallarda xəstə şikayətini ağrıdan çox mədəsində yanma kimi təsvir edir. İman taxtası dediyimiz döş sümüyünün ucunda ağrı hiss olunur. Üstünə addım ataraq artır. Mədə boş olduqda daha narahat olur. Bəzi qidaları qəlyanaltı etmək və ya antasid (antiturşu) dərmanlar qəbul etməklə ağrılar azalır və xəstə özünü rahat hiss edir. Bir neçə gün və ya həftə ərzində narahatlıq yenidən qayıdır. Ağrı və yanma tərəfi Bəzən xəstələr ürəkbulanmadan şikayət edə bilər, bəzən də ürəkbulanma qusmaya çevrilir. Qusma tünd qəhvəyi və ya qatrandırsa, mədə qanaxması nəzərə alınmalıdır. Belə hallarda qanaxma üçün defekasiyanı təhlil etmək vacibdir. Qanaxma özü ilə anemiya gətirir. Qısa müddətdə çoxlu qanaxma olarsa, həyati təhlükə yarana bilər. Ciddi iştahsızlıq və çəki itkisi varsa, ilk növbədə xərçəngi düşünmək və ona uyğun müayinə aparmaq tibbi prioritetdir. Əgər xora mədə divarından kənara çıxırsa, qarın orqanlarını əhatə edən membranda infeksiyaya səbəb ola bilər. Bu vəziyyət peritonit adlanır və həyat üçün təhlükə yarada bilər. Müalicəvi yara bəzən nizamsız və şişmiş təmir toxuması kimi sağalırsa, qida borusundan, mədədən və ya onikibarmaq bağırsaqdan qidanın keçməsinə mane olan bir stenoz yaradır. Buna görə qusma və kilo itkisi baş verir. Onikibarmaq bağırsaq xorası ilə mədə xorası arasında bəzi fərqlər var. Onikibarmaq bağırsaq xorasının tezliyi mədə xorasından üç, hətta dörd dəfə çoxdur. Onikibarmaq bağırsağın xorası ümumiyyətlə gənclərdə görülsə də, mədə xorası daha yaşlı insanların xəstəliyidir. Onikibarmaq bağırsaq xorası ilə bağlı şikayətlər səs-küylü, mədə xorası isə bir qədər sakit olur. Onikibarmaq bağırsaq xorasının əsas səbəbi turşunun artıqlığı olduğu halda, mədə xorasının əsas səbəbi mədənin daxili divarının aşınması, yəni daxili divarın bütövlüyünü təmin edən mexanizmlərin pozulmasıdır. Mədə xoralarında xərçəng riski var, lakin onikibarmaq bağırsağın xoralarında bu risk çox nadirdir.

Xoraların diaqnozu üçün nə edilir? İlk növbədə öd kisəsi, qaraciyər, mədəaltı vəzi, ürək və s. kimi xora ağrısını təqlid edən xəstəliklər fərqləndirilməlidir. Ultrasəs bir çox xəstəliklərin diferensiallaşdırılmasında mühüm diaqnostik vasitədir. Endoskopiya ilə yemək borusu-mədə və onikibarmaq bağırsaq müayinə edilir. Bu üsulla xora vizual olaraq görünür və onun xoş və ya bədxassəli olduğunu ayırd etmək üçün biopsiya aparılır. Helicobacter pylori bakteriyasının mövcudluğu qanda, tənəffüsdə və defekasiyada araşdırılır. Nəcisdə qan olub olmadığını da başa düşmək olar. Bəzi hallarda həkiminiz rentgen tələb edə bilər. Qatroskopiya daha çox yayıldığı üçün bu diaqnostik vasitəyə artıq üstünlük verilmir.

Müalicənin əsas yolu Helicobacter pylori mikrobu aşkar edilərsə, ondan ibarətdir. Bunu aradan qaldırmaq üçün uyğun antibiotiklərdən, həddindən artıq turşu ifrazının qarşısını alan və ya turşunu neytrallaşdıran (təsirini pozan), yaraların sağalmasını təmin edən, həmçinin ağrı, ürəkbulanma kimi narahatedici şikayətləri aradan qaldıran dərmanlar istifadə edilə bilər.

Xora sağalmazsa hansı səbəblər ola bilər? Xəstə dərmanlarını düzgün və reseptə uyğun qəbul etmirsə, xoraya səbəb olan helikobakter pilori bakteriyası antibiotiklərə davamlıdırsa, xəstə siqaret və alkoqol vərdişlərindən əl çəkmirsə, xora yarada biləcək ağrıkəsici qəbul etməyə davam edirsə. , xora sağalmayacaq. Bundan əlavə, Zollinger-Ellison sindromu adlanan çoxsaylı xoraların olması, həddindən artıq turşu ifrazı nəticəsində çoxlu xoraların meydana gəlməsi, Helicobacter pylori-dən başqa bir mikrobun olması, mədə xorası kimi hallarda klassik müalicə üsulları kömək etmir. bədxassəli xora (mədə xərçəngi).

Xoranın müalicəsində pəhrizin əhəmiyyəti varmı? Ciddi pəhriz xoranın müalicəsində əvvəlki əhəmiyyətini itirmişdir. Uzun müddət oruc tutmaqdan, mədə turşusunu artıran qəhvə, çay, qazlı içkilər, qızardılmış qidalar, ədviyyatlar, şərbət və kakaolu desertlər, şokoladlar, turş meyvə və meyvə şirələri, turşu və turşu suyu, spirt, siqaret kimi qidalardan uzaq durmaq. , şəfa vermək və şikayətləri azaltmaq baxımından faydalı olacaq. .

Əziz oxucular, sizə xəstəliksiz, problemsiz, sağlam, xoşbəxt və uzun ömür arzulayıram.

 

oxumaq: 0

yodax