Özünə qulluq bacarığı uşaqların inkişaf dövrünə uyğun olaraq öz şəxsi qayğılarını həyata keçirmək bacarığıdır
. Uşaqların özünə qulluq bacarıqlarının
təməlinin qoyulduğu dövr məktəbəqədər dövrdür. Bu dövrdə uşaqların inkişaf xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq bu bacarıqları inkişaf etdirmələri gözlənilir
. Uşaqların öz yaşlarına uyğun olaraq sahib olmaları lazım olan özünə qulluq bacarıqları
aşağıdakılardır:
36-48 AYLIK UŞAQLARIN ÖZÜNƏ BAXIM BƏRCİYƏLƏRİ
1) Özünü toplayır/ öz əşyalarını.
2 ) Yardımla tualet ehtiyacını qarşılayır.
3) Yardımla geyindirir.
4) Bağlamasız və düyməsiz paltarları köməksiz çıxarır.
5) paltarın önü və arxası.
6) Saçlarını köməklə darayar.
br /> 7) Dişlərini köməklə fırçalayar.
9) Öz yeməyini yeyər.
48 - 60 AYLIK UŞAQLARIN ÖZÜNƏ QULAQ BƏRCİYƏLƏRİ
1) Paltarlarını köməksiz geyinib çıxarır.
/> 2) Paltarını asır.
3) Saçlarını darayır.
4) Ayaqqabılarını köməkliklə bağlayır.
5) Dişlərini fırçalayır.
6) Köməksiz əl-üzünü yuyur.
7) Cədvəl qaydalarına əməl edir.
8) Mətbəx qablarından düzgün istifadə edir.
60-72 AYLIK UŞAQLARIN ÖZÜNƏ QARŞI BİLGİLERİ
1) Dişlərini fırçalayın .
2) Bədənini yuyur.
3) Dişlərini fırçalayır.
4) Hava şəraitinə uyğun paltar seçir.
5) Geyinib çıxarır. öz paltarını.
6) Ayaqqabılarını bağlayır.
br /> 7) Böyüklər kimi yemək qablarından istifadə edir.
8) Təhlükəli vəziyyətləri dərk edir.
Bacarmır. İnkişaf dövrünə uyğun olsa da, köməksiz yemək yemək və ya dişlərini fırçalamaq
.Taletini təmizləyə bilməyən,yani tualeti təmizləyə bilməyən uşaqların əksəriyyətinin problem yaşamasının ən böyük səbəblərindən biri
özünə qulluq bacarıqları, bu bacarıqlara sahib ola bilməmələri valideynlərinin həddindən artıq qoruyucu münasibətlərindən qaynaqlanır.
Valideynlərin həddindən artıq müdafiəsi uşağa lazım olandan daha çox şey verir.Bu, nəzarət və qayğı göstərmək deməkdir
. (Yavuzer, 1998). Bu münasibəti qəbul edən valideynlər; Onlar övladlarının zərər görməməsi, yorulmaması və əsəbləşməməsi üçün
onların adından etmələri lazım olan hər şeyi edirlər. Bu yolla onları dünyada olan bütün pisliklərdən mümkün qədər qoruyacaqlar. br /> inanırlar. Məsələn, övladlarının qaçarkən yıxılacağından, nəsə daşıyanda zədələnəcəyindən və ya yaşa uyğun bir işi yerinə yetirərkən yorulacağından narahat olurlar. Bu səbəbdən də, ümumiyyətlə, övladlarına məsuliyyət vermirlər və
övlad vəzifələrini özləri yerinə yetirirlər. Bu vəzifələrə uşağa yemək vermək, uşağın tualetini təmizləmək, uşaq paltarlarını geyinib çıxarmaq daxil ola bilər.Həddindən artıq qoruyucu olmaqdan əlavə, çirklənməmək və ya işlərini daha sürətli etmək fikri ilə övladının vəzifələrini üzərinə götürən valideynlər. .
Ancaq hər iki halda uşağa avtonom (özünü təmin edən) fərd,
müstəqillik və etibar baxımından zərər vurulur. Bu münasibətlər nəticəsində uşağın özünüinkişafının qarşısı alınır, onun digər sahələrdə inkişafına, xüsusilə özünə qulluq etməsinə mənfi təsir göstərir. Heç bir məsuliyyət daşımayan, işi görməyə imkan verilməyən, özünə qulluq və digər aspektlərdə daim valideynlərinin nəzarətində olan uşaq uşaqlıqda bir çox funksiyaları yerinə yetirə bilməyəcək. onu müşayiət edən kimsəsiz gələcək.Başqalarından asılı olurlar və onlar tərəfindən idarə olunmaq arzusunda olurlar.Uşağa özünə qulluq bacarıqlarını inkişaf etdirmək imkanı vermək ona məsuliyyət hissi ilə tanış olmağa və onun / onun güvən hissi. Bundan əlavə, motor
bacarıqları da özünə qulluq bacarıqları ilə əlaqəli bir sahədir. Dişlərini fırçalayan, yeməyini özü yeyən, əşyalarını özü yığan uşaq
əllərindən istifadə edərək incə motor bacarıqlarını inkişaf etdirir. Bağçamızda uşaqlarımızın özünə qulluq bacarıqlarını inkişaf etdirmələri dəstəklənir və onların yaşlarına uyğun bacarıqlar nümayiş etdirmək imkanı verilir. Bununla belə,
təbii ki, ailə də bu mövzuda əməkdaşlıq etməli və uşaqlarımızın müstəqil olmalarına kömək edən çox vacib element olan özlərinə qayğı
bacarıqlarını inkişaf etdirmək imkanı yaratmalıdırlar. özünü təmin edən
böyüklər.
oxumaq: 0
