Mobbinq iş yerində işçilər və işəgötürənlər tərəfindən təkrarlanan və təkrarlanan pis davranışları təsvir etmək üçün istifadə edilən bir anlayışdır. Bu pis davranışlar insanda psixoloji aşınmaya səbəb ola biləcəyi üçün mobbing həm də psixoloji təcavüz kimi qəbul edilir. Bu pis davranışlar bəzən alçaldılma, şifahi təhdid və hətta zorakılıq ölçülərinə çata bilir. Anlayışın terminologiyasına nəzər saldığımız zaman “mobbing” ilk dəfə 19-cu əsrdə biologiya sahəsində yuvalarını təcavüzkardan qorumaq üçün hücum edənin ətrafında uçan quşların davranışlarını izah etmək üçün istifadə edilmişdir. Daha sonra, 60-cı illərdə sosial psixoloq Konrad Lorenz tərəfindən daha güclü və tənha heyvana kütləvi şəkildə hücum edən kiçik heyvan qrupları və ya onların içərisində ən zəifini yemədən və sudan kənarlaşdırmaqla eyni nəsildə olan heyvanlara hücum kimi izah edildi və nəhayət. onları fiziki hücumlarla öldürüb qrupdan qovmaq. . İş yerində mobbinq anlayışı ilk dəfə 1980-ci illərdə alman psixoloqu Heinz Leymann tərəfindən psixologiya ədəbiyyatına daxil edilmişdir. Bu günə gəldiyimiz zaman mobbinq anlayışı işçilərin narahatedici və narahatedici davranışlarla bir-birini incitməsi, bir-biri ilə pis rəftar etməsi, başqa sözlə şəxsiyyətlərarası psixoloji zorakılıq davranışları deməkdir. Bu konfliktlərin və iş yerlərində gərginliyin artması ilə işçilərin təşkilati sağlamlığını pozan, iş məmnuniyyətini azaldan və uğurlarına mənfi təsir göstərən əsas problemə çevrilir. Bu vəziyyət qalıcı olduğundan mobbingə məruz qalan şəxslərin iş həyatından sıxışdırılması mümkündür. Mobbinq, insanın hörmətsiz davranışın hədəfi olması ilə başlayan bir prosesdir. Bir insanın və ya bir neçə insanın pis davranışlarına məruz qalan qurban iş yerində özünü, daha sonra ətrafını uzaqlaşdırmağa başlayır. Bu proses işə qarşı laqeydlik, darıxma, məyusluq və aşağı performansla başlayır və istefa ilə bitir. Mobbinq nəticəsində yarana biləcək psixoloji pozğunluqlar aşağıda verilmişdir;
*Depressiya
*Panik atak
*Yüksək qan təzyiqi
*Taxikardiya
*Bəzi psixosomatik simptomlar (baş ağrısı, bel ağrısı)
p>*Konsentrasiyanın pozulması
*Qidalanma pozğunluğu
*Dəridə qaşınma və səpgilər
*Mədə-bağırsaq pozğunluqları
* İmmunitet sisteminin azalması
*Özünə inamın olmaması
*Travma sonrası stress pozğunluğu (ağır hallarda)
Mobbinq zərər kimi görünsə də kənardan bir insan, əslində fərddir, iş yeridir və cəmiyyətə təsir edir. Bu mənfi təsirlər zəncirvari şəkildə bir-birinə təsir edir. Buna görə də, bir mühitdə mobbing tətbiq edilirsə, o mühitdə olan hər kəs mobbinqi dayandırmaq üçün mübarizə aparmalıdır. İş yerində mobbinqlə mübarizə üçün atılacaq əsas addımlar bunlardır;
* yaşanan hadisənin və prosesin adlandırılması
* tədbirlər görülməsi
* bütün səviyyələrin məlumatlandırılması cəmiyyətin.
oxumaq: 0
