Hər cür oynaq-əzələ ağrısını revmatizm kimi qəbul etmək hər kəs üçün əlverişlidir. Asan tərəfi təsadüfi ağrıkəsicilərlə vəziyyəti yüngülləşdirmək və növbəti çətinliklər baş verənə qədər müvəqqəti rifah vəziyyətini təmin etməkdir. Müvəqqəti tədbirlər yerinə, ağrının səbəbini tapmaq və problemi həll etməyə çalışmaq lazımdır. Xəstəliyə məhəl qoymamaq və ona məhəl qoymamaq çox asandır. Ancaq bu rahatlıq əslində xəstənin həyatını təhdid edən kobud səhlənkarlığa çevrilə bilər. Uzun illər oynaqlarında ağrı və şişkinlik səbəbiylə revmatizm səbəbiylə təsadüfi ağrıkəsici və iltihabəleyhinə həb-iynə-məlhəm istifadə edən, həmçinin mədə xorası dərmanları və çox vaxt vitamin dərmanları qəbul edən gənc xəstəmə diaqnoz qoydum. İllərdir mədə qoruyucu adı altında istifadə etdiyi dərmanlar mədəsinə təsir etməsin.Xəstəliyə görə oxuduğunuz bu sətirləri yazmağı özümə borc bildim. Xəstəliyin adı tibb ictimaiyyətində sadəcə olaraq "lupus" adlanan "Sistemik Lupus Eritematosus"dur. Sistemli sözü xəstəliyin bütün orqan və sistemlərə təsir etməsi deməkdir. "Erythem" qırmızılıq deməkdir. Ertyhematosus sözü xəstəliyin xarakterik qızartısını təsvir edir. "Lupus" canavar deməkdir. Xəstələrin üzlərindəki dəri tapıntıları qurda bənzədiyi üçün ona bu ad verilmişdir. Xəstəliyə qısaca SLE və ya lupus deyilir ki, bu sözlərin baş hərfləridir. 1997-ci ildən rayonumuza xidmət edirəm. Bəzən oynaq ağrılarından, böyrək xəstəliyindən və ya qanaxmadan, bəzən də damar tıxanmasından şikayət edən xəstələrdə bu xəstəliyi diaqnoz etmişəm. Xəstəlik sadə tədbirlərlə müalicə edilə bilməyəcək qədər ciddi bir klinik mənzərə təqdim edir.
Lupus xəstəliyi immun sisteminin pozulması nəticəsində yaranan xroniki birləşdirici toxuma xəstəliyidir. Birləşdirici toxuma hüceyrələrarası boşluqları dolduraraq hüceyrələri bir-birinə bağlayan, hüceyrələrin yaşaması üçün lazımi dəstəyi təmin edən və struktur qüsurlarını düzəldən təmir toxumasıdır. Lupusda birləşdirici toxuma zədələnməsi səbəbindən müxtəlif xəstəlik simptomları meydana gəlir. Sağalma və xəstəliyin kəskinləşməsi dövrləri bir-birini izləyir. Oynaqlar, dəri, qan, limfa, daxili orqanlar, ürək, seroz membranlar (qarın orqanlarının, ağciyərlərin və ürəyin səthlərini örtən membranlar), bir sözlə, bədənin hər bir hissəsinə təsir edə bilər. ha Xəstələr ən çox oynaqlarda ağrı və şişlikdən, halsızlıqdan, yorğunluqdan, baş ağrısından, səbəbsiz hərarətdən şikayət edirlər. Xəstəni həkimə gətirən əsas şikayət həyatı acınacaqlı edən oynaq ağrıları və şişliklərdir. Xəstə revmatizm olduğunu düşünür. Damarların divarlarında iltihablı reaksiya səbəbiylə üzdə qızartı var. Bu səpgi kəpənək şəklindədir. Kəpənəyin qanadları şəklində qızartı hər iki tərəfdə, sağ və sol yanaqlarda, o cümlədən kəpənəyin burnunda və gövdəsində nəzərə çarpır. Günəş işığına qarşı həssaslıq var. Qan dövranı pozğunluğu var. Soyuq havalarda və ya bəzən stresli vəziyyətlərdə qan damarlarının daralması səbəbindən barmaqların ucları bənövşəyi olur. Buna "Raynaud fenomeni" deyilir.
İmmunitet sisteminin pozulması qan hüceyrələrinə də təsir edir. Orqanizm öz qan hüceyrələrini yad hesab etdiyi üçün qırmızı qan hüceyrələri vaxtından əvvəl parçalanır və qan azlığı yaranır.Ay qan hüceyrələrinin sayı azalır və orqanizmin müqaviməti azalır.Trombosit adlanan qanaxmanı dayandıran hüceyrələrin sayı azaldıqda qanaxma riski artır. Baş verir. Qanın laxtalanma sistemi aktivləşir və asan laxtalanma baş verir. Qanın həddindən artıq laxtalanma meyli damarların tıxanmasına, insultlara, infarktlara və s. ola bilər. Bəzi xəstələrdə nevroloji sistemdəki iflicdən başqa qeyri-iradi hərəkətlər (məsələn, əllərin və qolların qeyri-ixtiyari hərəkəti) baş verə bilər. Ürəyin xarici qişasının iltihabı (perikardit), ürəyin daxili qişasının iltihabı (endokardit), ürək əzələsinin iltihabı (miokardit), ürəyi qidalandıran koronar damarların tutulması, ağciyər selikli qişasının iltihabı və ya qabarması, ağciyər damarlarında tıxanma (ağciyər emboliyası) və qaraciyər disfunksiyası xəstələrdə görülə biləcək digər tapıntılardır. Böyrəklər də xəstəlikdən təsirlənir. Sidikdə albumin itkisi, qanlı sidik, qanda karbamidin artması və dializ tələb edən böyrək çatışmazlığı da daxil olmaqla bir çox klinik vəziyyət yarana bilər. Bu səs-küylü klinik mənzərədə xəstənin psixologiyasının da pisləşə biləcəyi göz qabağındadır.
Xəstəlik daha çox 20-40 yaş arası insanlarda müşahidə olunur. Qadınlarda kişilərə nisbətən dəfələrlə çox rast gəlinir. Lupus yoluxucu deyil, xərçənglə heç bir əlaqəsi yoxdur və həyat yoldaşları arasında ötürülmür. Genetik əsasda inkişaf edən bir tetikleyici faktor səbəbiylə immunitet sisteminin pisləşməsi səbəbindən baş verir. immunitet sisteminin zəifləməsi səbəbiylə bədənin öz hüceyrələrinə qarşı Mübarizəyə başlamaq mümkündür. Müalicənin əsası immunitet sistemindəki bu mübarizəni dərmanlarla yatırmaqdır. Tibbdə heç bir xəstəlik yoxdur, yalnız xəstə, yəni hər bir xəstədə hər xəstəlik fərqli inkişaf edir. Lupus xəstəliyində müalicə, xəstədə meydana gələn orqan pozğunluqlarına və tapıntılara görə təşkil edilir, lakin hər xəstəyə tətbiq edilən daimi müalicə üsulu immunitet sisteminin basdırılmasıdır.
Əziz oxucular, sizə xəstəliksiz, problemsiz, sağlam və xoşbəxt həyat arzulayıram.
oxumaq: 0
