Qurban bayramında uşaqlara heyvan kəsimi göstərilməlidirmi? Psixiatr Prof. Dr. Nevzat Tarhan bu suala belə cavab verir: “Uşaqların 7 yaşına qədər istəmədikləri halda kəsim göstərilməməlidir. Uşaq baxmaq istəsə belə bayramın ibadət tərəfi, mənəvi tərəfi izah edilməlidir. Bayramlar qonşularla, qohumlarla əlaqələrin gücləndiyi, təkbətək yaxşılıqların edildiyi bir dövrdür.”
Üsküdar Universitetinin rektoru, Psixiatr Prof. Dr. Nevzat Tarhan Qurban bayramında istəməyən uşaqlara qurban kəsilməməsi lazım olduğunu bildirib.
Uşaqların yaşadıqları qorxuların valideynlərinin davranışlarından qaynaqlandığını söyləyən Prof. Dr. Nevzat Tarhan, uşağa qurban göstəriləcəksə, Qurban bayramının və mənasının açıqlanması lazım olduğunu ifadə edərək, “7 yaşına qədər uşaqlara qurban göstərilməməsi tövsiyə edilir. istəyirəm. Əgər ailədə hər kəs ayrılanda uşaq istəyirsə, uşağa məlumat vermək lazımdır. "Qurban kəsmənin səbəbləri uşağa anlayacağı şəkildə izah edilməlidir" deyən Tarhan, "Qurban kəsmə əvvəldən gəlir, uşaq qurbanlıq heyvanla oynayır, uşaqla duyğusal bir əlaqə qurur. qurban. Qurbanlıq heyvanı qoymaq və kəsmək də qorxuya səbəb olur. Elə uşaqlar var ki, sırf bu səbəbdən ət yemirlər. "Uşağa xəbər vermədən uşağı yatdırıb gözünün qabağında kəssəniz, belə mənfi nəticələr yarana bilər" deyən Prof. Dr. Nevzat Tarhan deyib:
“7 yaşındakı uşaqda reallıq hissi və mücərrəd düşüncə formalaşmağa başladığı üçün mədəni öyrənmə ön plana çıxır. Bunun dini bir vəzifə olduğu və kasıblara kömək etmək kimi sosial yönü olduğu izah edilməlidir. Xüsusilə Qurban bayramında ortaya çıxan əməkdaşlıq mədəniyyəti haqqında məlumat verilməlidir. Bayramdan bayrama qədər evinə ət gətirən ehtiyacı olan insanların olduğu və kasıbların da nəzərə alınması lazım olduğu izah edilərək bunun ictimai bir ibadət olduğu vurğulanmalıdır.
Bayram bayramı. -Adha Həm ibadət cəhətini, həm də mənəvi ölçüsünü əsaslandırma ilə izah edərək, onu uşağa əqli cəhətdən məqbul etmək lazımdır. Bu, 7 yaşdan yuxarı uşaqlara da aiddir. Qurbanın zorakılıq kimi yox, dini ritual kimi görünməsini təmin etmək lazımdır.”
Psixi cəhətdən hazır olmayan uşaq qorxur
Qorxular uşağın zehni olaraq hazır olmadığı zaman yaranır.Vurğulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Uşağa fədakarlığın nə demək olduğunu, qan tökməyin bir zövq olmadığını zehni və psixoloji olaraq izah etmək lazımdır. Uşağa izah etmək lazımdır ki, biz təkcə bu bayramda deyil, digər vaxtlarda da zülal ehtiyacımızı ödəmək üçün heyvani qidalardan istifadə edirik. “Bu məqsədlə heyvanların bəslənildiyini, böyüdüldüyünü, yeri gəldikdə isə kəsilərək istehlak edildiyini və kainatda belə bir tarazlığın olduğunu söyləmək bizim üçün vacibdir”.
Qorxunuzu uşağa əks etdirməyin
Bunun onun öz qorxularını əks etdirdiyini ifadə edən Prof. Dr. Tarhan, “Əgər uşaq həddindən artıq qorxursa, valideynlər bu mövzuda özünü tənqid etməlidir. Əgər uşağın travma yaşayacağı ilə bağlı narahatlıq varsa, uşağı qətiyyən o mühitə gətirmək olmaz. Valideynlər sakit olsa, uşaq da ana və ataya baxdığı üçün sakit olar. Valideynlər normal rituallar etsələr, uşaq da sakitləşəcək. Qurban bayramının səbəbi səbirlə və təmkinlə izah edilərsə, uşaq əmin olar. “Valideynlərinin bədən dilinə baxmaqla ya güvən, ya da qorxu yaranır” dedi.
Bayram uşaqlara xeyirxahlıq və mərhəmət öyrətmək üçün bir fürsətdir!
Uşaqlara həyatla bağlı məsuliyyətlərin verilməsi lazım olduğunu ifadə edən Prof. Dr. Nevzat Tarhan da bayramın mərhəmət, xeyirxahlıq kimi hisslərin ifadəsi baxımından əhəmiyyətli olduğunu ifadə edərək, bu qiymətləndirmələri etdi:
“Uşağa şəfqət və pis duyğularla mübarizə anlayışının öyrədilməsi lazımdır. Azadlıq və məsuliyyət balansını öyrətmək lazımdır. Həyatın məsuliyyəti uşağa kiçik yaşlarından verilməlidir. Bayram bunun üçün bir fürsətdir. Tətil uşağın sosiallaşmasına kömək edir. Xüsusən də bayramlar qonşularla, qohumlarla münasibətlərin möhkəmləndiyi, təkbətək xeyirxahlıqların edildiyi vaxtlardır. Bayramlar insanların tanımadıqları insanlara kömək etdikləri vaxtlardır. Uşaq da bu dövrdə yaxşı əməllər etməyi öyrənir. öyrənir. Yaxşılıq etmək elə bir hissdir ki, həm alanı, həm də yaxşılıq edəni xoşbəxt edir. Bizim unudulmuş adət-ənənələrimiz, məsələn, bayramlarda bir-birimizə kömək etmək, ziyarət etmək uşağa həyatı öyrənməyə kömək edir.
Tənhalıq ən böyük psixososial problemdir!
Bu dövrün uşaq psixiatriyasında və dünyada qarşılaşdığımız ən mühüm problem.Ən böyük problem insanların tənhalığıdır. Yalnızlıq ən böyük psixososial problem və hətta Alzheimerin ən böyük səbəblərindən biridir. Yaşlı insanlarda tək olmaq onların psixi sağlamlığına mənfi təsir edir və Alzheimer xəstəliyinin inkişafını asanlaşdırır. Yaşlıları xatırlayıb onlara baş çəkmək, uşaqları buna öyrətmək lazımdır. Dünyanın bəzi ölkələrində uşaqlara bu mənada bəzi tapşırıqlar verilir və qocaları ziyarət etmək, xidmət göstərmək tələb olunur. Bu, bizim mədəniyyətimizdə artıq mövcuddur, lakin biz ondan imtina edirik.”
Bayramlar əyləncə deyil, paylaşma vaxtı olmalıdır!
“Bayram sosial kapitalı artırmaq deməkdir” deyən Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Sosial kapital insanların geniş sosial əlaqələr şəbəkəsidir. Təkcə peşə və iş həyatı deyil, digər sosial həyatda da yaxın əlaqələr və qohumlar da sosial kapitaldır. Bir-birinə kömək etmək üçün fəlakət gözləmək olmaz, bayramda xəstələrə, qocalara, məzlumlara, tənhalara baş çəkmək lazımdır. Bayramlar bu imkansız insanları xatırlamaq vaxtıdır. Bunu etdikdə bayramlar öz mənalarına uyğun olur. Bayramlar təkcə əyləncə vaxtı deyil, həm də paylaşma vaxtı olmalıdır. Qurban sözünün kökündə yaxınlaşma mənası var, insanın Yaradana yaxınlaşmaq cəhdidir. Məqsəd təkcə heyvan kəsmək deyil. Məqsəd insanın həyatına məna qatmaqdır. Bu, varlıqda məna axtarışıdır.”
oxumaq: 0
