Kifoz, həmçinin donqar olaraq da bilinir, bel və döş nahiyəsində görünən xəstəliklərdən biridir. Kifozlu xəstəyə yan tərəfdən baxdıqda başı bədəndən bir qədər irəlidə olur və arxada çıxıntı nəzərə çarpır, bel çuxuru normaldan daha böyük olur.
Kifoz nədir?
Donqar olaraq da bilinən kifoz bel və döş nahiyəsində meydana çıxan xəstəliklərdən biridir. Kifozlu xəstəyə yan tərəfdən baxdıqda başı bədəndən bir qədər irəlidə olur və arxada çıxıntı nəzərə çarpır, bel çuxuru normaldan daha böyük olur. Onurğada əyrilik kimi özünü göstərən bu xəstəliyin dərəcələri var.
Döngəc 20 ilə 55 dərəcə arasında olduqda bu normal sayılır, lakin daha ağır dərəcələrdə müalicə olunmalıdır. Həyatı həm fiziki, həm də psixoloji olaraq mənfi təsir edən bu xəstəlik həyat keyfiyyətinizi aşağı sala bilər.
Uşaqlıqda görülən donqar ağciyər və ürək xəstəliklərinə səbəb olarkən; Digər tərəfdən, irəli yaşlarda görülən donqar ağciyər tutumunu azaldaraq həyat üçün təhlükə yarada bilər.
Kifoz nədir və onun səbəbləri nələrdir?
Hansı kifoz sualı vasitələri qısaca “qorxaq” adlandırmaq olar. Onurğanın qabağa əyilməsi zamanı yaranan xəstəlikdir. Donqar anadangəlmə (Konjenital kifoz) və ya sonradan yarana bilər.Osteoporoz,
Anadangəlmə (Anadangəlmə) Kifoz nədir?
Birbaşa rentgenoqrafiyada normal onurğanın yanal görünüşü demək olar ki, düzbucaqlıdır. Torakal onurğanın ön tərəfi arxadan daha kiçikdir (kifoz meydana gətirmək üçün). Bel fəqərəsi isə lordoz meydana gətirmək üçün əks quruluşa malikdir.
Anadangəlmə kifozda; Gözləniləndən daha çox regional əyrilik var.
Anadangəlmə kifoz və skolyozlu xəstələrdə digər orqan sistem sistemlərində qüsurların olma ehtimalı var. Diaqnoz rentgenoqrafiya, onurğa beyni, ürək və mədə-bağırsaq traktının müayinəsi ilə təsdiqləndikdən sonra Anomaliyaları axtarmaq üçün əlavə testlər təyin oluna bilər. MRT (maqnit rezonansı) anormal böyümə potensialının və onurğa deformasiyasının inkişafının qiymətləndirilməsində faydalıdır.
Klinik olaraq, uşağın ayaq gücünü və yerişini qiymətləndirmək vacibdir. Qabaqcıl kifoz onurğa beynində şiddətli sıxılmaya səbəb ola bilər, onurğa beynindən çıxan sinirlərdə sıxılma və miyelopatiyaya (onurğa beyni strukturunun pozulması) səbəb ola bilər. Sinir sıxılması olan uşaqlarda yeriməyə başlama gecikməsi ola bilər. Deformasiya adətən uşaq böyüdükcə irəliləyir. Xüsusilə həyatın ilk ilində skeletin inkişafındakı sürətli irəliləyiş səbəbindən deformasiyanın irəliləməsi yüksək səviyyədə gözlənilir. Segmentasiya qüsuru daha yavaş irəliləyir və yeniyetməlik dövrünə qədər cərrahi müdaxiləyə ehtiyac olmaya bilər.
İnkişaf Kifozu nədir?
Hiperkifoz (torasik onurğanın anormal şəkildə irəli əyilməsi) postural olaraq bölünə bilər. və struktur. Postural kifoz xəstə düz dayandıqda yox olur. Postural kifozlu xəstələrdə onurğa sütununun deformasiyası yoxdur.
“Şerman kifozu” sərt (struktur) kifoz kimi müəyyən edilir. Ən çox 12-15 yaşlarında müşahidə olunur. Anormal kifoz ən yaxşı şəkildə xəstə irəli əyildikdə aşkar edilir.
“Şerman xəstəliyi” olan xəstələr tez-tez pozğun duruş və bel ağrısı ilə müraciət edirlər. Bel ağrısı tez-tez yeniyetməliyin ilk illərində müşahidə olunur və yaşla azalır. Gündəlik fəaliyyətlə artan ağrılar var.
Kifoz tez-tez simptomatikdir və onun zirvəsi tez-tez torakal onurğaların yuxarı tərəfində deyil, orta və aşağı nahiyələrində olur.
Travmatik Kifoz nədir?
Posttravmatik kifoz tez-tez onurğanın torakolomber və aşağı nahiyələrində rast gəlinir.bel nahiyəsində müşahidə edilir. Bu tip kifozlu xəstələrdə tez-tez iflic kimi nevroloji zədələnmələr də olur. Kifoz xroniki ağrı ilə əlaqələndirilə bilər. Ağrı səbəbləri; onurğa əzələlərinin zəifliyi, xroniki iltihab, onurğa beyni və ya sinir köklərinin mütərəqqi deformasiyası və sıxılması.
Kifoz müalicəsi deformasiyanı düzəltmək və sabitləşdirmək, ağrıları azaltmaq və nevroloji funksiyaları yaxşılaşdırmaq məqsədi daşıyır. Posterior birləşmə və alətlərlə müalicə olunan çevik deformasiyalar (vertebraların vintlər və çubuqlarla birləşdirilməsi) onlar bacarar. Sabit deformasiyalar tez-tez vertebranın çıxarılması və ya kəsilməsini əhatə edən daha ciddi əməliyyatlar tələb edir.
Həyat səviyyəsini aşağı salan onurğa xəstəliklərindən biri olan kifoz ana bətnində inkişaf zamanı nadir hallarda baş verə bilər. Körpənin 3-cü aydan etibarən onurğa sütununun inkişafı zamanı baş verə biləcək anormallıqlar kifozun başlamasına səbəb ola bilər. Körpənin kifoz olub-olmaması ailənin diqqəti ilə müəyyən edilə bilər. Erkən diaqnozla böyük ölçüdə qarşısı alına bilən bu xəstəlik; Körpə 1 yaşına çatdıqdan sonra kifoz əməliyyatı ilə nəzarət altına alına bilər.
Uşaqda kifozun əlamətləri aşağıdakılardır:
- Qol və ayaqlarda anomaliya,
- Qeyri-mütənasib bədən,
- Qeyri-bərabər qollar, ayaqlar və çiyinlər,
- Balansın itirilməsi,
- İrəli əyilərkən donqar.
Kifozun əlamətləri hansılardır? Böyüklərdə?
Kifozun ən aydın simptomu irəli əyilmişdir. Bununla belə, bəzi simptomlar göstərərək Kifoz haqqında ipucu da verir. Bunlar:
- Yüngül və ya şiddətli bel ağrısı,
- Sümüklərin əyilməsi nəticəsində uzunluğun azaldığı görünür,
- Dik durmaqda çətinlik çəkmək və artan çətinlik gələcəkdə,
- Əzələlərdə yorğunluq hissi,
- Onurğada həddindən artıq həssaslıq
Kifozun dərəcəsini necə ölçmək və müalicə etmək olar?
Hər bir insanda az da olsa müəyyən dərəcədə əyrilik var. Kifozun dərəcəsi normal duruşda əyriliyin və irəliləmiş əyriliyin ölçülməsi ilə müəyyən edilir. Ortopedik cərrahların lazımlı müayinələrlə təyin edəcəyi kifoz dərəcələri müalicə üsulunun təyini üçün əhəmiyyətlidir. Ölçmə nəticəsi 50-55 dərəcə kifoz arasındadırsa, müntəzəm idman edin, edin Düzgün duruş və düzgün oturma texnikası etmək kifayət edəcək. 55-70 arası əyilmə dərəcəsi olan xəstələr kifoz breketindən istifadə edərək əyri duruşdan xilas olarkən, 70-dən yuxarı olan donqarda isə cərrahi müdaxilə tətbiq oluna bilər.
Kifoz müalicəsi lazımi ölçülər edildikdən sonra təyin olunan ölçülərlə forma alır. Çox da inkişaf etməmiş dərəcədə sadə müalicə üsulları ilə xəstəliyin qarşısını almaq olar. Bel və arxa əzələləri və fəqərələri gücləndirən məşqlər sayəsində donqar tamamilə yox ola bilər. Daha yüksək dərəcələr üçün üstünlük verilən korset, daha çox xəstə ayaq üstə və işləyərkən istifadə edilməsi tövsiyə edilir. Ehtiyatsızlıqdan istifadə edilərsə, donqar normal ölçülərə geri çəkilə bilər.
Daha inkişaf etmiş hallarda isə əməliyyatdan başqa çarə yoxdur və bu əməliyyatla xəstənin kifoz səviyyəsi aşağı salınmağa çalışılır. Ənsədən belin sonuna qədər bütün fəqərələr bir-birinə bərkidilir və onurğalar nizamlı olur. Uşaqlarda vəziyyət fərqlidir. Onlara edilən kifoz əməliyyatında fəqərələri tutan və fəqərələrin bir-birinə bağlanmasını təmin edən iki müstəqil çubuq yerləşdirilir. Uşağın inkişafından asılı olaraq bu barlar hər 6 aydan bir uzadılır. Uşaqlarda bu əməliyyatın təcili aparılmasının səbəbi; Uşağın sonrakı yaşlarında baş verə biləcək ürək və qaraciyər xəstəliklərinin qarşısını almaq istəyidir.
Kifoz üçün hansı məşqləri etmək olar?
Donuz zəifləməsi ilə baş verir. aşağı arxa əzələlərinin. Güclü arxa əzələləri olan və daha çox ağırlıq qaldıran insanlarda müşahidə edilmir. Əgər donqarınız varsa, belinizi gücləndirəcək və duruşunuzu dəyişdirəcək bəzi məşqlər etməklə problemi həll edə bilərsiniz. Siz mütəmadi olaraq tərs oturuşlar, üzgüçülük və fitnes məşqləri edə bilərsiniz. Edə biləcəyiniz Kifoz məşqlərindən bəziləri aşağıdakılardır; Bəzi hərəkətlərlə öndəki əzələlər gərilə bilər, arxadakı əzələlər isə güclənə bilər. Birinci yerdə; dərindən nəfəs alıb, əsnəyirmiş kimi qollarınızı geriyə uzada və arxaya söykənə bilərsiniz. Bu hərəkəti siz də qollarınızı boyunda birləşdirərək və ya belinizdə birləşdirərək məşq edə bilərsiniz. Bu 1 dəqiqə ərzində 3 dəfə təkrarlana bilər. Arxa və arxa əzələləri gücləndirmək üçün bəzi məşqlər var. Bu hərəkətlər həm də bədənin ön hissəsindəki əzələləri gərdirir. Əvvəlcə üz üstü uzanmalı və ayaq barmaqlarını düz yerə qoymalısınız. Bu şəkildə onurğanın aşağı hissəsini sabitləşdirirsiniz. Daha sonra böyük bir çubuğu götürüb iki əlinizlə qaldıra və çiyinləri lazımi formaya gətirmək üçün geriyə itələyə bilərsiniz.
Bu xəstəliyin əlamətlərinin yox olması üçün sinə əzələlərini uzatmaq da vacibdir. Buna nail ola biləcəyiniz asan bir məşqdə mövcuddur. Əlinizi və dirsəyinizi divara söykəyərək və başınızla bədəninizi qolun əks istiqamətinə çevirərək bədəninizi uzada bilərsiniz. Eyni hərəkəti digər qolunuzla da etməklə bərabər uzanmağa nail ola bilərsiniz. 1 dəqiqədə 4 dəfə edə biləcəyiniz bu məşq həm də fəqərələri rahatlaşdıracaq.Qarın əzələlərinin gərginliyi bədəni qabağa çəkən amillərdəndir. Bunun üçün qarın əzələlərini uzada və düzgün duruşa bir addım yaxınlaşa bilərsiniz. Üzü aşağı uzanaraq, ayaq barmaqlarınızı yenidən yerə paralel qoymalı, daha sonra əllərinizi yerə qoymalı və dərindən nəfəs almağı laqeyd etmədən belinizin yuxarı hissəsini yuxarı itələyərək hərəkəti tamamlamalısınız.
Kifoz idmanı da həkimin tövsiyəsi ilə edilməlidir. Düzgün olmayan məşqlər vəziyyətinizi yaxşılaşdırmayacaq və vəziyyətinizi daha da pisləşdirə bilər. Həkimin təyin etdiyi proqramla sizin üçün təyin ediləcək ən uyğun məşqi edərkən; Eyni zamanda həyatınızdakı bəzi detallara diqqət yetirməlisiniz. Gündəlik həyatınızda donqarın başqa bir səbəbi olan duruş pozğunluğunu minimuma endirərək, donqarın irəliləməsinin qarşısını ala bilərsiniz.
Bunun üçün gün ərzində çox əyilməməyə və dik oturmamağa diqqət etməlisiniz. Kompüterdən istifadə edərkən ekranı göz səviyyəsinə uyğunlaşdıra və gərginləşmədən stulda dik otura bilərsiniz. Oturarkən və ayaq üstə durarkən ani hərəkətlərdən qaçaraq, onurğanızı və belinizi mümkün zədələrdən qoruya bilərsiniz.
Erkən Diaqnoz və Düzgün Müalicə Niyə Vacibdir?
Əgər sizdə kifoz əlamətləri varsa, dərhal həkimə müraciət edib dəqiq diaqnoz qoya bilərsiniz. İrəli səviyyəyə çatmış kifoz bəzi cərrahi əməliyyatlarla düzəldilə bilər.
oxumaq: 0
