Ünsiyyət hər hansı bir şəxslə şifahi və ya şifahi olmayan qarşılıqlı əlaqəmiz nəticəsində qurulan əlaqə kimi müəyyən edilə bilər. İş, dostlar, ailə, sevgililər, həyat yoldaşları kimi insanların olduğu yerdə qarşılıqlı əlaqə var və bu qarşılıqlı əlaqə ünsiyyətə səbəb olur. Ümumiyyətlə effektiv ünsiyyət üsullarını bilmədiyimiz və ya bildiyimiz halda istifadə etmədiyimiz üçün ünsiyyət xətaları həyatımızda tez-tez baş verir və əlaqələrimizdə problem yaradır. Məsələn, “Hamısı və ya heç nə” məntiqi ilə düşünərək hərəkət edə bilərik. Biz onu yalnız qara və ya ağ olaraq düşünürük, amma fərqli rənglərdə ola biləcəyini unuduruq. Yaxud digər insanın müsbət xüsusiyyətlərini görməməzliyə vururuq. Müzakirə anında bütünlüklə mənfi cəhətlərə diqqət yetirərək qərarlar veririk və müsbət cəhətlərin də olduğunu görmədən hərəkət edirik. Yaxud içimizdəki digər insanın mənfi xüsusiyyətlərini böyüdüb müsbət xüsusiyyətlərini faydasız kimi minimuma endirmiş oluruq. Həyatımızda tez-tez istifadə etdiyimiz ünsiyyət səhvlərinə dair bir çox nümunə var. İstifadə etdiyimiz bu ünsiyyət xətaları da münasibətlərimizdə ziddiyyətlərə səbəb olur və problem olaraq ortaya çıxır.
Effektiv ünsiyyətin olması üçün ilk növbədə yaxşı dinləyici olmalıyıq. Bunun üçün etməli olduğumuz müəyyən texnikalar var. Bu üsullardan birincisi “Silahsızlaşdırma”dır. Ünsiyyət qurulduqda qarşı tərəfin dedikləri bizim üçün məntiqsiz və əhəmiyyətsiz görünsə də, həqiqət zərrəsini tapmağa çalışırıq. Bu yanaşma nəticəsində onların dəyərlərinə hörmət edirik və sağlam ünsiyyət yaranır. İkincisi, empatiya göstərməliyik. Biz adətən ünsiyyət zamanı deyilən sözlərə diqqət yetiririk, lakin qarşı tərəfin nə düşündüyünə və hiss etdiyinə əhəmiyyət vermirik. Üçüncüsü, biz sual verməliyik. Ünsiyyətdə susmaq və sual verməyərək ünsiyyəti bitirməyə çalışmaq ümumi səhvlərdir. Sualların verilməsi ünsiyyəti davam etdirəcək, çünki qarşılıqlı əlaqəni artıracaq.
Yaxşı dinləyici olmağın əsasını təşkil edən bu üsullarla yanaşı, özümüzü qarşı tərəfə də düzgün çatdırmağı bacarmalıyıq. Bunu etmək üçün ilk növbədə “Mən Dilim” anlayışını həyatımıza daxil etməyə başlamalıyıq. iz. Münaqişəmiz olan insanlarla danışanda həmişə “bunu dedin, belə etdin” dili ilə qarşı tərəfi günahlandırmağa çalışırıq. Əvəzində qarşı tərəfə öz düşüncələrimizi və o an hiss etdiklərimizi çatdırmağa başlayanda “mən” dilini aktivləşdiririk. Özümüzü düzgün ifadə etdikdən sonra sağlam ünsiyyət qurmuş olarıq. Nəhayət, yaltaqlıq anlayışından danışmaq olar. Müzakirələrimizdə tez-tez müsbət cəhətləri görməməzlikdən gəlirik, çünki qarşıdakı insanın mənfi cəhətləri nəzərə alınır. Əgər bu müzakirə zamanı da qarşı tərəfin müsbət tərəfini tuta bilsək, qürurunu yaltaqlaya bilsək, münaqişə mühiti sakitləşə bilər.
Qeyd etdiyimiz bu üsullar birdən-birə həyatımıza tətbiq edə biləcəyimiz və dərhal uğur qazana biləcəyimiz bir şey deyil. Təcrübə edərək, səhvlərimizi görərək və onlardan dərs alaraq zaman keçdikcə bu anlayışlar avtomatik olaraq həyatımıza yerləşməyə başlayacaq. Münasibətlərimizdə daim münaqişə yaşayırıqsa və səylərimizə baxmayaraq irəliləyiş əldə edə bilmiriksə, ekspert dəstəyi ilə bu vəziyyətdən çıxmağa çalışmaq daha faydalı olar.
oxumaq: 0
