Koronar arteriya xəstəliyi ürək əzələsinə qan axınının azalması ilə nəticələnən miokard işemiyası ilə nəticələnən xəstəlikdir və inkişaf etmiş ölkələrdə ən çox görülən ölüm səbəbidir.
Koronar arteriya xəstəliyi, ətraf mühitin risk faktorları, ailə tarixi və genetik faktorlar hər bir insanda müxtəlif dərəcədə xəstəliyin yaranmasına səbəb olur. Bir sözlə, ailədən keçən şəxs risk faktorlarını tarazlıqda saxlasa, ürək-damar xəstəliklərinə tutulmaya bilər.Əksinə, genetik keçidi yaxşı olan insan vəziyyətin başqa faktorlarla əlaqəli olması halında xəstəliyə tutula bilər. mənfidir.
Koronar arteriya xəstəliyi ilə əlaqəli genetik risk faktorları deyildikdə, xəstəliyin biokimyəvi əsasında zülallarda bəzi funksional və struktur dəyişikliklərinə səbəb olan mutasiyalar yada düşür. Bu günə qədər aparılan araşdırmalarda bir çox genin koronar arteriya xəstəliyi ilə əlaqəli olduğu irəli sürülüb, lakin dəqiq bir aydınlıq yoxdur.
Genetik təsirlərə görə inkişaf edən koronar arteriya xəstəliyi ümumiyyətlə poligenetikdir və çox az sayda xəstə qrupunda tək gen mutasiyası müşahidə edilmişdir.
Koronar arteriya xəstəliyi ilə əlaqəli mutasiyalar lipoproteinlərlə əlaqəli mutasiyalar, laxtalanma ilə bağlı mutasiyalar və qan təzyiqi ilə bağlı mutasiyalar kimi siyahıya alına bilər.Bu biokimyəvi hadisələrin hər birində bir çox gen tərəfindən kodlanan fermentlər, reseptorlar və liqandlar ətraf mühit və ya genetik təsirlər də xəstəlik prosesinə təsir göstərir.
Ailə tarixi koronar arteriya xəstəliyinə necə təsir edir?
Koronar arteriya xəstəliyi üçün ən güclü ailə tarixi birinci dərəcəli qohumlarda erkən koronar arteriya xəstəliyidir.Birinci dərəcəli kişi qohumlarda 55 yaşından əvvəl və 65 yaşından əvvəl koronar arteriya xəstəliyinin inkişafı birinci dərəcəli qadın qohumlarında Bu, həmin şəxsdə ateroskleroz inkişaf riskini təxminən iki dəfə artırır.
İki və ya daha çox birinci dərəcəli qohumlarında koronar arteriya xəstəliyi olan insanlarda bu risk 3-6 dəfə artır. Eyni zamanda yaxın qohumlarda erkən yaşlarda ürək-damar xəstəliyi olanların sayı artdıqca və ya ailədə ürək-damar xəstəliyinə tutulma yaşı azaldıqca ailə tarixi də artır. onun proqnoz dəyəri artır.
Ona görə də ailə tarixi vacibdir.İnsanlar ailə tarixçəsinə görə yüksək,orta və aşağı risk qruplarına bölünürlər.Risk qrupuna uyğun olaraq həyat tərzinin dəyişməsi və ürək-damar xəstəliklərinin profilaktik müalicəsi təyin olunmalıdır. Xüsusilə yüksək risk qrupunda olan şəxslər üçün 1-2 il fasilələrlə skrininq testləri planlaşdırılmalıdır.
oxumaq: 0
