Qalxanvari vəzi boynun ön hissəsində yerləşən endokrin orqandır və ifraz etdiyi hormonlarla bədənimizdəki maddələr mübadiləsini tənzimləyir. Qalxanabənzər vəz xəstəlikləri sadə guatrdan tutmuş həyati təhlükəsi olan tiroid xərçənginə qədərdir. Ən çox görülən xəstəliklər tiroid hormonlarının istehsalında pozuntulardır. Qalxanabənzər vəzin hormonları həddindən artıq miqdarda ifraz olunduqda hipertiroidizm, qeyri-kafi miqdarda ifraz olunduqda isə hipotiroidizm əmələ gəlir. Qalxanabənzər vəzinin iltihabına tiroidit deyilir. Qalxanabənzər vəz normaldan böyükdürsə, buna zob deyilir. Zobda qalxanabənzər vəz böyüyür, lakin onun funksiyaları pozulmaya bilər.
Hipertireoz (toksik zob): Qalxanabənzər vəz hormonunun həddindən artıq ifraz olunması vəziyyətidir. Buna görə;
1-İştahın artmasına baxmayaraq arıqlama
2-Əsəbilik, tələskənlik, yorğunluq
3-Tərləmə, istiyə dözümsüzlük
4- Ürək döyüntüsü, yüksək təzyiq
5-İshal və ya tez-tez defekasiya
6-Ağızda quruluq, çox su içmək, tez-tez sidiyə getmə, gecələr sidiyə getmə
7-Əzələ zəifliyi, əllərdə titrəmə
8-Baxmaq təəccüb və ya qorxu ifadəsi. Göz qapağının yuxarıya doğru uzanması və göz qapağının şişməsi. Göz bəbəklərinin irəli görünməsi
9-Zob, yəni qalxanabənzər vəzin böyüməsi müşahidə edilir.
Hipotiroidizm: Qalxanabənzər vəz hormonunun qeyri-kafi ifraz olunması vəziyyətidir. Buna görə də;
1-Zəiflik, yorğunluq, hərəkətlərdə yavaşlama
2-Ürək döyüntüsünün yavaşlaması
3-Yuxuya meylin artması
4-Soyuğa dözümsüzlük
> 5- Səsin dərinləşməsi, yavaş və alçaq səslə danışmaq
6-Dərinin qalınlaşması, quruluq, saç tökülməsi, qaşların kənarlarından tökülməsi
7-Qəbizlik
8 -Az tərləmə
9-Üz və göz qapaqlarında şişlik
10-Zob, yəni qalxanabənzər vəzin böyüməsi ilə qarşılaşılır.
Tiroidit: İltihabdır. tiroid bezi. Buna görə;
1-Qalxanvari vəzində ağrı, istilik, qızartı
2-Boyun hərəkətlərində ağrı və məhdudiyyət
3-Qalxanvari vəzdə kəskin, ağrılı böyümə
4- Udmaqda çətinlik
5-Bu əlamətlər qrip, göyöskürək və ya qızılca kimi virus infeksiyasından qısa müddət sonra baş verə bilər və ya bilinməyən bir səbəbdən baş verə bilər.
Zob: Əsasən qalxanabənzər vəzinin böyüməsində Bundan başqa heç bir əlamət və ya əlamət yoxdur Ətrafdakı toxumalarda böyümə səbəbiylə bəzi simptomlar meydana gələ bilər. Nəfəs darlığı və udma çətinliyi yarana bilər. Ən bariz səbəb yod çatışmazlığıdır ki, adətən yerli olur.
Qalxanabənzər vəzin xərçəngləri: Yuxarıda qeyd olunan hallarda və ya qalxanabənzər vəzinin gözlənilməz böyüməsi zamanı nəzərə alınmalı, şübhəli hallarda həkimə müraciət etmək lazım gələ bilər. ən qısa zamanda mütəxəssis.
Qalxanabənzər vəz xəstəliklərinin diaqnostikasında istifadə olunur.Müayinələr:
Qalxanabənzər vəzin funksiyalarını ölçən testlər
Ultrasonoqrafiya
Ssintiqrafiya
Zəruri hallarda incə iynə biopsiyası və bir çox başqa müayinələr mümkündür.
Müalicə;
- Hipotiroidizm: Qeyri-kafi istehsal olunan tiroid hormonları verilməlidir. xəstəyə xaricdən. Müalicə ömür boyu davam etdirilir.
- Tiroidit: Bakterial infeksiyalara bağlı inkişaf edən hallarda müvafiq antibiotiklər verilir. Cərrahi drenaj aparılır. Haşimoto tiroiditi zamanı prednizolon və/yaxud tiroid hormonları verilir.
- Zob: Xəstəliyin geniş yayıldığı bölgələrdə uşaq və yeniyetmələrin qida rasionuna yod əlavə etmək (yodlaşdırılmış duz istifadə edərək) zob xəstəliyinin inkişafının qarşısını alır. Qalxanabənzər vəz xərçəngləri: Bunların müalicəsində şişin ölçüsünə və növünə görə qalxanabənzər vəzinin bir hissəsi çıxarılır, radiasiya terapiyası ilə yanaşı bütün qalxanabənzər vəzinin çıxarıldığı və boyundakı vəzlərin çıxarıldığı əməliyyat və kimyaterapiya.Görülən müalicələr planlaşdırıla bilər.
oxumaq: 0
