Osteoartriti ağırlıq daşıyan oynaqlarımız olan diz və omba oynaqlarının kalsifikasiyası adlandırırıq. Osteoartrit adətən orta yaşda və daha sonra, yəni 65-70 yaşdan sonra oynaqların qığırdaq səthinin itirilməsi nəticəsində yaranır. Travma, inkişaf pozğunluğu, oynaqda infeksiya və oynaqların düzgün istifadə edilməməsi səbəbindən erkən yaşda baş verə bilər. Məsələn, dizin həddindən artıq əyilməsi, ekstremal idman növləri ilə məşğul olmaq, pilləkənlərlə enmək və enmək, çox uzun yerimək ağırlıq daşıyan oynaqlarda qığırdaqların aşınmasına səbəb ola bilər. 35-40 yaşlarında kalsifikasiyaya bağlı oynaq ağrılarının ən əhəmiyyətli səbəbi xüsusilə omba nahiyəsində inkişaf pozğunluqlarıdır.
Oynaqların əhənglənməsinin qarşısını almaq üçün nələr edilməlidir?
Bədən birgə kalsifikasiyanın qarşısını almaq üçün çəki də nəzarət altında saxlanılmalıdır. Gündəlik fəaliyyətləri təşkil etməklə, idman və idmanla çəki itkisi azaldıla bilər və oynaqlardakı yük azaldıla bilər. Məsələn, hər addım atdığımızda bədən çəkimizin təxminən 10 qatını yerdən geri alırıq. Başqa sözlə, 80 kilo olsanız, yerdən təxminən 800 kilo qüvvə geri alacaqsınız. Bu çəki topuq, dizi və körpücük sümüyündən keçir. İnsan 1 ildə təxminən 5 milyon dəfə hərəkət edir. Normal şəraitdə oynaqlar bu sayda hərəkətə tab gətirə bilir. Ancaq normaldan çox istifadə etsəniz, kökəlsəniz, hər zaman pilləkənlərlə qalxıb ensəniz və əzələ gücünüz kifayət qədər güclü deyilsə, bu oynaqlar pisləşəcək. Oynaqdakı qığırdaq aşındıqda, bədən çəkisini daşıya bilməmə olur. Bədən oynaq daxilində yeni səthlər yaratmağa çalışır. Biz bu yeni sümükləri oynağın kalsifikasiyası adlandırırıq. Birgə kalsifikasiyanın ilk əlaməti ağrıdır. Ağrı diz, kalça və ya ayaq biləyində baş verir. Qığırdaq aşınması olduqda, normal vəziyyətdə bədən çəkimizin 8-10 qatını daşıya bilən oynaq artıq onu daşıya bilmir. Ağırlıq birləşmədən düzgün keçmir və qüvvə bir yerdə toplanır. Ağırlıq daşıyan nahiyə azaldıqca oynaqda sümük ağrısı yaranır.
Oynaq daxilində membranın yaratdığı kimyəvi dəyişikliklər nəticəsində diz və ya qasıq nahiyəsində ağrılar əmələ gəlir. Bir müddət sonra İstirahət ağrısı dediyimiz gecə ağrıları da görünür. Xəstə gündəlik fəaliyyətləri yerinə yetirir, lakin gecə ağrıları artır. Bu, xəstəliyin indi irəlilədiyini göstərir. Bir müddət sonra ağrı daimi olur. Ağrı hər hərəkətdə, gündüz və ya gecə baş verir. Xəstələr adətən xəstəliyin bu mərhələsində həkimə müraciət edirlər. Xəstə artıq gündəlik işlərini yerinə yetirə bilmir və protez tətbiqləri ilə əməliyyat tələb oluna bilər. Xəstənin qığırdaq aşınması səbəbindən itirdiyi normal quruluşu bərpa etmək, ağırlıq daşıyan səthin yenidən ağırlıq daşıya bilməsini təmin etmək və ağırlığı bir bölgəyə deyil, bütün oynağa yaymaq üçün düzəldici əməliyyatlar edilə bilər. Bu əməliyyatlara osteotomiya deyilir. Bu cərrahi əməliyyatlarda sümük kəsilir, düzəldilir və yenidən birləşmə gözlənilir.
Qığırdaq köhnəldiyi zaman ilk ağrılar zamanı ediləcək xilasetmə əməliyyatları ilə ən az 10-15 il müddət qazanılır. görünür. Bu dövrü qaçırmamaq çox vacibdir. Ağrı yarandıqda həkimə müraciət etmək lazımdır. Bununla belə, öz sümüyümüz və öz oynağımızla hərəkət etməyə imkan verən osteotomiya əməliyyatları etmək şansını itirməmək çox vacibdir.
Oynaq kalsifikasiyası nədir?
oynaq qığırdaq səthinin itirilməsi və/və ya aşınması vəziyyətinə kalsifikasiya (osteoartrit) deyilir.
Oynaqların kalsifikasiyasının qarşısını almaq üçün nə edilməlidir?
Bədən çəkisi nəzarət altında saxlanılmalıdır. oynaqların əhənglənməsinin qarşısını almaq üçün.
Oynaqların əhənglənməsinin simptomları hansılardır?
Oynaqların kalsifikasiyasının ilk əlaməti ağrıdır. Ağrı diz, kalça və ya ayaq biləyində baş verir. Sonrakı mərhələdə istirahət ağrısı dediyimiz gecə ağrıları görünür. Bir müddət sonra ağrı davamlı olur.
Oynaqların kalsifikasiyasında müalicə üsulları hansılardır?
* Xəstə artıq gündəlik həyat fəaliyyətini və protez tətbiqlərini və cərrahiyyə əməliyyatlarını yerinə yetirə bilmir. tələb olunur.
* Erkən oynaq kalsifikasiyası olan 20 yaşlarında xəstələrdə korreksiyaedici əməliyyatlar (Osteotomiya) edilə bilər.
oxumaq: 0
