VƏRİM (VƏRİM)

• VƏRİM (VƏRİM)

Mycobacterium tuberculosis adlı bakteriyanın infeksiyası nəticəsində yaranan xəstəlikdir. bütün dünyada və ölkəmizdə sağlamlıq problemi.Dünyada insanların 1/3-i vərəm mikrobunu orqanizmində daşıyır və sonrakı illərdə 10%-i həyatının hansısa mərhələsində vərəm xəstəliyinə tutulacaq.Hər il 2 -Dünyada 2,5 milyon insan vərəmdən ölür.

• VƏRİMİN TARİXİ:

Vərəmin tarixi ona bərabərdir. bəşəriyyət tarixi.Misir mumiyalarının eramızdan əvvəl 4000-ci ilə aid fəqərələrində (onurğa sümüyündə) vərəm tapıntıları aşkar edilmişdir.
İlk mühüm addım 1882-ci ildə Robert Koch tərəfindən vərəm çöpünün müəyyən edilməsi ilə atılmışdır.
1945-ci ildə vərəmə qarşı dərmanların kəşfi ilə vərəm hal-hazırda tamamilə müalicə edilə bilən bir xəstəliyə çevrildi

• VƏRƏM (VƏRİM) İSTƏNİLƏN KEÇMƏ

Vərəmli xəstə öskürdükdə,danışanda və asqırdıqda milyonlarla vərəm mikrobları havaya yayılır.Bu mikroblar açıq havada və günəşli mühitdə tez ölürlər.Lakin qapalı mühitdə kiçikdirlər.Onlar asılı vəziyyətdə qalırlar. damcı şəklindədir.Onlar sağlam insanlar tərəfindən bu damcıları tənəffüs yolu ilə bədənə daxil olurlar.Onlar bədənə daxil olan kimi ağciyərlərdə çoxalmağa başlayır və qan vasitəsilə beyin,böyrək və digər orqanlara yayılır. sümüklərdə xəstəlik yarada bilər.Vərəm mikrobunu tutan hər adam xəstələnmir.Orqanizm müqaviməti güclüdürsə vərəm mikrobu dərhal yox olur.Onu çıxarıb və ya kapsulla əhatə edərək zərərsizləşdirirlər.Bədən müqaviməti azaldıqda bunlar mikroblar yenidən çoxalmağa başlayır və xəstəliklər yaradır.Ağciyərdən başqa orqanların xəstəliyi yoluxucu deyil.Bundan başqa ağciyər pərdəsini təsir edən vərəm plevriti (sulu pnevmoniya) yoluxucu deyil.Qoruyucu tədbirlər tələb etmir.

• XƏSTƏLİKİN KEÇMƏSİNDƏ DİGƏR ƏHƏMİYYƏTLİ AMİLLƏR:

1. Xəstəlik genetik ötürülmə göstərmir
2. Xəstəlik geyim, yemək, çəngəl, bıçaq və cinsi əlaqə vasitəsi ilə keçmir
3. Xəstəlik tənəffüs yolu ilə keçir.
Müalicə alan xəstələr 3-cü həftədən başlayaraq xəstəliyi aşkar edə bilirlər. Onlar müalicə etmirlər

• VƏRƏM (VƏRİM) ƏLAMƏTLƏRİ


1..ÖSÜSKÜR

güclü>< br /> Vərəmli xəstələrdə ən çox rast gəlinən əlamət davamlı öskürəkdir.İnsan 2-3 həftədən çox öskürürsə mütləq həkimə müraciət etməlidir.

2 HƏRDİ VƏ GECƏ TƏRLİ:
Vərəmli xəstələrdə tez-tez qızdırma və gecə tərləmələri müşahidə oluna bilər.Bu əlamət vərəmə xas deyil, bir çox mikrob və bədxassəli şişlərdə və ya zob kimi xəstəliklərdə də baş verə bilər./ strong>

Vərəmdə bəlğəm və qan tüpürməsi tez-tez olur. Bununla belə, siqaret çəkənlərin və xroniki bonxit, bronşektazi və ağciyər xərçəngi kimi digər ağciyər xəstəliklərinin də mühüm əlamətlərindən biridir.

4-ARQIQLAMA VƏ İŞTAHANI İTKİLMƏSİ:< br /> Səbəbsiz arıqlama və iştahsızlıq da Vərəm xəstəliyinin əlamətlərindəndir.1 ayda 3-4 kq-dan çox istəmədən arıqlamaq üçün həkimə müraciət etmək lazımdır.

VƏRİMİN (VƏRİM) DİAQNOZU


1- Bəlğəmin müayinəsi:

Diaqnozda ən vacib üsul vərəmin bəlğəmdə vərəm mikrobunu göstərmək və ya klassik üsullarla 40-45 gündə, yeni üsullarla isə 20-25 gün ərzində kultura mikrobu çıxararaq qəti diaqnoz qoymaqdır.Həmçinin bəziləri Yeni texnika ilə mikrobun varlığını və dərmanlara həssaslığını tez bir zamanda nümayiş etdirmək mümkündür. (PZR kimi)

2- P.P.D Testi:bədəninizdə vərəm mikroblarının olub olmadığını göstərir.Xəstəliyə işarə etmir.
Zərərsiz bir parça. vərəm mikrobu qolunuzun dərisinə vurulur. İki-üç gün keçdikdən sonra şişin diametri ölçülür və qərar verilir.

3. Ağciyərlər >>

1-Müasir vərəm dərmanlarının müntəzəm və davamlı istifadəsi ilə95% sağalan xəstəlikdir. 6 ay.

2-Vərəm dispanserlərində vərəmin diaqnostikası və müalicəsi pulsuz həyata keçirilir.

3- Xəstənin bəlğəmində vərəm mikrobları varsa, o, yoluxucudur. Yaxınlarını və cəmiyyəti qorumaq üçün xəstəxanaya yerləşdirilməli və ya ayrı otaqda maska ​​taxaraq ən azı 1 ay təcrid olunmalıdırlar.

4-Ən mühüm səbəb müalicədə uğursuzluq insanın öz xəstəliyindən utanması və sağlam olmamasıdır.Bu məqsədlə bütün dünyada və ölkəmizdə vərəm dispanserlərində DOTS (Direct Oral Treatment) tətbiq edilir. Burada dərman əyalət işçilərinin birbaşa nəzarəti altında 6 ay müddətində hər gün səhiyyə işçisi tərəfindən xəstəyə verilir.

5-Şəxs siqaret çəkirsə və spirtli içki içirsə, siqareti atmalı, nizamlı və adekvat qidalanmalıdır( Mübaliğəsiz), nizamlı olaraq dincəlmək və yatmaq kifayətdir. Kifayət qədər məlumat olmasa da, yoluxucu olmadığı üçün 2 aydan başlayaraq cinsi əlaqədə olub yüngül işlərdə işləyə bilərsiniz.;

6-Müalicə bitdikdən sonra , ilk 2 ildə 3 aydan bir, 2 ildən sonra 3 il ərzində hər 6 ayda bir döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası çəkilərək xəstəlik yoxlanılmalıdır.

7-Hamilə. və süd verən analar həkim nəzarəti altında öz dərmanlarından təhlükəsiz şəkildə istifadə edə bilərlər.

• VƏRİMDƏN QORUNMASI

1 -BCG peyvəndi: Uşaqlıqda BCG peyvəndi 80% qoruma təmin edən peyvənddir.
Vərəm dispanserlərində və sağlamlıq mərkəzlərində pulsuz tətbiq olunur. Ölkəmizdə vərəmə yoluxma riski yüksək olan (doğuşdan 2 ay sonra) bütün körpələrə BCG peyvəndi müntəzəm olaraq tövsiyə olunur.
BCG peyvəndi böyüklərdə ağciyər vərəmindən qorunmur.
2- >Ailəsində vərəm xəstəliyi olan və P.P.D 10 mm-dən çox olan 6 yaşından kiçik uşaqlar Kortizon və ya bədən müqavimətini azaldan antirevmatik dərman (TNF Alpha oxşar) istifadə edən böyüklərə 6 aylıq profilaktika verilir. .
3-Xəstənin qohumları, xüsusən də bir evdə yaşayanlar Vərəmlə Mübarizə Dispanserlərinə müraciət etsinlər.Xəstənin yaxınlarının müayinəsi dispanserlərdə pulsuz həyata keçirilir!

_{oxumaq: 0}