Fenomen sözü fransız mənşəlidir və "hiss orqanları ilə qavranılan bir şey" deməkdir (http://tr.wikipedia.org/wiki/Fenomenon). Fenomenologiya Edmund Husserl tərəfindən qurulan fəlsəfi cərəyan və ya metoddur. Bu hərəkat mütləq həqiqəti rədd edir. Çünki reallıq həmişə ona yönəlmiş şüurla dərk edilir. Başqa sözlə desək, reallıq ona yönəlmiş şüurla görülən, qavranılan və şüurlanan bir şeydir. Buna görə də bütün dünya təcrübələri şüurla qurulur. Fenomenoloji yanaşmaya görə, situasiyanı təşkil edən müxtəlif imkanlar həmin an həmin vəziyyətin formalaşmasında rol oynayan şəxsin yaşadığı subyektivliklə öyrənilməlidir. Tək obyektiv və ya mütləq həqiqətə çatmaq mümkün deyil; reallığın yalnız subyektiv şərhlərinə nail olmaq olar (Mackewn, 2004, s. 58 - 59). Fenomenoloji nöqteyi-nəzərdən, fənlərin tədqiq sahəsi obyektiv faktlardan subyektiv qavrayışlara keçdi. Bu fəlsəfi cərəyan müxtəlif elm sahələrindən olan bir çox mütəfəkkir və elm adamına təsir göstərmişdir (Keskin, 2002). Gestalt terapiya yanaşması fenomenoloji perspektivdən təsirlənən yanaşmalardan biridir.
Eksitansial olaraq insan təcrübələrinin universal və ya son mənası yoxdur. Bununla belə, insanlar məna axtarışında olan varlıqlardır; Buna görə də fərdlər öz təcrübələrinin və ya ətraf mühitin müxtəlif aspektlərinə məna verirlər. Fərdin qavrandığı mühitə aid etdiyi bu mənalar həmin fərdə xasdır. Beləliklə, fenomenologiya; Bu, insanın özünü və ətrafını özünəməxsus şəkildə qavraması və dərk etməsi kimi müəyyən edilə bilər (Estrup, 2000; Daş, 2014, s. 12). Fenomenoloji nöqteyi-nəzərdən mühüm olan hadisənin, vəziyyətin və ya obyektin ümumi mənası deyil; O, həmin anda və yerdə həmin şəxs üçün daşıdığı spesifik və subyektiv mənadır (Mackewn, 1999, 60; sitat Daş, 2014, s. 12). Hər şeyin mənası həmin şəxsə və onun içində olduğu vəziyyətə və məqama xasdır (Daş, 2014, s. 13).
Fenomenoloji yanaşmanın Gestat Terapiya yanaşmasına verdiyi töhfələr nəzəri sahə ilə məhdudlaşmır. Fenomenoloji perspektivin təsirləri Gestalt Terapiya Yaklaşımının tətbiqlərində də görünür. Fenomenoloji baxımdan hər Çünki bir şeyin mənası həmin şəxsə və onun içində olduğu vəziyyətə və məqama xasdır; Gestalt Terapiya yanaşmasında şərhlər və ümumiləşdirmələr heç vaxt daxil edilmir. Çünki təfsir və ümumiləşdirmənin əsası “şəxsiyyət” deyil, “hər kəs üçün xüsusilik”dir (Daş, 2014, s. 13). Fenomenoloji perspektivi terapiya mühitinə əks etdirmək üçün Geştalt terapevti indiyə qədər əldə etdiyi köhnə şərh və fərziyyələrdən uzaqlaşmalı və mövcud təcrübələrə diqqət yetirməli və onlara əsaslanmalıdır. Müsahibə zamanı müştəri ümumiləşdirmələr və şərhlər etmək əvəzinə müştəri ilə birgə yaradılmış mühitin müxtəlif ölçülərinə diqqət çəkməli və onları təsvir etməlidir (Mackewn, 2004, s. 60). Məsələn, terapevt müştərinin oturma tərzini təsvir edə və müştəridən bu oturma tərzinin mənasını soruşa bilər. Çünki həmin anda insanın belə oturması; Üşümək, hirslənmək, utanmaq və ya tənhalıq kimi bir çox səbəb ola bilər. O adamın o an belə oturmasının mənasını ancaq o şəxs bilər (Daş, 2014, s. 13).
Fenomenoloji rakursdan çıxış edən geştalt terapevtinin diqqət yetirməli olduğu başqa bir məqam da var. Terapevt cari təcrübələrin müxtəlif ölçülərinin hər birinə (düşüncə, emosiya, bədən duruşu, məsləhətçinin öz hissləri və s.) bərabər əhəmiyyət verməlidir. Başqa sözlə, bu ölçülərin hər biri onlara üstünlük verilmədən dəqiqləşdirilməlidir (Mackewn, 2004, s. 61).
oxumaq: 0
