Uşaq dünyaya gələndə ən çox sevə bilən və faydalana bilən insanlar, şübhəsiz ki, onların valideynləridir. Valideynləri üçün körpələri dünyanın ən qiymətli xəzinəsidir. Valideynlər imkanlarını övladlarına fayda verməsi istiqamətində dəyərləndirirlər. Yuxusuz gecələrdən sonra işə gedirlər, zövq aldıqları bir çox məşğuliyyətdən əl çəkirlər, yorulduqdan sonra uşaqları əyləndirirlər, məcburiyyət istisna olmaqla, uşaqlarını hər zaman işə getməyə və uşaqlarının yanında olmağa qoyub günahkar olurlar. vəziyyətlər çox əhəmiyyətli bir məqamı qaçırsalar da!... ürək qanı ilk olaraq hansı orqan vurur? Beyin! Ağciyərlər! YOX! Ürək əvvəlcə qanı özünə vurur! Özünə qan vurmazsa, başqa bir orqana qan vura bilməz. İndiki valideynlər övladları üçün ən yaxşısını və ən idealını hədəflədikləri üçün iş və həyatın gərginliyi arasında həzz ala biləcəkləri bir fəaliyyətə yarım saatını belə ayıra bilmirlər. Bunun nəticəsində də fərqində olmadığı mənfi enerjisi ilə evdə körpəsi ilə xoş vaxt keçirdiyini düşünür. Ancaq arabir həzz ala biləcəyi bir fəaliyyətdən (məsələn, açıq havada gəzmək, dostu ilə qəhvə içmək..) sonra qayıdanda .
Valideynlərin ən çox etdiyi səhvlərdən biri 'körpə anla!!' Körpə ana bətnindən bəri ətrafında formalaşan bir çox məlumatı şüurlu səviyyədə başa düşə bilməsə də, onun hissləri və bilikləri şüuraltında qeyd olunur. Valideynlər övladları adına qəza, dava, zorakılıq, köçmə, övladlığa götürmə, ölüm kimi həyat hadisələrini xatırlamadıqlarını, anlaya bilmədiklərini, ancaq uşağın şüuraltında qeyd edildiyini deyirlər. Körpə bu dünyaya gələndə ətrafını bir yetkinin qavramağa çalışdığından daha çox təsvir etməyə çalışır. Məsələn, körpə uzun gündən çox adi iş rejimindən kənara çıxanda stress keçirir və buna görə də körpə ailəsi ilə tətilə gedəndə yuxusu, qidalanma rejimi pozula bilər və ya xəstələnə bilər. . Başa düşmədiyi üçün uşağa baxan böyük bu vəziyyətə anlam verə bilmir. Ancaq başa düşmədiyi düşünülən körpə rutini tərk etdiyi üçün qıclara girdi. Burada valideyn körpəni başa düşmədiyini düşünmək əvəzinə, onun narahatlığını anladığını şəfqətli və sakit bir tonla ifadə edə bilər. İnsan stresli olduqda, onun orqanizmi adrenokortikotrop hormon (ACTH) adlı zərərli stress hormonu ifraz edir və körpə bu hormondan xilas olmaq və istirahət etmək üçün instinktiv olaraq ağlayır. Elmi araşdırmalarda, emosional göz yaşları və gözyaşları istifadə edilərək tökülən göz yaşlarının tədqiqində, emosional göz yaşlarında ACTH aşkar edilərkən, gözyaşları istifadə edilərək atılan göz yaşlarında ACTH müşahidə edilməmişdir. Körpə stressdən, fiziki ehtiyacdan (aclıq, yaş, ağrı və qızdırma) ağlayırsa, valideyn körpəni tutmalı və sakitləşənə qədər körpənin özünü tənzimləməsinə nəzakətlə icazə verməlidir. Uşağın ağlamasını boğmaq, məsələn, diqqəti başqa şeylərə cəlb etmək, gəzintiyə çıxmaq və s. əvəzinə, uşağın ağlamasını boğmaq əvəzinə, körpəsi ilə qorxduğunu, hisslərini başa düşdüyünü və danışmalıdır. onunla danışaraq körpəyə uşağının təhlükəsiz olduğunu hiss etdirin.Mövzular da dəyişir. Əsas məsələlər yeməkdən, yuxudan, televizor planşetindən imtina etmək, oyuncaq götürməkdən imtina etmək, inadkarlıq, parkdan evə getmək istəməmək, bağçaya getmək istəməmək və s. edilməli, olarsa nə olar bəzən həvəsləndirərək bəzən yox.səbirlə necə pis ola biləcəyini izah edirlər.. amma nəticə ala bilmirlər, uşaq yenə eyni arzuolunmaz davranışları sərgiləyir. Uşaqlar konkret düşündükləri üçün şifahi ifadələri başa düşə bilmirlər, böyüklər uzun-uzadı izah etdikdə uşağın başa düşdüyünü düşünürlər. . Halbuki uşağın ünsiyyət dili söz deyil! Uşaqlar təcrübə ilə öyrənirlər! Gəlin uşağa milyon dəfə deyək ki, 'toxma, yanacaqsan', amma uşaq yenidən o isti obyektə toxunmağa çalışır. Burada valideyn öz təhlükəsizliyinin nəzarəti altında uşağın əlindən tutaraq uşağa o istiliyi yaşatmalıdır. Uşağın obyektin təhlükəli olduğunu valideyn tərəfindən milyon dəfə söyləməkdənsə, təcrübə ilə öyrənməsi daha effektivdir. uşaq� Ona məhdudiyyət qoymamaq onun üçün edilə biləcək ən pis şeydir. Sərhədlər və bu sərhədlər daxilindəki sabitlik uşağın özünü təhlükəsiz hiss etməsinə səbəb olur. Bir gün valideyn övladının sevmədiyi yeməyə alternativ hazırlaya bilər, bir gün isə övladına yemək yemədiyinə görə əsəbiləşə bilər. Çünki insanın təbiətinə görə bəzən valideynin hissləri təbii olaraq arzuolunmaz həddə çata bilir. Bunun qarşısını almaq üçün sərhədlər olmalı və sabitlik təmin edilməlidir.
Uşaqla bağlı böhran yarandıqda nizam-intizamı təmin etmək üçün lazımi qaydaların öyrədilməsi mərhələsində 3 addım var. qısaca belədir: İlk addım olan güzgü mərhələsində; Valideyn hadisəyə ilk növbədə övladının düşüncəsindən baxmalıdır. Niyə hadisəni inkar edir? Niyə istəmir? Yaxud bu reaksiyanı niyə verir? Bu suallar valideynin qavrayışı kimi deyil, o yaşda uşağın beynindən keçən düşüncə, duyğu nədir? Gözləri ilə tapdığı cavabları mimikasından istifadə edərək başa düşdüyünü dillə ifadə etməlidir. Uşağın hissləri və düşüncələri haqqında onu mühakimə etmədən, nə baş verməli olduğunu izah etməyə çalışmadan, olduğu kimi, uşağına onun başa düşüldüyünü hiss etdirəcək şəkildə danışmalıdır. Mühakimə olunmadan başa düşüldüyünü hiss edən hər bir insan ünsiyyət qapılarını açır. Niyə burada uşaq heç vaxt? Niyə? Belə suallar verilməməlidir! Valideyn övladının beynindən gələn suallara cavab verməli, cavabı öz hissləri ilə uşağa söyləməklə başa düşüldüyünü göstərməlidir. Təbii ki, valideynin ona övladına düzgün davranmamasının səbəbini başa düşdüyünü söyləməsi o demək deyil ki, ona bu məsuliyyəti verməyəcək! İkinci mərhələyə, sərhədin müəyyən edilməsi mərhələsinə keçirik. 1-ci güzgü mərhələsində hissləri ilə ona necə başa düşüldüyünü və qeyd-şərtsiz qəbul edildiyini necə hiss etdirməli, sakit, lakin eyni dərəcədə əmin və qətiyyətli valideyn kimi maksimum bir cümlə olması qaydası 2-ci pillədə məhdudiyyət qoyulmasında açıq şəkildə ifadə edilməlidir.3. Seçim hissəsi etmə addımında uşağa 'sən' dili ilə mənfi və müsbət seçim etmək hüququ verərək, etdiyi seçimin məsuliyyətini yaşamasına imkan vermək lazımdır. Unutmayaq ki, valideynlə övlad arasında heç bir demokratik münasibət yoxdur. Doğru və ya yanlış mexanizmi hələ həyatda müəyyən yetkinliyə çatmamış uşaq Valideyn “Mən yalnız şokolad yeyəcəyəm” dedikdə və valideyn ona onu seçməyə icazə verdikdə demokratiya gözləmək olmaz.
Bu üç addımı misal gətirək: yeməkdə ispanaq var və uşaq ispanaq yeməyə nifrət edir və makaron yemək istəyir. Burada baş verməsi lazım olan, “İspanaq sizə çox iyrənc görünür, pis qoxusu var, yemək istəmirsiniz!” deyərək həqiqəti qəbul etməkdir. ispanaq.!!'' 3-cü addım olan seçimi edərkən, ''iki qaşıq ispanaq yeməyi, sonra makaron və digər sevimli yeməkləri yeməyi seçirsiniz, ya da sevdiyiniz ispanaqı bu gecə yeməməyi seçirsiniz. yemək yeməyi dayandırmağı seçin, hansını seçirsiniz? Bunu deməklə uşağa öz seçiminə görə məsuliyyət hiss etdirməliyik. Valideyn bunları dedikdən sonra uşağa makaron verirsə, uşağa övladının etdiyi seçimə görə məsuliyyət daşımağı öyrədə bilməz və uşaqda valideynin dediklərinə istinad etməz, çünki uşaqda uyğunsuzluq anlayışı var. dedikləri və etdikləri ilə valideynlik. Uşaqlar üçün limitlər qoyulmalı, onlara başa düşülən hiss etdirərək qəbul edilməli, məhdudiyyətlər qoyulmalı və seçimlər təqdim edilməlidir. Pis valideynlik yoxdur, amma pis valideynlik var. Doğru olduğunu düşündüyümüz və övladlarımıza qarşı yaxşı niyyətlə etdiyimiz davranışlar uzun müddətdə onlara zərər verə bilər. Uşaqlar üçün sərhədlər təyin edin, lakin bu limiti olduğu kimi təyin edin.
oxumaq: 0
