Azospermiya; Müayinə üçün götürülən sperma nümunəsində (spermioqramma) sperma hüceyrələrinin olmamasıdır. Kişi sonsuzluğunun mühüm səbəbidir. Adətən 1 il qorunmayan əlaqəyə baxmayaraq hamiləliyə nail ola bilməyən cütlüklərdə edilən rutin testlər zamanı aşkar edilir. Tək sperma nümunəsi ilə diaqnoz qoymaqdansa, təkrar testlərlə təsdiqləmək daha məqsədəuyğundur. Bu diaqnozu olan demək olar ki, bütün xəstələr üçün uşaq sahibi olmağın yeganə yolu IVF (ekstrakorporal gübrələmə) müalicələridir.
Azopermiya əsasən iki qrupa bölünə bilər. Tıxanma ilə əlaqəli və tıxanma ilə əlaqəli. Tıxanma səbəbiylə olan qrupda xayalar sperma istehsal edə bilir, ancaq infeksiya kimi səbəblərdən ötəri kanallarda anadangəlmə və ya sonradan tıxanmalar səbəbiylə sperma spermaya çatdırıla bilmir və xaric edilə bilmir.
Tıxanma səbəbiylə olmayan qrupda xayalarda sperma istehsalı yoxdur. Azospermiya xəstələrinin əksəriyyəti bu qrupdadır. Genetik səbəblər, hormonal səbəblər, doğuşda xayaların yüksək olması və bu vəziyyətə vaxtında müdaxilə edilməməsi, radiasiyaya məruz qalma və s. kimi səbəblərdən yarana bilər.
Azospermiya anadangəlmə ola bilər və ya sonradan inkişaf edə bilər. Buna artan yaş, qidalanma pozğunluqları, piylənmə və ya həddindən artıq arıqlıq, ətraf mühit amilləri (stress, psixoloji pozğunluqlar), hormonal pozğunluqlar səbəb ola bilər.
Xəstələr ümumiyyətlə azospermiyanı hiss edə bilmirlər. Əgər sperma olması lazım olandan fərqli rənglərə malikdirsə (sarı, yaşıl və qırmızı kimi), normaldan daha sıx və ya mayedirsə və ya qeyri-adi bir qoxu varsa, müayinə olunmağınız faydalı olar.
Ardıcıl (3-4 həftə ara ilə) aparılan spermioqrammalarda azospermiya aşkar edilərsə, uroloji müayinə və genetik testlərlə qiymətləndirilməlidir. Struktur və ədədi genetik anormallıqlar xəstələrin təxminən 10%-də aşkar edilə bilər. Y xromosomunda qırılmalar (delesiyalar) da aşkar edilə bilər. Xəstədə hansı genetik pozğunluğun olması xəstənin sonrakı müalicələrlə nəticə əldə etmə ehtimalını qiymətləndirmək üçün vacibdir.
Azospermiya müalicəsi xəstəliyin səbəbinə görə dəyişsə də, ümumiyyətlə mikroskopik TESE proseduru ilə həyata keçirilə bilər. Mikro TESE ilə sperma ehtiva etmə ehtimalı olanlardan mikroskop altında araşdırılan testis toxumaları alınır və bu toxumalardan sperma ayrılır. Burada tapılan sperma ICSI (mikroinyeksiya) vasitəsilə köçürülüb. Mayalanma (ion) üsulu ilə yumurtanın yumurtaya yeridilməsi ilə həyata keçirilir. Obstruksiyaya görə azospermiya olan xəstələrdə sperma əldə etmək daha asandır.
oxumaq: 0
