Yeniyetməlik həm fiziki, həm də psixoloji dəyişikliklərin baş verdiyi bir mərhələdir. Gənclər yaşadıqları fiziki dəyişikliklərə uyğunlaşmağa çalışarkən eyni zamanda şəxsiyyət axtarışı macərasına başlayırlar. Uşaqlıq və yetkinlik arasında keçid olan yeniyetməlik gənclər üçün təlatümlü ola bilər. Bu dövrdə ictimai münasibətlər inkişaf edir və keyfiyyətini dəyişir. Gənclər öz seçimlərinə uyğun olaraq ətrafları ilə ünsiyyət qurmağa başlayırlar və özləri təşəbbüslər edirlər. Onların kim olduqları, nə olmaq istədikləri, nəyi sevdikləri və ya bəyənmədikləri, ideoloji düşüncələri bu dövrdə formalaşır. Dostluqdan əlavə həmyaşıdlar da bir-birlərinə öz inkişaflarını sınamağa kömək edirlər. Gənclər ümumiyyətlə böyüklərin hakimiyyəti ilə ziddiyyət təşkil edirlər. Valideynlər yeniyetmə övladlarına hörmət və qeyd-şərtsiz məhəbbət göstərməlidirlər. Onlara müstəqil fəaliyyət göstərmək imkanı verməlidirlər. Bu, gənclərin özlərinə inamlarını gücləndirməyə kömək edəcək təcrübələr qazanmaları üçün vacibdir.
Yeniyetməlik dövründə gənclər özlərini, xüsusən də yaşıdları ilə çox müqayisə edirlər. Xüsusilə məktəb mühitində zorakılığa doğru irəliləyən bu müqayisələrin tez-tez şahidi oluruq. İndiki vaxtda sosial media platformalarının sayının artması ilə gənclərin daimi qarşılıqlı əlaqə istəyi diqqət çəkir. Qarşılıqlı əlaqələrin artması ilə belə müqayisələr gənclərin həyatına tamamilə nüfuz edir. Araşdırmalar sosial medianın yeniyetməlik dövrünə bir çox təsirini göstərib. Sosial mediadan tez-tez istifadənin qeyri-adekvat və ya zəif bədən imicinə, özünə inamın aşağı düşməsinə və buna uyğun olaraq depressiv əhval-ruhiyyəyə meyl göstərdiyi müəyyən edilmişdir. Təbii ki, hər kəsin “ən yaxşı özünü” paylaşdığı sosial medianın gənclərə təsirini inkar etmək olmaz. Bundan əlavə, xüsusilə də gecələr sosial mediada tez-tez vaxt keçirən gənclərin yuxu keyfiyyətində əhəmiyyətli dərəcədə azalma olduğu müşahidə edilib. Türkiyədə aparılan araşdırmalar sosial medianın gənclərin tənhalıq səviyyəsini yüksəltməklə yanaşı, onların həyat doyumlarına mənfi təsir etdiyini ortaya çıxarıb. Yenə Türkiyədə aparılan bir araşdırmada gənclərin sosial mediadan istifadə müddəti artdıqca kurs qiymətləri də azalıb. Müşahidə olunub ki Bu, valideynlərin tez-tez şikayət etdiyi və peşəkar dəstək almaq istədikləri hallardan biridir.
Əgər valideynlər yeniyetmə övladlarının sosial mediada keçirdikləri vaxta ciddi şəkildə müdaxilə etsələr, bu, onsuz da böyüklərlə münaqişədə olan yeniyetməni daha da üsyankar münasibətə sövq edə bilər. Bu dövrdə valideynlərin yumşaq və hörmətli şəkildə istiqamətləndirmələri, yeniyetmə övladlarının yetkinliyə keçid mərhələsində olduqlarını unutmadan onlarla ünsiyyət qurmaları, sözlərini seçib ona uyğun cümlə qurmaları çox vacibdir.
oxumaq: 0
