Yeniyetməlik fiziki, psixoloji, əqli və sosial dəyişikliklərin sıx şəkildə yaşandığı bir dövrdür. Şəxsiyyətini formalaşdıracaq bu gərgin dəyişiklikləri yaşamaq prosesində yeniyetmə ən böyük dəstəyi ailəsindən alır. Valideynlərin yeniyetmələrin həqiqi potensialına çatmasına şərait yaratmaq, əlaqələr qurmaq, onlara seçim qurmalarına kömək etmək və onlara rəhbərlik etmək kimi bir çox vəzifəsi var. Yeniyetməlik dövründə bu əlaqə transformasiyaya uğrayır və daha bərabərlikçi bir əlaqə yaranır. Bu transformasiya bəzən valideynlərdə nəzarətsizlik hissi yaradır.
Uzun illərdir ki, yeniyetmələr və onların valideynləri arasındakı münasibət valideynlər tərəfindən idarə olunan birtərəfli proses kimi görünürdü. Ancaq bu gün başa düşüldü ki, yeniyetmələr və onların valideynləri arasında qarşılıqlı sosiallaşma var və valideynlərin uşaqları və yeniyetmələri, eləcə də yeniyetmə və uşaqların valideynlərini sosiallaşdırdığı bir proses var. Bəs valideynlər bu qarşılıqlı əlaqədə nələrə diqqət etməlidirlər?
1. Valideynlər ilk növbədə yeniyetməlik dövrünün xüsusiyyətlərini bilməlidirlər. Onlar yeniyetmənin fiziki, koqnitiv, sosial və psixoloji dəyişikliklərindən və bu dəyişikliklərin nəticələrindən xəbərdar olmalıdırlar.
2. Valideynlər qaydalar və sərhədlərlə bağlı yeniyetmə ilə bir sırada qalmaq üçün diqqətli olmalıdırlar. Yeniyetmə ilə həddindən artıq avtoritar və soyuq münasibət qurmağa çalışmaq onun azadlıq məkanının daralmasına, beləliklə də ailədaxili paylaşımın azalmasına gətirib çıxarır. Ailə daxilindəki bu rutinlər ailə üzvləri tərəfindən tanınan bir nizam yaradır və ümumi paylaşma sahələri yaradılır. Beləliklə, valideyn-yeyişmə ünsiyyətini gücləndirir. Məsələn, ailə üzvlərinin yemək vaxtı bir araya gəlməsi yeniyetmə ilə söhbətin asanlaşdırıla biləcəyi və ailədaxili ünsiyyətin güclənəcəyi bir mühit kimi qiymətləndirilə bilər.
4. Yeniyetmənin ehtiyac duyduğu standartları və sərhədləri təmin etməklə yanaşı, yeniyetmənin müstəqilliyini də təşviq etməlidir. Uşaqlarda olduğu kimi yeniyetmələrdə&nb sp; Sərhədlər azadlığı məhdudlaşdırmadığı müddətcə dəyərlidir.
5. Valideynlər yeniyetmələrə öz fikirlərini bildirmək şansı verməli və onlara yaşayış sahəsi verməlidirlər. Beləliklə, ailə daxilində şifahi qarşılıqlı əlaqə təmin edilərkən, yeniyetmənin fikrinə önəm verildiyi əks olunur.
6. İdrak bacarıqlarının artması ilə yeniyetmə öz mühitini uşaqlıqdan daha məntiqli sorğulayır. Valideynlərin qaydalarına qeyd-şərtsiz tabe olmaqdansa, onlar bu qaydaların nə üçün qoyulduğunu ətraflı bilmək istəyirlər. Bu səbəbdən valideynlər yeniyetmələr üçün qoyduğu sərhədləri onlara izah etməlidirlər.
oxumaq: 0
