Şekerə (2018) görə internet çağımızda həyatımıza ən çox təsir edən amildir. İnternet və sosial media fərdlərin gündəlik həyatına təsir etdiyi qədər sosial əlaqələrimizi də dəyişdi. Yenə də internetin təmin etdiyi bir çox rahatlıq və hər bir işi kompüterdə öhdəsindən gəlmək insanları internetdən asılı vəziyyətə salıb. Bunun səbəblərindən biri də insanların psixoloji ehtiyaclarının bir hissəsini sosial media vasitəsilə qarşılaya bilməsidir. Sosial media indi insanların sevincini və kədərini asanlıqla paylaşa bildiyi və emosional olaraq məmnun olduğu bir sahəyə çevrilib. Yenə də bu vəziyyət sosial mediadan asılılığı artırır. Sosial media asılılığı artdıqca bəzi psixoloji problemlər də yarana bilər. Bunlardan ən əhəmiyyətlisi depressiyadır.
Küçükkurta (2009) görə, emosional problemlərə səbəb olan sosial mediaya aludə olan fərdlər araşdırıldıqda onların bəzi psixoloji pozğunluqları olduğu müəyyən edilir. bu insanların psixologiyasına görə cəmiyyətdə yaşamaq çətindir. Məlumdur ki, sosial media asılılığının müxtəlif xüsusiyyətləri həyat zövqünə və həyat standartlarına təsir edir. Fərdlərin həyatlarına mənfi təsir göstərdikləri, həyatlarının keyfiyyətsiz olduğunu düşünmələri, özləri haqqında mənfi emosiyalar bəslədikləri və hakim olduqları münasibətlərin onları dəyərsizləşdirdiyini düşünmələri zaman əhval-ruhiyyə problemləri yaşamasına səbəb ola bilər.
Depressiya ola bilər. fərdlərin mənfi duyğular, düşüncələr və davranışlar yaşamasına səbəb olur.Gündəlik həyatı mənfi təsir edən, davamlılığı qeyri-mümkün edən, şəxsi, sosial və peşəkar funksionallığı aradan qaldıran, şiddəti insandan insana dəyişən əhval pozuqluğudur (Doğan, 2001). p>
Kədərli vəziyyət xronikiləşdikcə fərdlərdə emosiyalar dəyişir.Düşüncələrin, nitqin və hərəkətlərin azalmasından sonra durğun, istəksiz və pessimist düşüncə tərzi hakim olur. Dəyərsizlik hissi və müxtəlif funksional itkilər bu vəziyyətlə güclənir və sindroma çevrilir. Bu sindromu affektiv pozğunluqların ən çox yayılmış növü kimi təsvir etmək olar (Pınar və Tel, 2012).
Əhval pozğunluqları, simptomlar və simptomlar Bunlar klasterlərdən ibarət olan, həftələrdən aylara qədər davam edən, fərdin adi funksionallığının əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdiyi, dövri və ya dövri olaraq təkrarlanma tendensiyası olan sindromlardır. Depressiya əhval pozğunluğunun klinik təzahürünü təyin edən sindromlardan biridir. Depressiya anlayışı, kədər hissi, çökmə, həyati və funksional fəaliyyətlərin azalması kimi kədər hisslərini ehtiva edən emosional bir təcrübədir. Depressiya bir anlıq hiss deyil, uzun müddət eyni duyğuları yaşamaq halıdır. Bir sözlə depressiya əhval-ruhiyyə vəziyyətidir. Burada gündəlik kədəri əhval-ruhiyyədən ayırmaq üçün bəzi diaqnostik üsullardan istifadə edilir.
Hər bir insanın sosial mediadan istifadə məqsədləri və səbəbləri fərqli olsa da, onların istifadə səviyyələri də insandan insana dəyişir. Bəzi insanlar sosial mediadan yalnız ehtiyacları üçün istifadə edərkən, bəziləri boş vaxtlarını keçirmək üçün müntəzəm və tez-tez istifadə edirlər. Bəzi insanlar sosial mediada funksionallıqlarına təsir etmək üçün kifayət qədər uzun vaxt sərf edərkən, bəziləri patoloji səviyyədə sosial mediaya aludə olmuş ola bilər (Derin, 2013) Asılılıqda görülən uyğunlaşma pozuqluğu, əhval pozğunluğu və qavrayış pozuqluğu internet bağımlılarında görülür. . Narkomanlarda yaranan tolerantlıq və maddə olmadığı zaman yaranan məhrumiyyət hissi sosial media aludəçilərində də görülür. Fərd internetə qoşula bilməyəndə və ya internet məhdudlaşdırıldıqda məhrumiyyət hiss edir (Griffiths, 2005). Televiziya, jurnal və qəzetlər kimi sosial medianın da hədəf auditoriyası var. Sosial medianın digər ünsiyyət kanallarından fərqi odur ki, sosial mediada paylaşılan fotolar, videolar, mətnlər könüllülük əsasında paylaşılır və insan bu paylaşımlardan məmnun qalır (Dal və Dal, 2016).
Sosial media fərdlərin profillər yaratdıqları yerdir. Onlar insanların digər şəxslərlə paylaşa və ünsiyyət qura bildiyi internet əsaslı platformalardır. Yaxşı psixi sağlamlıq təkcə psixi pozğunluqların olmaması demək deyil, həm də insanın özünü yaxşı hiss etməsini və müsbət olmasını tələb edir. Sosial Media istifadəsi ilə depressiya arasındakı əlaqə ilə bağlı ziddiyyətli nəticələr əldə edilmişdir. Sosial media müəyyən mənada insanların psixi sağlamlığı üçün yaxşıdır. Bu, insanın ünsiyyət gücünü artırmasına və nümunə olaraq seçdiyi məşhur insanlarla asanlıqla dialoq qurmasına şərait yaradır. Yenə fərdlərin öz emosiyalarını sərbəst ifadə etmələri və özünü ifadə etmələri fərdləri psixi pozğunluqlardan qoruyacaq. Sosial mediadan istifadə həm də fərd üçün daha yüksək səviyyədə həyat məmnuniyyəti təmin edə bilər. Sosial media daha çox əhəmiyyət kəsb edib, çünki o, gənclər arasında ünsiyyətə imkan yaradır. Bu səbəblərə görə sosial media depressiyanın müalicəsində istifadə edilə bilən bir sahədir. Bundan əlavə, bu platformalardakı ünsiyyət, demək olar ki, bu gün fərdlər üçün üz-üzə ünsiyyətlə eyni əhəmiyyətə və təsirə malikdir (Seabrook, 2016). Bəzi internet aludəçiləri interneti depressiyanı aradan qaldıran və onları unutduran bir mühit kimi görürlər (Tsai və Lin, 2003). Depressiya kimi, təklik fenomeninin də internet asılılığı ilə güclü əlaqəsi olduğu düşünülür (Günüç və Kayri, 2010).
Yuxarıda da qeyd edildiyi kimi, internet və sosial mediadan istifadə insanların çox hissəsini əhatə edir. . Bu həddindən artıq istifadə sosial mediadan asılılığı artırır və insanları real həyatlarından təcrid edə bilər. İş o yerə çatıb ki, indi fotolardakı bəyənmə sayına görə sevilib-sevilmədiyinə, ya da şəklin gözəl olub-olmamasına qərar verənlər çoxdur. Həyatlarını sosial mediaya bu şəkildə bağlayan insanlar, istədikləri məmnuniyyəti əldə edə bilmədikdə, sevilmədiklərini və dəyər verilmədiklərini düşünərək, özlərini depressiv vəziyyətə sala bilərlər. Lazımi müdaxilə edilmədikdə depressiyaya səbəb ola bilər.
oxumaq: 0