Siqaret və Ağciyər Xərçəngi

Xərçəng və xüsusilə də ağciyər xərçəngi dedikdə ağıla ilk çox köhnə və maraqlı tarixə malik siqaretlər gəlir. Xərçəng kimi, onun tarixi Misir mumiyalarına gedib çıxmasa da, onun dünyamıza 1400-cü illərdə, avropalıların Amerika qitəsini kəşf etdiyi zaman yayıldığını bilirik. Amerika qitəsinin yerli sakinləri tibbi və dini məqsədlər üçün tütün istehsal edirdilər. Avropada ilk dəfə tütün çəkərkən yaxalanan Rodriqo Xeres şeytana girmiş kimi yozularaq həbsə məhkum edilsə də; XVI əsrdə tütün çəkmək vərdişi bütün Avropaya yayıldı. Bir əsr sonra Amerikada kommersiya tütün becərilməsi başlayacaq.

Tütün-xərçəng əlaqəsinə dair ilk araşdırma 1761-ci ildə İngilis həkim Con Hill tərəfindən nəşr edilmişdir. Siqaret və xərçəng arasında ilk statistik əlaqə Almaniyada nasist dövründə ortaya çıxdı. Həmin dövrdə siqaret qadağaları get-gedə artsa da, Birinci və İkinci Dünya Müharibəsi illərində, cəbhə xəttində əsgərlərin siqaretdən istifadəsi və təchizatı ilə daha da geniş vüsət almışdır. Müharibə bitəndə dünyanın yetkin əhalisinin 60-80%-i siqaret çəkirdi.

Tütün əvvəlcə çubuqlar və ya tütəklərlə çəkilirdisə, indiki siqaret onun tütün yarpağına və ya nazik kağıza bükülmə üsulundan sonra yaranmışdır.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Amerika Xərçəng Dərnəyi və Dünya Ağciyər Vəqfinin töhfələri ilə hazırlanan Tütün Atlasına görə, Türkiyədə hər il 83 min 100 adam siqaretə bağlı səbəblərdən həyatını itirərkən, 252 nəfər siqaretə bağlı səbəblərdən ölür. min uşaq və 14,5 milyon böyük tütün məmulatlarından istifadə edir. Ağciyər xərçəngi Türkiyədə kişilərdə ən çox rast gəlinən xərçəngdir və qadınlarda rast gəlinmə nisbəti hazırda 5-ci yerdədir.

Nikotinin adı Fransada tütün çəkməyi populyarlaşdıran Jean Nikotdan gəlir. Siqaretdə ən çox tanış olan maddə nikotindir, lakin nikotin yalnız bu canavarın asılılıq funksiyasını yaradır. Məsələnin xərçəngə səbəb olan hissəsi yanan tütün bitkisindəki təbii maddələrin nitrozaminlər və benzopiren kimi yanma məhsullarına çevrilməsindən qaynaqlanır.

 

Bu transformasiyadan daha təhlükəli nə var? edir; Bugünkü insanların ölümcül vərdişlərini və həyati qüsurlarını dəyişmədən həyatın istədikləri kimi davam edəcəyini düşünən bir cəmiyyətə çevrilməsi.

 

Gəlin ilk növbədə siqareti atıb həyatı qucaqlayaq. Əks halda, həyat heç vaxt ilk olaraq qəbul olunmayacaq...

oxumaq: 0

yodax