Emosional ehtiyaclar uşaqlıqdan davam edən bir prosesdir. Bu ehtiyacların ödənilmə dərəcəsi fərdi xüsusiyyətlərə görə dəyişir. Məsələn, təhlükəsizlik ehtiyacı
həyat boyu davam edir, lakin bu ehtiyacın intensivliyi və sabitliyi insandan insana dəyişir.
. Psixi sağlamlıq, bir münasibətdə ehtiyaclarını ödəmək qabiliyyəti ilə mümkündür
.
Keçmiş həyatında ehtiyacları qarşılanmayan bir yetkin, ilkin erkən ehtiyacların olmaması üçün koqnitiv sxemlər yaradır və bu sxemlər erkən uyğunlaşmayan sxemlər adlanır.
Daha sonrakı dövrlərdə fərd ehtiyaclarının öhdəsindən gəlməkdə çətinlik çəkir. Bu ehtiyacların ödənilməsi və uyğun sxemlərin formalaşdırılması psixoloji məmnunluq, təhlükəsizlik və etibarlı bağlanma modelindən asılıdır. Sxemlər; Uşaqlıq dövründə idrak inkişafının müxtəlif mərhələlərində baş verir və gələcəkdə yeni məlumatları öyrənməyə və xatirələri xatırlamağa kömək edən ən vacib amildir. Şüur çərçivəsində özümüzü fərd kimi qəbul edir, eyni zamanda bir mühitdə və münasibətlərdə olduğumuzu anlayırıq. Onun həyat təcrübəsi onun əsas mənlik anlayışına əsaslanır. Ehtiyaclarımızı qarşılamaq, uşaqlıq dövründə təhlükəsiz bağlılıq və münasibətlər yaşamaq, sağlam və harmonik sxemlərin formalaşmasını təmin edir. Bu vəziyyətin əksi nəzərə alınarsa, müxtəlif psixopatoloji proseslər baş verir. İnsanlarla münasibətlər və həyat təcrübələri də bu sxemlərdən asılı olaraq formalaşır. Sosial fobiya da bu vəziyyət üçün keçərli olan patologiyalardan biridir. Sosial narahatlıq, tanımadığı insanların yanında və ya ifa edərkən hiss olunan narahatlıq və performansdan geri çəkilmə sosial narahatlığın xüsusiyyətləridir. Ən çox rast gəlinən hallar; İctimai yerdə danışmaq və ya bu nitq hazırlıqsız edilərsə, status baxımından özündən üstün olan və ya əvvəllər tanış olmadığı insanlarla ünsiyyət vəziyyəti ilə qarşılaşdıqda güclü narahatlıq yaranır. Bəzi hallarda insanlar sosial qarşılıqlı əlaqədə və ya operativ vəziyyətlərdə narahatlıq yaşayırlar. Onlar daim səhv etməkdən narahat olurlar və başqaları tərəfindən müşahidə edildiyini hiss edirlər, həmçinin tənqid olunacağını hiss edirlər. Güclü narahatlıq da hiss edirlər.İnsanın normal həyatında görünən utancaqlıq və qorxaqlığın patoloji güclənməsi və insanın gündəlik həyat keyfiyyətinə mənfi təsir etməsi sosial fobiyanın amillərindəndir. Çoxuşaqlı ailələrin və sıx əhalinin yaşadığı şəhərlərdə insanların bir-biri ilə daha asan münasibət qurduğu
və sosial fobiyanın faizi daha aşağı olduğu müəyyən edilib.
oxumaq: 0
