Uşaqlıq boynu spondilozu yaş, peşə və idman gərginliyi, duruş pozğunluqları səbəbindən boyun onurğasının oynaqlarının, disklərinin, yumşaq toxumalarının və əzələlərinin təsirləndiyi çox geniş yayılmış, boyun spondilozu xəstəliyidir. 40 yaş və onun tezliyi və şiddəti yaşla artır.Osteoartrit olaraq da bilinən bir xəstəlikdir. Xüsusilə boyun fəqərələrinin ən çox hərəkətli olduğu nahiyələrdə (C4-C5, C5-C6, C6-C7) müşahidə edilir.
Uşaqlıq boynunun spondilozu çox yaygındır və yaşla artır. Genetik meylin məlum olmasına baxmayaraq, zaman keçdikcə bəzi ailələrdə belə dəyişikliklər daha tez-tez baş verir.
65 yaşdan yuxarı insanların 90%-dən çoxunda boyun rentgenoqrafiyasında uşaqlıq boynu spondilozu və artroz aşkar edilir. Lakin bu insanların əksəriyyətinin heç bir şikayəti yoxdur.
Hər iki cinsi təsir etsə də, kişilərdə qadınlara nisbətən daha erkən yaşlarda baş verir. İnsan yaşlandıqca bel və boyun onurğasını təşkil edən sümüklər və qığırdaqlar mütərəqqi degenerasiyaya və aşınmaya (degenerasiya) məruz qalır, nəticədə osteofitlər adlanan sümük çıxıntıları əmələ gəlir. Servikal spondiloz və osteofitləri olan hər xəstə ağrı hiss etmir. Bəzən yüngül dərəcəli spondiloz çox şiddətli ağrılara səbəb olur, daha şiddətli osteoartrit və ya spondiloz isə daha yüngül simptomlarla keçə bilər və ya hətta heç bir şikayətə səbəb olmaya bilər.
Bu tapıntı bir çox insanın radioloji görüntüləmə müayinələrində aşkar edilsə də. , çox vaxt kliniki təzahür göstərmir.Fərqi yoxdur. Servikal spondilozda boyun onurğa beynindən gələn sinirlərdən biri və ya bir neçəsi təzyiq altındadır və bu, radikulopatiya (sinir kökünün sıxılması) adlı bir vəziyyətə səbəb olur. Osteofitlər adlanan sümük çıxıntıları onurğa kanalının daralmasına səbəb olaraq onurğa beynini sıxa bilər. Nəticədə, servikal miyelopatiya adlanan onurğa beyni zədəsi baş verə bilər. Hündürlükdən düşmə, yol qəzaları, suya tullanma kimi travmalar, o ana qədər heç bir əlamət göstərməyən boyun spondilozunda onurğa iliyi zədələnməsini birdən-birə artıra bilər. Servikal spondilozda ağrının səbəbi; Osteofitlərin, degenerasiya edilmiş və ya yırtılmış disklərin ətrafdakı sinirlərə və yumşaq toxumalara təzyiqidir. Boyun əzələlərində spazm, qısalma, əzələlərdə hipoksik dəyişikliklər, bağların təsnifatı və baldır Ağrının ortaya çıxmasında ən əhəmiyyətli faktorlar daralmalar, uşaqlıq boynu oxundakı pozğunluqlar, stress, duruş pozğunluqları və travmalardır.
Servikal spondilozda nə baş verir?
-Gərgin və ağrılı boyun, hərəkətin məhdudlaşdırılması
-Yorğunluq, depressiv simptomlar, görmə itiliyi
-Baş ağrıları
-Çiyin və qol ağrıları, uzun sürən ağrılarda çiyin ətrafındakı əzələlərin qısalması.
-Qollarda, əllərdə, ayaqlarda uyuşma və karıncalanma. və ayaqları
- Qollarda və əllərdə zəiflik; Miyelopatiya varsa, ayaqlarda və ayaqlarda zəiflik
-Əllərdə koordinasiya və yöndəmsizlik
-Gəzməkdə çətinlik (miyelopatiyada)
-Anormal dərin vətər refleksləri, əzələ reflekslərinin itməsi yuxarı ətraflarda, aşağılarda artım (miyelopatiyada)
-İdrar və nəcisin tutulmaması (miyelopatiyada)
Diaqnoz necə qoyulur ?
Şikayətlər və anamnez alındıqdan sonra xəstəliyin diaqnozu qoyulur.Müayinə və ona uyğun tələb olunacaq rentgenoloji görüntüləmə üsulları ilə təyin olunur. Onurğa beyni və sinir köklərinin təzyiq altında olub-olmadığını anlamaq üçün reflekslər, əzələ gücü, qol və ayaqlarda hissiyat müayinələri aparılmalıdır. Servikal spondiloz da boyun hərəkətlərinin məhdudlaşdırılmasına səbəb ola bilər ki, bu da müayinə zamanı aşkar edilə bilər. Tədqiqat müayinəsi olaraq servikal birbaşa rentgenoqrafiya və boyun maqnit rezonansı (MRT) tələb oluna bilər və sümük çıxıntıları, onurğa beyni və sinir köklərinə təzyiq və ya fəqərələr arasındakı disklərdə yırtıqlar aşkar edilərək diaqnoz qoyula bilər. Sinirlərin vəziyyətini qiymətləndirmək üçün EMQ aparıla bilər.
Müalicə necə aparılmalıdır?
-Boyun breket taxmaq məhdudlaşdırır. boyun hərəkətləri və sinir qıcıqlanmasını azaldır
-Bir pozğunluq varsa, boyun oxu pozğunluğu üçün xüsusi korsetlər
-Dərmanlar
-Boyun əzələlərini gücləndirmək və hərəkət diapazonunu artırmaq üçün məşqlər
- Paravertebral əzələlər üçün İMS tətbiqləri xəstələrin əksəriyyətini simptomsuz edir
-Bağ zədəsi olduqda proloterapiya inyeksiyaları
-Fəqərələr arasında oynaqlara (faset oynaqlarına) kortikosteroid və lokal anestezik inyeksiya
-Erqonomik müdaxilələr, ortopedik yastıqlar
Cərrahi müalicədə mümkün qədər cərrahi müdaxilədən qaçınılmalıdır. Konservativ tibbi müalicələr nəticə verməzsə, xəstənin boyun ağrıları davam edərsə və ya nevroloji tapıntılar pisləşərsə, cərrahi müdaxilə nəzərdə tutulur. Ediləcək cərrahi müdaxilə xəstənin hazırkı vəziyyətinə səbəb olan patologiyadan asılı olaraq dəyişir.
oxumaq: 0