Xəstəliklərin müalicəsində düzgün vaxtın seçilməsi təbabətin mühüm sahələrindən birinə çevrilib. Virusların səbəb olduğu yuxarı tənəffüs yolları infeksiyası zamanı antibiotik müalicəsinə başlamamaq normal və düzgün müalicə kursudur. Ancaq xəstəliyə bakterial infeksiya əlavə olunarsa, müalicəyə antibiotik əlavə etmək qaçılmaz olur. Bununla belə, yaxşı qidalanma, müntəzəm yuxu, istirahət və adekvat maye qəbulu virus mənşəli yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyalarının müalicəsi üçün böyük ölçüdə kifayət edəcəkdir.
Dəri xərçəngi olan şəxsin müalicəsində, şiş toxumasının çıxarılması. bütöv dəri sərhədlərindən müalicənin ilk mərhələsini təşkil edir. Çıxarılan hissənin patoloji müayinəsinin aparılması və şişin adlandırılması digər onkoloji müalicələrə, məsələn, uyğun kimyaterapiya və ya radioterapiyaya düzgün başlamaq imkanı verəcək. Xərçəng inkişaf etmiş bir mərhələyə keçibsə və bədənin digər həyati orqanlarına yayılıbsa, tətbiq edilən onkoloji müalicələr düzgün olsa belə, xəstəliyin bu müalicələrə cavab verməsi və xəstənin sağalması çox çətin olacaq. Belə olan halda xəstənin ümumi vəziyyətinin pisləşməsi və bunu aparılan cərrahiyyə əməliyyatına bağlamaq düzgün deyil. Çünki cərrahiyyə ilə xəstəliyin irəliləməsi arasında elmi cəhətdən mənalı əlaqə yoxdur. Yəni xərçəngə bıçaqla toxunmağın xəstəliyin yayılması və irəliləməsi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur.
Qarının damarlarından birində qanaxma olan pasiyentimizdə əməliyyat nə vaxt aparılmalıdır? İndi? Bir az gözləsə və ümumi vəziyyəti pisləşsə? Ümumi vəziyyəti pisləşsə belə, bir müddət gözlədikdən sonra ümumi vəziyyəti pisləşsə? Əməliyyatın olub-olmamasına kim qərar verməlidir? Xəstəmiz? Xəstəmizin birinci dərəcəli qohumları? Həkim? Dərmanla, sağlamlıqla və ya pasiyentimizlə heç bir əlaqəsi olmayan başqası varmı?
Cərrahiyyə yəqin ki, aşağıdakı mərhələləri əhatə edir. Əvvəlcə qarın divarı açılır. Qanamanın intensiv olduğu nahiyədən asılı olaraq qanaxma venası tapılır və qanaxma dayandırılır. Açılan qarın divarı və digər strukturlar normal anatomiyaya uyğun olaraq bağlanır. Nəticə etibarı ilə bizim pasiyentimizə edilən əməliyyat növü dünyanın hər yerində olduğu kimidir və bu əməliyyatın nə vaxt aparılacağına yalnız xəstə üçün tam məsuliyyət daşıyanlar qərar verə bilər. Həkim xəstə və yaxınları ilə məsləhətləşərək qərar verəcək. Bu mərhələlərdə həkimin yeganə məqsədi pasiyentinin həyatını xilas etməkdir və bu məqsədi daşımayan hər kəsin rəyi qərar verərkən önəmli deyil. Xahiş edirəm, qohumunuzun əməliyyatı ilə bağlı qərar verərkən sizin xəstəniz olmayan heç kəsin fikrini soruşmayın.
Disk yırtıqlarının 90 faizindən çoxu əməliyyat tələb etmir. Bu qrup xəstələr ilk növbədə dərman, idman və ya fiziki müalicə kimi qeyri-cərrahi üsullarla müalicə olunur. Ayağın düşməsi, sidik qaçırmaması, anus nahiyəsində hissiyat itkisi kimi əlamətlər yaranan xəstələrimizə təcili əməliyyat lazımdır. Lakin bu nisbət çox aşağıdır. Cərrahiyyə əməliyyatına ehtiyacı olan, lakin təcili olmayan xəstələr üçün ən qısa zamanda əməliyyat keçirmələri üçün uyğundur. Bu xəstələrin nisbəti çox da yüksək deyil. Ancaq əməliyyata ehtiyacı olan xəstələrimiz üçün əməliyyatın nə vaxt aparılacağı ilə bağlı demək olar ki, hər kəsin fikri var. Bu fikirlər arasında ən çox yayılmış və eyni zamanda təhlükəli olanı “əməliyyat son çarədir” fikridir. Lakin lazımi cərrahiyyə gecikdirilərsə, itirilmiş sinir funksiyaları asanlıqla bərpa olunmaz və bu məsələyə münasibət bildirən insanlar bu vəziyyətin nəticələrinə görə məsuliyyət daşımazlar. Bütün nəticələri xəstənin özü yaşayacaq.
Sağlam qalın...
oxumaq: 0
