Xüsusilə son illərdə uşaq istismarı xəbərlərindən sonra məxfilik təhsili valideynlər və ekspertlər tərəfindən daha çox diqqət və əhəmiyyət kəsb edir. Bu narahatlıqlara görə bəzi valideynlər bu vəziyyəti şişirdərək övladlarına həddindən artıq təzyiq göstərərək uşaqları çaşqın vəziyyətə salırlar. Təbii ki, belə bir vəziyyətə biganə qalmamalı və övladlarımızı düzgün və yetərli məlumatlarla qorumalı, onlara özünü qorumağı öyrətməli, ehtiyat tədbirləri görməliyik.
İlk növbədə məxfilik təhsilini təyin etsək; məxfilik təhsili cinsi təhsildən daha əhatəlidir. Məxfilik təhsili ilə insan öz duyğularını başa düşməyi və onları yönləndirməyi öyrənir. Məxfilik təhsili həm də davranış qaydası haqqında təhsildir. Çünki emosiyalarını idarə edə bilən insan davranışını da idarə edə biləcək.
Məxfilik təhsili uşağın cinsiyyətindən daha çox şəxsi sahələrinin öyrədilməsini əhatə edən təhsildir. Sizin icazəniz olmadan heç kimin şəxsi sahənizə girə bilməyəcəyini və icazəsiz heç kimin övrət yerinizə toxuna bilməyəcəyini öyrətmək, özünü müdafiə və qoruma duyğusunun inkişafıdır. Məxfilik təhsili uşağın sağlam, xoşbəxt və xarakterli şəxsiyyət kimi böyüməsində ən vacib elementdir.
Həssas bir mövzu olduğu üçün məxfilik təhsilinin necə verilməli olduğuna nəzər salsaq:
Fərqli yerlərdə Fərqli yaşlardan bəhs edilsə də, uşaq bezini ictimai yerlərdə dəyişdirməməkdən, 2 yaşından, hətta uşaq bezi dəyişdirmə dövrlərində belə başlayan, tualet təhsili ilə davam edən bir prosesi əhatə edir.
Tualet təhsili ilə onlara tualetdə tək qalmağı və qapını bağlı saxlamağı öyrətmək lazımdır.
Kimdən 4-5 yaşlarında tək başına tualetə getmə məşqinə başlamalıdırlar, öyrədilməlidir ki, dəstəyə ehtiyacı olduqda yalnız ana kömək etməlidir (oğlandırsa, atadan da kömək ala bilər).
Yenə də 4-5 yaşından etibarən, əgər varsa, oğlan və qızlar üçün ayrı otaqların saxlanmasına çalışılmalıdır. Öz paltarını, xüsusən də alt paltarını geyinib çıxarmaq vərdişi qazanmaq. Otaqların qapılarının bağlı olması və içəri girərkən icazə istəməsi öyrədilməlidir.
Məktəbəqədər dövrdə uşağa xüsusi sahələr təqdim edilməlidir. Sinə, qarın və omba hər bir fərd üçün xüsusi sahələrdir. Uşaqlar valideynlərinin şəxsi sahələrinə, valideynlər isə övladlarının şəxsi sahələrinə hörmət etməlidirlər.
Uşaqlarla öpüşəndə,toxunduqda onların icazəsi alınmalıdır.İcazə verməsələr düşünməsinlər ki,mənim uşağım deyil,öpərəm və ya toxunacam. , və onlar yox dedikdə hörmət edilməlidir. Övladlarımızı sevərkən istifadə etdiyimiz sözlərə diqqətli olmalıyıq, sevgim, sevgilim kimi sözlərdən çəkinməli, onlara əziz oğlum/qızım, balam kimi sözlərlə müraciət etməliyik.
Həkim xala, polis dayısı kimi təhlükə zamanı müraciət edə biləcəkləri insanlar və qurumlar onları qorxutmamalıdır. Lazım olduqda kömək ala biləcəkləri barədə məlumat verilməlidir.
Onların "yox" demək bacarığı təşviq edilməli, seçimlərinə hörmət edilməli və müdafiədə göstərdikləri reaksiyalar qiymətləndirilməlidir.
Övrət yeri öyrədərkən utanc verici, qadağan kimi sözlər işlədərək uşaqları qorxutmaq və ya susdurmaq əvəzinə "özəl" sözünü işlətməyə diqqət yetirilməlidir.
Qohum, Tanış-dost kimi fərqləndirilməli, kimliyindən asılı olmayaraq şəxsi məkanın hüdudlarının qorunmalı olduğu bilinməlidir. Çünki unutmaq olmaz ki, zorakılıq hallarının çoxunu yaxın qohum kimi müəyyən edilən şəxslər törədir!
Ən əsası, uşaqlar gördüklərini həyata keçirirlər, valideyn olaraq biz onlara nümunə olmalıyıq. və ilk növbədə, onların və başqalarının şəxsi məkanına hörmət edərək öz məkanımızı qorumalıyıq...
Gələn həftə uşaqlarda cinsi tərbiyə ilə bağlı məqaləmizdə görüşənədək...
Uşaqlarımız üçün sağlam, xoşbəxt və xarakterli gələcək...
oxumaq: 0
