Emosional yemək müəyyən emosional vəziyyətlərə cavab olaraq baş verən yemək davranışı kimi ifadə edilir. Emosional yemək davranışı adətən stress, narahatlıq, qorxu, cansıxıcılıq, kədər, təklik və ya qeyri-adekvatlıq hissləri nəticəsində baş verir. Mənfi emosiyaları boğmaq istəyi ilə yemək davranışı toqquşduqda özünü güclü hiss etmək və ya unutmaq üçün yemək istəyi ortaya çıxır. Gündəlik həyat hadisələri və ya qəfil gözlənilməz hadisələr nəticəsində yaranan stress səbəbiylə yaşanan sıx duyğularla mübarizə üsulu olaraq yemək davranışını müşahidə etmək mümkündür. Əvvəllər emosional yemək həddindən artıq yemək davranışı nümayiş etdirən şəxslərlə əlaqələndirilirdisə, indi emosional yemək davranışının pəhriz saxlayanlarda da baş verə biləcəyi irəli sürülür. (Maggard, Shugarman, Suttorp, Maglione, 2015)
Yemək davranışına təsir edən bir çox amil var. Ancaq emosiyaların yeməyə necə təsir etdiyini proqnozlaşdırmaq çətindir. Yemək və duyğular arasındakı əlaqə duyğuların vəziyyətindən və ya fərdin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq dəyişə bilər. Fiziki aclıq və emosional aclıq əlamətləri bir-birindən fərqlidir. Fiziki aclıq halında insanın mədəsi qıcıqlana, qan şəkəri düşə bilər. İnsan yemək yeyən kimi toxluğa çatır. Aclıqdan məmnunluq davranışı emosional yemək davranışı olan bir fərddən fərqlidir. Məsələn, bir şəxs meyvə, tərəvəz və s. O, aclığını aşağı enerjili qida və ya qəlyanaltı ilə təmin edə bilər, məsələn: Fiziki aclıq tədricən inkişaf edir. İnsan ac olduğu üçün yemək yedikdə, seçimlər daha böyük və daha keyfiyyətli olur. Başqa sözlə, tərəvəz, ət, toyuq və ya balıq, şorba, düyü və ya makaron, qatıqdan ibarət yeməkdir.
Emosional aclıq üçün bunun əksi doğrudur. Emosional aclıq birdən başlayır və fiziki əlamətlərə səbəb olmur. Fərd nə tapırsa onu yeyir və enerji dəyəri yüksək olan qidalara üstünlük verir (Sevinçer, Konuk, 2013). Emosional aclıq dərhal təmin edilməli olan bir şeydir. Ancaq fiziki aclıq gözləyə bilər. Əgər mədəsi dolu olsa da emosional ehtiyacını ödəmək üçün yeyirsə, böyük ehtimalla yeməyə davam edəcək. Amma ac olduğuna görə yemək yeyirsə, tox olanda dayanar. Emosional yemək sindromu, ardınca günahkarlıq hissi r. Fiziki aclıq qoymur.
Emosional qidalanmanın səbəbləri;
-Tənhalıq, diqqət və sevgi ehtiyacı, mənfi emosiyalardan qurtulma.
-Müsbət emosiyaların səbəb olduğu həddindən artıq yemək. . (bayram)
-Özümüzü pis hiss etdiyimiz zaman neqativ emosiyalardan qurtulmaq üçün özümüzü yeməyə veririk. Sonra hər dəfə neqativ emosiyaya düşəndə həmin emosiyadan qurtulmaq üçün yeməyə əl atırıq və beləliklə də, pis bir dairəyə düşürük.
-Müsbət emosiya hissi. şənliklər kimi mükafatlandırma məqsədilə yeyilən yeməklərdən sonra gələn insanı bir müddət saxlayır. Sonra o hissi yenidən yaşamaq üçün sizi yeməyə dəvət edir.
Həqiqətən ehtiyacınız olan şey özünüz haqqında kəşf etmək, özünüzü yeməkdə qəfil tapdığınız andan əvvəl düşündüyünüz və hiss etdiyiniz şeydir. Çünki həmin düşüncələr və hisslər sizi növbəti mərhələyə, yəni yemək davranışına aparır. Digər mühüm məqam isə; Söhbət yeməyi nə ilə əvəz etməyinizdən gedir. Ancaq bəzi emosional yemək hücumlarının əsasında xroniki stress, depressiya, panik atak, yemək pozğunluğu kimi psixoloji problemlər dayana bilər.Belə hallarda mütəxəssis psixoloq və ya psixiatrdan kömək istənilməli, lazım gəldikdə tibbi yardım göstərilməlidir.
oxumaq: 0
