Çox yaxınlarda, təxminən 50 il əvvəl ölkəmizdə orta yaş 50 idisə, bu gün orta ömür 78-dir. Bunun bir çox səbəbləri var; ətraf mühit şəraiti, qidalanma, infeksiyadan qorunma və s. kimi. Düşünürəm ki, ən önəmlisi tibb elminin inkişafıdır. Təbabət inkişaf etdikcə insanın ömrü uzanır. Dünən kimi xatırlayıram, 1977-ci ildə Tibb fakültəsinə daxil olanda xəstələrin orta təzyiqi, şəkəri, xolesterin səviyyəsi fərqli idi. Xəstəxanaya gələn xəstədən əvvəlcə onun yaşını soruşardıq; Tutaq ki, 70 dedi, qabağına 1 qoyub deyərdik ki, sizin təzyiqiniz 170-dir, yəni camaat arasında 17 normaldı, amma şəkərdə vəziyyət eynidi, yaşınızı soruşardıq, gəlin 60 desək qabağına 1 qoyub deyərdik qan şəkərin 160 normaldı. Amma indi belədir? Təlimatlarda deyilir ki, sistolik qan təzyiqini 14-dən yuxarı qaldırmayın. Son araşdırmalarda deyilir ki, səviyyə 12-ni keçəndə diqqətli olun, 13 yaşında vəziyyətə uyğun dərman qəbul etməyə başlayın. Qan şəkəri üçün də belədir.Yaşdan asılı olmayaraq 100-dən aşağı olması yaxşıdır deyirik və onu bu dəyərlərə çatdırmaq üçün dərmanlı və ya dərmansız səy göstəririk. Yenə keçmişdə xolesterinin dəyəri 280 idi. İndi 200-ü normal qəbul edirik, hətta damarlarda problem olarsa 150-yə endiririk. Yaxşı, geriyə baxanda soruşuram ki, nəyisə səhv etmişikmi?Bəli, nəyisə səhv və natamam edirdik.Gələcəkdə insanların orta ömrü 100-ü keçəndə deyəcəyik ki, bu gün etdiklərimiz səhv olub və natamam. Amma günün şərtlərinə görə elmimiz o qədər çox idi ki, o günün şərtlərinə uyğun olaraq düzgün qəbul etdik, o günün şərtlərinə görə isə səhv və ya qeyri-kafi, nə qədər ki, qalmayaq. köhnə məlumatlarla.
Demək istədiyim odur ki, tibb daim inkişaf edir və biz həkimlər bu inkişafla ayaqlaşmalıyıq. 30 il əvvəl əldə etdiyiniz məlumatla həkimlik edə bilməzsiniz, çünki həkimlik ən nankor peşədir. 30 il əvvəlki məlumatların çoxu bu gün səhv və ya qeyri-kafidir, ona görə də 30 il əvvəlki məlumatlarla tibblə məşğul olursunuzsa, diplomunuzu siyirməyə qoyun və mütləq təqaüdə çıxın.
oxumaq: 0
