Qasıq yırtığı (qasıq yırtığı) uşaqlarda qasıq nahiyəsində ən çox rast gəlinən cərrahi patologiyalardan biridir. Qasıq yırtığı hər 100 uşaqdan 1-5-də rast gəlinir. Çox yaygın olmasına baxmayaraq, diaqnozun gec qoyulması halında bəzən ağırlaşmalara səbəb ola bilər.
Qasıq yırtığı nədir?
Qasıq yırtığı qarın orqanlarının qasıq bölgəsindən dərinin altından çıxdığı. Uşaqlar gülərkən, ağladıqda və ya qəbizlik kimi qarın içi təzyiqi artıran vəziyyətlərdə qasıq nahiyəsində şişkinlik adətən uşaq sakitləşdikdə öz-özünə yox olur. Yetkinlərdə birbaşa qasıq yırtığı (qarın boşluğunun ön divarından birbaşa dərinin altından irəliləyən) müşahidə edildiyi halda, uşaqlarda dolayı qasıq yırtığı (qasıq kanalı boyunca uzanan) daha çox rast gəlinir.
Qasıq yırtığı necə inkişaf edir?
Uşaqlarda qasıq yırtığı doğuşdan sonra qazanılmış patologiya deyil, anadangəlmə anomaliyadır və bitməməsi nəticəsində yaranır. ana bətnində inkişaf. Körpənin cinsiyyət orqanları (oğlanlarda testislər, qızlarda yumurtalıqlar) böyrəklər səviyyəsində inkişaf edir və doğuşa doğru enməyə başlayır. Qızlarda yumurtalıq çanaq nahiyəsinə enir, oğlanlarda isə xayalar qarın boşluğundan çıxıb kisələrə enir. Kişilərdə xaya enməsi zamanı qarın içi qişasından (peritoneal) ibarət bir yoldan (processus vaginalis) istifadə edilir və enmə tamamlandıqdan sonra bu yol doğumdan əvvəl öz-özünə bağlanır. Qızlarda uşaqlığı qasıq nahiyəsinə bağlayan bağlar bu bölgədən keçir. Qarın içi qişadan ibarət olan bu yol inkişaf zamanı bağlanmazsa (patent processus vaginalis) qasıq yırtığı yarana bilər.səbəblər.
Bəzi nadir hallarda qasıq yırtığı digər sistem xəstəlikləri ilə birlikdə müşahidə oluna bilər.
Simptomlar
Qasıq yırtığının klassik əlaməti oğlan və qızlarda qasıq nahiyəsində dəri altında hiss edilən qazla dolu şiş ilə özünü göstərir və adətən uşaq sakitləşdikdə və ya həmin nahiyəyə toxunduqda yox olur. Qasıq yırtığı sıxılmadıqca uşağı narahat etmir və ağrı vermir. Şişkinlik Qızlarda yalnız qasıqda göründüyü halda, oğlanlarda həm qasıqda, həm də kisəyə doğru uzanan şişlik şəklində ola bilər.
Diaqnoz
Axəstənin tarixçəsinə və həkim müayinəsi ilə qasıq yırtığı diaqnozu qoyulur. Ailənin qasıq nahiyəsində şişkinliyi təsvir etməsi və həkim müayinəsi zamanı yırtığın palpasiyası qəti diaqnoz üçün kifayətdir. Nadir hallarda, müayinə zamanı yırtığın palpasiya olunmadığı və ailə tarixinin qeyri-müəyyən olduğu hallarda ultrasəs müayinəsi tələb oluna bilər.
Kimdə və nə vaxt görülür?
Oğlanlarda rastlaşma qızlara nisbətən 3-10 dəfə çoxdur. Yırtığı olan təxminən hər 9 uşaqdan birinin ailədə yırtıq anamnezi var.
Əsasən sağ tərəfdə (60%) müşahidə olunsa da, 10%-i hər iki tərəfdən görünə bilər. Sol tərəfində yırtığı olan uşaqlarda hər iki tərəfdən yırtıq olma şansının sağ tərəfdə yırtıq olanlara nisbətən daha yüksək olduğu düşünülür.
Uşaqlarda yırtıqların çoxu həyatın ilk ilində, xüsusən də ilk bir neçə ayda baş verir. Əməliyyatın orta yaşı 6 aydır. Yırtıq vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə daha çox müşahidə olunur və bu nisbət 32 həftəlik hamiləlikdən əvvəl doğulanlarda 13%, çəkisi 1000 qr-dan aşağı olanlarda isə 30% təşkil edir.
Müalicəsi
Qasıq yırtıqlarının müalicəsi əməliyyatdır. Öz-özünə sağalmır, dərman müalicəsi yoxdur. Qasıq yırtıqlarında təcili cərrahi müdaxilə tələb olunmasa da, yırtığın boğulma riski səbəbindən çox gözləmək əlverişsiz ola bilər. Diaqnoz qoyulduqdan sonra qısa müddətdə planlaşdırılmış əməliyyat aparılmalıdır.
Bütün cərrahi əməliyyatlarda olduğu kimi əməliyyatdan əvvəl də ətraflı anamnez alınır və fiziki müayinə aparılır. Əməliyyatdan əvvəl müayinələr aparılır və anestezioloqun baxışı aparılır.
Aclıq vəziyyəti əməliyyatdan əvvəl uşağın yaşına uyğun olaraq təyin edilir. Əməliyyat ümumi anesteziya altında uşağı yatdırmaqla həyata keçirilir. Əməliyyatdan sonra yeməklər müəyyən edilmiş vaxtda verildi. Uşaq həmin gün 3-4 saat ərzində evə buraxılır. Əməliyyatdan sonrakı ilk gün və birinci ayın sonunda nəzarətə çağırılır.
Cərrahın və ailənin seçiminə uyğun olaraq əməliyyat açıq və ya qapalı (laparoskopik) edilə bilər. Açıq üsulda qasıq nahiyəsində yırtıq tərəfdən 2-3 sm kəsik edilir və yırtıq kisəsi tapılaraq bağlanır. Qapalı – laparoskopik üsulda göbəkdən hazırlanmış 5 mm-lik kəsik vasitəsilə xüsusi aparatlarla yalnız qarnın daxili hissəsinə baxılır, qasıq nahiyəsindən nazik iynə vasitəsilə xüsusi texnika ilə yırtıq təmiri aparılır. /strong>
Yırtıq zamanı dərinin altından çıxan qarın içi orqanlar (qızlarda bağırsaqlar və bəzən yumurtalıqlar) çox vaxt özbaşına və ya cüzi təzyiqlə qarın boşluğuna qayıdırlar. Lakin bəzi hallarda qarın içi çıxıntılı orqan yırtıq kisəsinin boynunda ilişib qalır (inkarserasiya) və qarın boşluğuna qayıda bilmir. Hər 6 yırtıqdan 1-də sıxılma riski var. Yırtıq strangulyasiyası olaraq da bilinən bu vəziyyətdə orqanın qan tədarükü tədricən pisləşir və həyati təhlükə yarada bilər.
Qasıq nahiyəsində şişkinliyin geriləməməsi, qızartı, bu nahiyədə ağrı, uşağın narahat olması, ümumi vəziyyətinin pisləşməsi, qarında şişlik, qusma kimi hallarda həkimə müraciət edilməlidir. gözləmədən. Sıxılmış yırtıq zamanı həkim müdaxiləsi zamanı yırtıq qarın boşluğuna göndərilə bilmirsə, uşaq təcili əməliyyata aparılmalıdır.
oxumaq: 0
