Anevrizma, damarın və ya ürəyin divarının bir hissəsinin elastikliyini itirərək köpürməsinə verilən addır. Yüksək qan təzyiqi nəticəsində damar divarının quruluşu zəifləmiş arteriya və ya ürək divarı xaricə doğru genişlənir və kənardan baxdıqda qabarcıq kimi görünür. Bu köpürən toxuma təzyiq səbəbindən çox dartılırsa, anevrizma kisəsi qopur və həyati təhlükəsi olan qanaxma baş verir.
Ürək anevrizmaları çox vaxt infarktdan sonra yaranır. Adətən qan təzyiqinin ən yüksək olduğu və infarktın ən çox olduğu sol mədəcikdə baş verir. Ürəyin hər hansı bir yerində infarkt yarandıqda bu bölgədəki əzələ toxuması canlılığını itirir. Canlılığını itirmiş nahiyədə əzələ toxuması zaman keçdikcə nazikləşir və zəifləyir, yerini daralma qabiliyyəti olmayan lifli toxumaya (çapıq sağaldan toxuma) buraxır. Zamanla təzyiqdən asılı olaraq bu bölgədə anevrizma inkişaf edə bilər. Bu bölgənin daralma xüsusiyyəti olmadığı üçün anevrizmanın inkişaf etdiyi nahiyənin ölçüsünə görə ürək çatışmazlığı inkişaf edə bilər. Ritm pozğunluğu başqa bir mümkün problemdir. Anevrizmanın daxili səthi normal ürək toxuması xüsusiyyətini itirdiyi üçün qan laxtasının əmələ gəlməsinə yol açır. Bu səbəbdən anevrizma kisəsində laxta ola bilər və bu laxtanın parçaları qoparaq müxtəlif arteriyaları (beyin, qol, ayaq, ayaq kimi) tıxaya bilər. Ən çox rast gəlinən yer əsas arteriyamız olan aortadır. Bu anevrizmalara aorta anevrizmaları deyilir. Aortanın müxtəlif seqmentlərinə görə fərqli tapıntılar verə bilər. Aortanın döş nahiyəsində inkişaf edən anevrizmalara ümumiyyətlə torakal aorta anevrizması (TAA), qarın boşluğunda aortanın anevrizmalarına isə qarın aorta anevrizması (AAA) deyilir. Bu anevrizmalar adətən böyrək arteriyalarından daha aşağı aortada inkişaf edir.
Beyin anevrizmaları beyni qidalandıran arteriyaların anevrizmalarıdır. Bu anevrizmaların qopması beyin qanaması, insult və ölümə səbəb ola bilər.
Damar divarını əmələ gətirən toxumalar, anadangəlmə xəstəliklər (Marfan xəstəliyi, Ehler Danlos sindromu kimi), infeksiya, uzun müddətli nəzarətsiz hipertoniya, siqaret çəkmə və ateroskleroz. anevrizmaların inkişafı üçün əsasdır.əsas töhfə verən amillərdir. Bir çox xəstələrdə anevrizma, hipertoniya və s Skleroz kimi ürək-damar xəstəlikləri ilə əlaqələndirilir. Damarın daxili səthi normal damar toxuması xarakteristikasını itirdiyi üçün anevrizma kisəsində laxta əmələ gəlir. Bu laxtanın parçaları qoparaq həyati orqanları və ayaqlarımızı və qollarımızı qidalandıran arteriyaları tıxaya bilər.
Simptomlar
Semptomlar növündən asılı olaraq fərqli ola bilər. , anevrizmanın yeri və ölçüsü. Simptomlar adətən anevrizma kisəsinin bitişik orqanlara, sinirlərə və digər damarlara təzyiqi ilə baş verir.
Lokalizasiyaya görə anevrizma növləri
Hissələr aortanın
Yüksəyən aorta dedikdə aortanın ürəkdən qövs adlanan hissəyə qədər olan hissəsi nəzərdə tutulur. Bu bölməyə aortanın ürəkdən çıxdığı aorta qapağı da daxildir. Aorta qövsü isə beyinə və qollara 3 ayrı damar verdikdən sonra sinə boşluğunda arxadan aşağıya doğru uzanır. Döş boşluğu ilə qarın boşluğu arasında diafraqmaya qədər olan hissəyə torakal aorta deyilir. Diafraqmadan qarın boşluğuna daxil olur və qarın aortası adlanır. Qarın daxili orqanlarını qidalandıran budaqlar qarın aortasından çıxır. Qarın aortası təqribən göbək səviyyəsində ikiyə bölünür və çanaq (aşağı qarın) nahiyəsini və hər iki ayağı qidalandıran budaqları buraxaraq bitir. Anevrizmalar bu müxtəlif bölgələrin hər birində, bir neçəsində və ya hamısında inkişaf edə bilər. Anevrizmaların adları tərkibindəki aorta nahiyəsinə görə verilir.
Yüksəyən (Yüksəyən) Aorta Anevrizması
Bu tip anevrizmaya adətən aorta qapağının müayinəsində rast gəlinir. çatışmazlıq. Anevrizma aorta qövsünə qədər yayıla bilər və ya hətta bütün qövsü əhatə edə bilər. Ümumi simptomlar səs-küy, quru öskürək, sinə ağrısı və nəfəs darlığıdır. Anevrizma müəyyən bir ölçüyə çatdıqda, spontan qırılmaların qarşısını almaq üçün müdaxilə etmək lazımdır. Bu gün ən çox yayılmış üsul anevrizma kisəsinin tamamilə çıxarılması və zədələnməmiş nahiyəyə süni greftin (adətən dakron grefti) tikilməsidir.
Cərrahi Müalicə
Yüksəyən aorta anevrizmalarının cərrahi müalicəsi anevrizmanın genişliyindən asılıdır, müxtəlif strategiyaları ehtiva edir. Aorta qapağı çatışmazlığı varsa, k Qapağı dəyişdirmək və ya təmir etmək də lazımdır. Anevrizma aorta qövsünə yayılarsa, bu hissə greftlə əvəz edilməli və beyinə və qollara gedən damarlar bu greftə anastomoz edilməlidir. Bu prosedur zamanı ürək-ağciyər aparatının köməyi ilə xəstə adətən 18 °C-yə qədər soyudulur və xəstənin bütün qan dövranı müəyyən müddətə dayandırılır. Əməliyyatdan sonra ən azı 2 gün reanimasiyada qalırsınız. Bu müddət ərzində bütün həyati funksiyalarınızın tam yerinə yetirilməsi gözlənilir. Bu müddət əməliyyatdan sonrakı gedişatınıza görə dəyişə bilər. Daha sonra xidmətdə otağınıza aparılacaqsınız və orta hesabla bir həftə sonra istirahətinizə davam etmək üçün lazımi təkliflərlə evə göndəriləcəksiniz.
Torakal (Azalan/Azalan) Aorta Anevrizması
strong>Sol qolu bəsləmək Damar (sol körpücükaltı arteriya) verildikdən sonra aorta döş boşluğunda aşağıya doğru axır. Bu hissəni əhatə edən anevrizmalara torakal aorta anevrizmaları deyilir. Xəstələrin ən çox şikayəti bel ağrısıdır. Ağrı sol çiyində, döş qəfəsində və ya hər iki kürək sümüyü arasında hiss edilə bilər. Xəstələrdə adətən nəzarətsiz hipertansiyon olur. Anevrizmanın ölçüsü müəyyən diametrə çatdıqda, ani qopmaların və qanaxmaların qarşısını almaq üçün müdaxilə edilməlidir.
Cərrahi müalicə
Torakal aortanın cərrahi müalicəsi. anevrizmalar da anevrizmanın ölçüsünə görə fərqli strategiyalar tələb edir. Bəzən ürək-ağciyər aparatından istifadə etmək lazım gələ bilər. Bu zaman bu sistem ürəyin fəaliyyətini dayandırmadan ürəyin gərginliyini azaltmaq və həyati orqanların qarın boşluğunda dövriyyəsini təmin etmək üçün istifadə olunur. Anevrizma kisəsi tamamilə çıxarılır və zədələnməmiş nahiyəyə süni greft (adətən dakron grefti) tikilir. Çıxarılan sahədə onurğa beynini qidalandıran əsas damarlar və qarın içi orqanları qidalandıran damarlar varsa, bu damarlar da greftə tikilir. Aortanın bu bölgəsi də onurğa beynini qidalandırdığından, bu cür əməliyyatlarda ən qorxulu fəsad əməliyyatdan sonra qismən iflicdir. Buna görə də əməliyyatdan sonrakı intensiv baxım prosesi də çox vacibdir. Əməliyyatdan sonra ən azı 2 gün reanimasiyada qalırsınız. Bu müddət ərzində bütün həyati funksiyalarınızın tam yerinə yetirilməsi gözlənilir. Bu müddət əməliyyatdan sonrakı gedişatınıza və mümkün fəsadlara görə dəyişə bilər. Sonra xidmətdəki otağınıza aparılacaqsınız Orta hesabla bir həftə sonra siz istirahətinizə davam etmək üçün lazımi tövsiyələrlə birlikdə evə göndəriləcəksiniz.
Abdominal Aorta Anevrizması (AAA)
Bu, qarın boşluğunda işləyən aortanın anevrizmatik genişlənməsi. Adətən hər iki böyrəyi qidalandıran böyrək arteriyalarının çıxmasından sonra görünür. Nadir hallarda böyrək arteriyaları və qarın içi orqanları təmin edən arteriyalar daxildir. Anevrizmanın ətrafdakı onurğa sütununa və ətraf toxumalara təzyiqindən yaranan bel ağrıları ən çox görülən şikayətlərdəndir. Ən tipik tapıntı arıq xəstələrin qarnında pulsasiya edən kütlədir (ürək döyüntüsü hissi). Anevrizmanın ölçüsü müəyyən diametrə çatdıqda, ani qopmaların qarşısını almaq üçün müdaxilə edilməlidir.
Cərrahi müalicə
Süni greft (adətən dakron grefti) Sağlam bölgəyə anevrizma kisəsi çıxarılaraq tamamilə dikilir. Anevrizma çanaq (qarın aşağı) orqanlarını və hər iki ayağı qidalandıran iliak arteriyaları əhatə edirsə, təmir şalvar grefti adlanan ayaq transplantları ilə həyata keçirilir. Bu zaman greftin ayaqlarının ucları qasıq nahiyəsində femoral arteriyalara tikilir. Əməliyyatdan sonra 1 gün reanimasiyada qalırsınız. Heç bir probleminiz yoxdursa, istirahətinizə davam etmək üçün lazımi təkliflər verilməklə orta hesabla 5-7 gün ərzində xidmətdəki otağınıza aparılıb evinizə göndəriləcəksiniz.
oxumaq: 0
