Zəlzələ travması keçirən şəxsin yaşı bu təcrübəyə reaksiyaya təsir edən amillərdən biridir. Uşaqlar həyat və məkan itkisi kimi hadisələri anlamlandırmaqda böyüklərdən daha çox çətinlik çəkirlər. Hisslərini ifadə etməkdə təcrübəsizdirlər (8). Uşaqlarda zəlzələ ilə bağlı psixoloji narahatlıqla bağlı diqqətə ehtiyacı olan bir çox tapıntı var. Bunlara narahat və həyəcanlı davranışlar, tantrumlar, yuxu problemləri, qorxulu yuxular görmək və ağlamaq, itirdiyi insanın ruhunu gördüyünü söyləmək, dostlarla olmaq və oynamaq istəyinin azalması, körpə kimi davranışlar, diqqət çatışmazlığı, həddindən artıq böyüklərdən asılılıq, yataq ıslatma, diaqnoz qoyulmuş Bunlara dözülməz ağrı, qusma və məktəb performansının azalması şikayətləri daxil ola bilər. Bu tapıntıları tanımaqla, uşağa müvafiq yanaşma ilə kömək etmək olar. Uşağa xüsusi vaxt yaratmaq, onunla söhbət etmək, onu sakitləşdirmək, ortaq fəaliyyətlər təşkil etmək, gündəlik həyatda məsuliyyət daşımağa dəstək olmaq, üzərinə daha çox vəzifə yükləməmək problemin daha qısa müddətdə həllinə töhfə verəcək. İki həftədən çox davam edən və ağır formada davam edən hallarda peşəkar dəstək verilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Əgər travmanın təsiri həll olunmazsa, sonrakı illərdə uşağın özünə inamına, bilişsel inkişafına, məktəb uğurlarına, sağlam ailə və dost münasibətləri qurma qabiliyyətinə mənfi təsir göstərə bilər. Bəzi uşaqlarda gələcəkdə depressiya, narahatlıq və müxtəlif davranış problemləri yarana bilər. Sağalmanın qiymətləndirilməsi Emosional şəfa bütün fərdlərdə, uşaqlarda və böyüklərdə fiziki müalicədən fərqli şəkildə baş verir. Zəlzələ kimi ağır travmanın psixoloji təsirləri tam aradan qalxmaya bilər. Təkmilləşmə əlamətləri hadisəyə daha az şiddətli emosional reaksiya və problemlərin həlli yollarını inkişaf etdirmək qabiliyyətinin artması şəklində müşahidə edilə bilər. İnkişaf birdən-birə deyil və daim müsbət kurs göstərmir. Stressli hadisələr, yubileylər, xüsusi günlər və başqalarının yaşadığı bu kimi hallar kimi xatırlatmalar sağalmada residivlərə səbəb ola bilər. Sağalmada real hədəflər qoymaq, hətta kiçik müsbətləri də görmək, daxili aləmi etibarlı insanlarla paylaşa bilmək, problemlər haqqında rasional məlumat mənbələrinə müraciət etmək, Bunlar prosesi asanlaşdıran yanaşmalardır. Kimdən Yardım Almalısınız? Həkimlər, psixi sağlamlıq mütəxəssisləri (psixiatrlar, psixoloqlar və sosial işçilər) dəstək üçün müraciət ediləcək peşəkarlardır. Müalicənin məqsədi insana stresin öhdəsindən gəlmək və kədərləndikdə kədərlənmək bacarığını təmin etmək olmalıdır. Müvafiq hallarda dərman müalicəsi tələb oluna bilər. Yaponlar və Zəlzələ 2011-ci il martın 11-də Yaponiya dünya tarixinin ən böyük fəlakətlərindən birini yaşadı. Böyük zəlzələdən sonra ortaya çıxan sunami, verdiyi dağıntılarla bütün dünyanı dəhşətə gətirdi. Bu fəlakətin digər cəmiyyətlər üçün ən təəccüblü tərəfi Yapon xalqının reaksiyası oldu. Yaponların baş verənləri böyük istefa ilə qəbul etmələri, onlara təklif olunan yardım xidmətlərindən sivil və nizamlı istifadə etmələri, başqalarının hüquqlarına hörmət edən paylaşma davranışları və itkilərə görə səssiz yas tutmaları oxşar vəziyyətlərə verilən reaksiyalardan çox fərqli idi. dünyada. Fəlakət zamanı, özü qurban olarkən başqalarının ehtiyaclarına diqqət yetirmək yapon dilində "mono no ware" adlanır. Bu münasibət yaponların malik olduğu ictimai şüura əsaslanır ki, ediləcək heç bir şey olmayanda onu olduğu kimi qəbul etmək lazımdır və həyatda heç bir şey daimi deyil.
2012 Qərbdə. Dəyərlər, insanın əsas məqsədi ağrılı və sıxıntılı təcrübələrdən mümkün olduğu qədər uzaqlaşmaqdır. Bu qavrayış insanı reallığı inkar etmək üçün çılğın bir cəhdə sövq edir. Yapon dəyərlər sisteminə görə, dəyişməz olana müqavimət göstərmək və insan həyatı kimi müvəqqəti olanı qalıcı etməyə çalışmaq iztirabdan başqa heç nə ilə nəticələnmir. Bu rəftar şüursuzca reallığı rədd etmək deyil, əksinə, reallığı olduğu kimi qəbul edib, onu ən yaxşı şəkildə yaşana bilmək üçün səy göstərməkdir. Yaponların Ruhani Müalicə Metodu kimi 'Morita terapiyası' Bu nöqtədə yaponların həyat fəlsəfəsini əks etdirən və bu gün Qərb tibb dünyasında əhəmiyyəti getdikcə artan Morita terapiyası adlı Yapon ruhani müalicə üsuluna diqqət çəkmək yerinə düşərdi. Morita terapiyası 20-ci əsrin birinci yarısında Tokio Jikei Universitetinin Psixiatriya kafedrasının müdiri Dr. Şoma Morita (1874-1938) tərəfindən hazırlanmış müalicə üsuludur (10). Dr. Morita� Yaponiyada terapiya prinsiplərini qurduğu dövrdə Dr. Ziqmund Freyd şüuraltını təyin etdi. Dr. Morita əvvəlcə yapon dilində "Şinkeişitsu" adlanan narahatlıq nevrozunun müalicəsi üçün bu üsulu inkişaf etdirdi və zaman keçdikcə bu üsul bir çox psixoloji şikayətlərdə istifadə olunmağa başladı. Dr. Morita deyir ki, emosiyalar dəyişdirilə bilməyən təbii proseslərdir. Onları dəyişdirməyə çalışmaq onları daha da dərinləşdirəcək. Edilməli olan, emosiyaları olduğu kimi qəbul etməkdir (arugamama) və emosiyalara baxmayaraq, lazım olan hər şeyi etməkdir. Bu da emosiyaların zamanla dəyişməsinə kömək edir. Məsələn, xəcalət çəksə də, ictimaiyyət qarşısında təqdimat etmək bir neçə dəfədən sonra bu hissi yavaş-yavaş aradan qaldıracaq. Dr. Morita bildirir ki, xarakteri müəyyən edən emosiyalar deyil, davranışdır. Morita terapiyasında ilk addım duyğulardan xəbərdar olmaq və bu duyğulara səbəb olan şərtlərin dəyişdirilə biləcəyini anlamaqdır. Dəyişən şərtləri dəyişdirmək və dəyişməz olanları qəbul etmək lazımdır. Bu, yalnız anı ciddi şəkildə cəmləmək və edilməli olanı etməklə mümkündür. Mənfi duyğulara diqqət yetirərək eqoistcəsinə geri çəkilmək əvəzinə məsuliyyətləri öz üzərinə götürmək lazımdır. Morita terapiyası depressiya, panik atak, aludəçilik kimi həyat çətinliklərinə verilən distress reaksiyalarının diaqnostikası və əvvəlcə bu emosional vəziyyətlərin düzəldilməsi, sonra isə davranışın dəyişməsini gözləməsi ilə Qərb psixologiyası yanaşmasından fərqlənir. Morita terapiyası insanı mümkün qədər tez öz dar dünyasından çıxmağa və həyatda iştirak etməyə çağırır.
NƏTİCƏ Zəlzələ insanın həyatı, əmlakı və həyatı baxımından təhdid edən mühüm stress faktoru olduğundan mənası, ciddi psixoloji, sosial və uyğunluq və performans problemləri yaradır. Zəlzələ fəlakətlərinin tez-tez baş verdiyi ölkəmizdə insanların zəlzələlərə qarşı maarifləndirilməsi, fiziki və psixoloji təsirlərə qarşı özlərinə və yaxınlarına köməklik göstərmələri mövzusunda maarifləndirilməsi, lazım gəldikdə peşəkar dəstək imkanlarından yararlanması binaların rayonlaşdırılması qədər mühüm əhəmiyyət kəsb edir. ,
Uşaqlar və Zəlzələ Qorxusu
Zəlzələ bütün yaş qrupları üçün ciddi bir travmadır. Ancaq hadisəni anlamağa çətinlik çəkən uşaqlar üçün daha çətindir. Bu, ağır travma yaradır.
Zəlzələ bütün yaş qrupları üçün ciddi travmadır. Bununla belə, hadisəni anlamağa çətinlik çəkən uşaqlarda daha ağır travma yaradır.
Tək qalmaq istəməmək, gecə bağları, yenidən zəlzələ narahatlığı, əsəbilik, reaktivlik, yuxuya gedə bilməmək, tez-tez yuxudan oyanma, kabuslar, iştahsızlıq, diqqətin yayınması, introversiya.. Çox vaxt qıcolmalar kimi böyüklərdəki kimi əlamətlər müşahidə olunur. Bununla belə, uşaqlarda yaşlarına xas olan bəzi simptomlar da ola bilər. Zəlzələ və ya digər travmalardan sonra daha tez-tez valideynlərə meydan oxumaq, əhval-ruhiyyəsiz olmaq və sızlamaq, kəkələmə, yataq islatmaq, valideynlərlə yatmaq istəmək, baş barmaqlarını əmməyə və ya dırnaq yeməyə başlama, məktəb uğurlarının azalması, dostlarla tez-tez dava-dalaş kimi problemlər müşahidə oluna bilər. Bəzi uşaqlar həkimlərin fiziki səbəb kimi göstərə bilmədiyi qarın ağrısı, ürəkbulanma, baş ağrısı, qol və ayaq ağrıları kimi şikayətləri dilə gətirirlər. Bəzi uşaqlar böyüklər kimi günahkarlıq hissi keçirirlər. Onlar zəlzələnin öz səhv davranışları ucbatından baş verdiyini və ya bu davranışlarının cəzası olduğunu düşünə bilərlər. Səssiz ağlama və başını aşağı salıb daim gəzişmə müşahidə edilə bilər. Zəlzələdən sonra özünə qapanan, dost çevrəsindən uzaqlaşan uşaq əvvəlki kimi canlı və gümrah davranmağa məcbur edilməməlidir. Bu şəkildə özünü ətrafdan təcrid edən uşağa ən yaxşı köməyi ona yaxınlaşan, oynamağa dəvət edən, oyuncaqlarını paylaşan başqa bir həmyaşıdı verə bilər. Uşağın həmyaşıdları arasında və daha əvvəl maraq göstərdiyi mühitlərdə olmasına imkan daxilində imkan verilməli, lakin onu əlaqələr qurmağa məcbur etməkdən çəkinmək lazımdır. Uşaq valideynlərinin qorxduğunu və ya narahat olduğunu görəndə panikaya düşə bilər. Bu səbəbdən valideynlərin zəlzələyə münasibəti son dərəcə vacibdir. Hətta çox kiçik uşaqlar da onların hər şərhini, şərhlərə verdikləri hər reaksiyanı diqqətlə izləyir və öz aləmlərində ayrıca bir şərh yaradırlar. Qorxmuş övladlarına “qorxma, heç bir şey deyil” deməsi panikaya düşən valideynin heç bir təsiri olmayacaq. Valideyn pessimist və kədərlidirsə, uşaq daha tez neqativ emosiyalara qapılır və daha asan dağılır. Valideynlər sakit davransa, uşağın yaşına uyğun izahatlar versə, etimad mühiti yaratsa, uşaq rahatlaşa bilər. Bu səbəb olacaq
Çox təsir edir. Baş barmaq əmmək, yatağı islatmaq, kabuslar görmək, tək yata bilməmək, böyüklərdən ayrılmamaq, tutmaq istəyi, tez-tez boynunu qucaqlamaq ümumi davranışlardır. Digər tərəfdən, məktəb müvəffəqiyyəti təsirlənə bilər, tantrums və introversiya yaygındır. 1-2 aydan sonra belə ürəkbulanma, qarın ağrısı, başgicəllənmə, yuxu pozğunluğu, sevincsizlik, bilinməyən səbəblərdən durğunluq yarana bilər.
Nə etməliyik?
Uşaq üçün Xüsusilə 9 yaşından yuxarı olan uşağa təhlükəni anlamağa kömək etmək lazımdır. “Ağrı var, bu ağrını yaşayıb dözəcəyik” mesajını vermək lazımdır. Böyüklər səbirli, qətiyyətli, cəsarətli, yardımsevər və mərhəmətli olsalar, uşaqların psixi sağlamlığında daimi bir pisləşmə olmayacaq. Uşaqlarla daha çox vaxt keçirmək lazımdır. Onları qucaqlamalı, onlara toxunmalı və tək olmadıqlarını hiss etdirməliyik. Uşaqlara öz hisslərini, düşüncələrini ifadə etmək imkanı verməliyik, qoy oyun oynasınlar, şəkil çəksinlər, bütün günü yorulsunlar. Uşaqlar həyatın normallaşdığını hiss edərək rahatlaşacaqlar. Demək lazımdır ki, zəlzələ sınağı uşaqlarımızın erkən yetkinləşməsinə səbəb olub.
Böyüklər nə etməlidir?
İnsanlar sıra ilə bəzi şeylərə diqqət yetirməlidirlər. əvvəlki kimi psixoloji cəhətdən sağlam olmaq.
- Həyatın çətin dövrünü yaşayırsınız. Sağalmaq üçün müəyyən vaxt lazımdır. - Bu hadisəni düşünən hər kəs sizin hiss etdiyinizi hiss etdi, ağrıları bölüşmək ağrıları azaldar. Ancaq ağrı ilə yatmaq və ağrı ilə oyanmaq insanın beyin enerjisini tükəndirəcək. Bu qaydanı xatırlayın; “Müalicəsi varsa, öhdəsindən gələcək, üzülməyə dəyməz, əlac yoxdursa, əsəbləşsən də, nəticə dəyişməz və daha çox narahat olmağa dəyməz”. p>
- Unutmayın ki, yorğunluq, aclıq və yuxusuzluq orqanizminizə çox zərərlidir.
- Alkoqol və Narkotiklərdən uzaq olun, həkimin təyin etdiyi qeyri-narkotik dərmanlar çox olacaq. faydalıdır.
- Zəlzələdən qazanc əldə etmək olar.Belə həyat hadisələri özünə inamını itirməyən insanlar yetişdirir.Eynən sərçəninki kimi.
oxumaq: 0
