Valideynlərin bu gün qarşılaşdıqları əsas problemlərdən biri xəyal etdikləri kimi valideyn olmaq çətinliyidir. Uşaq sahibi olmamışdan əvvəl oxunan, izlənilən, üzərində düşünülən, müzakirə edilən, bir sözlə, nəzəriyyə çərçivəsində bir çox şeylər, həyata keçirmə mərhələsində valideynləri çıxılmaz vəziyyətə sala bilər. Valideynlik təkcə böhran zamanı ortaya çıxan problem həll etmə bacarığı deyil, 7/24 davam edən çoxşaxəli prosesdir.
Şüurlu valideynlik bizdən ilk növbədə şəxsi transformasiyadan keçməyi tələb edir. Hər bir insan uşaqlığından çapıqlarla çıxır. Uşaqlığımızın inteqrasiya edilməmiş tərəfləri beynimizdən getmir, ancaq şüurlu şəkildə inteqrasiya etmədikcə daim canlanır. Əslində biz uşaqlarımızı özümüz böyüdəndə şüursuzca avtopilota qoyuruq, yəni uşaqlıqda qazandığımız nümunələrdən, sərhədlərdən başlayırıq.
Biz azyaşlı uşaqdan davranışını düzəltməsini və ya özünü idarə etməsini tələb edə bilmərik, çünki o, təbiətcə bunu etməyə qadir deyil. Uşaqlar "nə olmayanı" deyil, "nə olanı" ehtiva edən bir dünyada yaşayırlar. Böyüklərin beynini məşğul edən problemlərin heç biri, məsələn, hər şeyin başqalarına necə görünməsi, uğur və irəliləyiş uşağın gündəmində deyil. Valideynlik “kiçik ana” və ya “kiçik ata” yaratmağa çalışmaq deyil, öz imzası olan bir ruh yetişdirməkdir. Öz səhvlərini etmək üçün yer olmadan, uşaqlar borc götürülmüş həyatlar yaşayırlar. Necə valideyn olmaq təlimatlar toplusuna çevrilə bilməz. Yaranan hər yeni vəziyyətdə özünəməxsus formasını alır.
Hər bir uşaq vəziyyət gərginləşəndə sakit qala bilən ana və ata istər. Onlara lazım olan hər şeydə eyni fikri paylaşan valideynlər deyil. Əhəmiyyətli olan odur ki, valideynlər sevgi və hörmət mühitində zaman-zaman fikir ayrılıqları yaransa belə, səhvlərini qəbul edə, üzr istəyə, onları düzəltməyə səy göstərə bilsin. Fərqlərin qəbulu sağlam münasibətlərin əsasını təşkil edir. Ana, ata və uşaq ailə sisteminin bir hissəsidir. Ailə sistemi də bütün digər sistemlər kimi daim öz daxilində tarazlıqda qalmağa çalışır. Bu tarazlıq müxtəlif inkişaf dövrləri və həyat hadisələri zamanı rast gəlinən adi çətinliklərlə pozulur. . Sağlam ailə sistemlərində pozulmuş tarazlıq müxtəlif tənzimləmələrlə bərpa olunur. Bu baxımdan, müəyyən edilmiş məhdudiyyətlər işlərin səhv getdiyi zaman nəzərdən keçirilə biləcək qədər çevik olmalıdır. Bu balansı bərpa etmək mümkün olmadıqda problemlər yaranır.
Uşaqlarımız öz yaralarımızdan xəbərdar olmaq və bu yaraların gətirdiyi məhdudiyyətləri dəf etmək üçün bizə verilən böyük fürsətdir. Şüurlu valideynlik həm valideyni, həm də uşağı kökündən dəyişdirmək gücünə malik bir prosesi əhatə edir. Birincisi, öz daxili proseslərimizdən xəbərdar olmalıyıq, yaralarımıza bugünkü şüurla başqa prizmadan baxmağı bacarmalı, öz keçmişimiz üçün qeyd-şərtsiz qəbul etmə prinsipini ilk növbədə hərəkətə keçirməliyik.
Xülasə, "xəyallarımızın valideyni" olmaq üçün ilk növbədə öz davranış modellərimizi başa düşməliyik. Emosional dayanıqlığı yüksək olan uşaqların yetişdirilməsində bu mövzuda zərurət yarandıqda mütəxəssis dəstəyinin alınması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Zəruri hallarda davranış nümunələrinin özünü qəbul etməsi və yenidən təşkili həm də avtopilotu söndürməyi və həyata qoşulmağı asanlaşdıracaq. Xoşbəxt ana, xoşbəxt ata və xoşbəxt uşaq üçün bu proses çox vacibdir.
oxumaq: 0
