Onurğa xərçəngləri onurğa və onurğa beynini təşkil edən sümüklərdə və ya sinirlərdə və ya digər yumşaq toxumalarda yaranan şişlərdir. Şişlər iki şəkildə yarana bilər. Birincili şişlər onurğa və onurğa beyninin strukturunu təşkil edən hüceyrələrdən əmələ gələn şişlərdir. Metastatik şişlər isə bədənin digər nahiyələrində (döş, prostat, ağciyər və s.) inkişaf edən şişlərin onurğa sütununa yayılması zamanı meydana gələn şişlərdir. Metastatik şişlər daha çox 45-65 yaş arası kişilərdə müşahidə olunur.
Onurğa Xərçənginin Əlamətləri Nələrdir?
Onurğa və onurğa beyni şişləri yerləşdiyi yerə görə əlamətlər göstərir.
Ən çox rast gəlinən şikayətlər bel ağrısıdır. Ağrı gecələr daha çox olur və adətən istirahətlə keçmir.Arxa və bel nahiyəsində şiş varsa, yalnız ayaqlarda zəiflik, uyuşma, yeriyə bilməmə kimi əlamətlər ola bilər. uşaqlarda yöndəmsizlik, zəiflik və yıxılma hücumları tez-tez rast gəlinir. Uşaqlarda daha bir şikayət skolioz dediyimiz onurğa sütununun əyriliyidir.
Onurğa Xərçəngləri Necə Diaqnoz Edilir?
İxtisaslaşmış həkimlər tərəfindən aparılan anamnez və fiziki müayinə diaqnozun qoyulmasında ilk addımdır. . Xəstələrdə əvvəllər xərçəng xəstəliyi və ya müalicə altında ola bilər. İkinci mərhələdə şişin diaqnozunu və ölçüsünü təyin etmək üçün birbaşa rentgenoqrafiya, CT və MRT, sintiqrafiya və ya PET müayinələri kimi görüntüləmə üsulları edilə bilər. Şiş görüntüləmə üsulları ilə aşkar edilərsə, onun növünü və mənbəyini öyrənmək üçün biopsiya lazımdır. Şişin yerindən asılı olaraq lokal anesteziya, CT və ya USG kimi müxtəlif görüntüləmə üsulları ilə biopsiya və ya ümumi anesteziya altında açıq biopsiya edilə bilər.
Onurğa Xərçənglərində Müalicə Nədir?
Şişin növünə və lokalizasiyasına görə cərrahi müdaxilə, məsələn, radioterapiya, kimyaterapiya, immunoterapiya və ya birlikdə istifadə edilə bilər. Bəzi xəstələrdə izləmə yolu seçilə bilər.
Bu qərar mərhələsində onurğa cərrahları, radiologiya və onkologiya mütəxəssisləri əsasən birlikdə işləməlidirlər.
Xoş və qeyri-kompresiv şişlər ola bilər. müntəzəm olaraq müşahidə olunmalı və müşahidə edilməlidir.
Xüsusilə, nevroloji simptomlara səbəb olan və ya sınığı olan və ya əmələ gəlmə riski olan şişlərin cərrahi yolla çıxarılması məqsədəuyğun olardı.
Radioterapiya, kimyaterapiya və immunoterapiya kimi seçimlər şiş növündən asılı olaraq cərrahi müalicədən əvvəl və ya sonra da istifadə oluna bilər.
oxumaq: 5
