Karpal tunel sindromu, əlindəki bəzi əzələləri aktivləşdirən və barmaqların hissini daşıyan median sinirin bilək səviyyəsində sıxılması nəticəsində yaranan bir xəstəlikdir. Median sinir bilək sümüklərinin aşağı hissəsindən və birləşdirici toxumanın yuxarı hissəsindən ibarət olan karpal tunel adlanan anatomik quruluş vasitəsilə biləyə daxil olur. Sinir müxtəlif səbəblərdən bu strukturda sıxışa bilər. Bu zaman karpal tunel sindromu dediyimiz hal baş verir.
Karpal tunel sindromunun səbəbləri nələrdir?
Birincili dediyimiz karpal tunel sindromunun xüsusi səbəbi yoxdur. Xəstəlik daha çox biləklərini həddindən artıq istifadə edən insanlarda (aşpazlar, vasvası evdar qadınlar, sıx klaviatura və mobil telefon istifadəçiləri, həddindən artıq əl toxuyanlar və s.) rast gəlinir. Həm də yuvarlaq biləkli insanlarda və qadınlarda daha çox rast gəlinir. İkinci dərəcəli dediyimiz digər əsas xəstəliklər də var. Diabet, hipotiroidizm və romatoid artrit ümumi səbəblərdir. İstər birincili, istərsə də ikinci dərəcəli şikayətlər oxşardır.
Qapalı tunel sindromunda şikayətlər hansılardır?
Xəstələrin ümumi şikayəti əllərdə uyuşmadır. Median sinir ilk 4 barmağın hissini daşıdığından, xəstə kiçik barmaqdan başqa bütün barmaqlarında uyuşma hiss edir. Bu uyuşma karıncalanma, yanma, sancma və ağrı kimi simptomlarla müşayiət oluna bilər. Uyuşma əvvəlcə səhərlər xarakterikdir. Xəstə yuxudan uyuşma və əlində ağrı ilə oyana bilər, əlini bir az silkələdikdə, şikayətləri yaxşılaşır. Xəstəlik irəlilədikcə uyuşma gündüzə qədər uzanmağa başlayır. Xəstə qəzet oxumaq kimi bir fəaliyyət zamanı belə əllərində uyuşma hiss edə bilər. Çox irəliləmiş mərhələlərdə əldə uyuşma artır və baş barmaqda zəiflik yaranır. Geri dönməz zədələnmə baş barmağı (şəkil) yüksəldən əsas əzələnin incəlməsi ilə baş verir. Xəstənin əl çevikliyi azalır və əşyaları yerə atmağa başlayır.
Karpal tunel sindromu diaqnozu necə qoyulur?
Karpal tunel sindromu elektromioqrafiya (EMQ) adlı testlə müəyyən edilə bilər. Bu test EMQ cihazı ilə 5-10 dəqiqə ərzində asanlıqla həyata keçirilir. Karpal tunel sindromu şikayətlərini təqlid edən bir çox xəstəlik var və karpal tunel sindromu EMG testi olmadan diaqnoz edilə bilməz. EMQ ötürülməsi tədqiqatları bəzi klinikalarda texniki mütəxəssislər tərəfindən aparılsa da, həqiqət budur ki, bütün test bu sahədə xüsusi təhsil almış bir həkim tərəfindən aparılır.
Karpal tunel sindromunun müalicəsi nədir?
Karpal tunel sindromunda yüngül və orta dərəcədə narahatlığı olanlar üçün müalicə konservativdir. Ağrı hallarında müalicə əməliyyatdır. Yüngül və orta ağırlıqdakı hallarda ən vacib məqamlardan biri xəstənin həddindən artıq bilək hərəkətləri edərsə, bunun məhdudlaşdırılmasıdır. Xəstəyə gecələr biləyinə taxmaq üçün bilərzik verilir. Xəstə ən azı 45 gün geyinməlidir. Biləkdən fiziki terapiya tətbiqləri qismən təsirlidir. Əhəmiyyətli müalicə seçimlərindən biri, xüsusilə orta ağırlıqda, bilək vasitəsilə kortizon inyeksiyasıdır. Əl istirahəti, bilək bağı, fiziki müalicə və kortizon inyeksiyası karpal tunel sindromunun konservativ müalicəsini təşkil edir. Bu müalicəyə cavab verməyən və irəliləmiş hallarda cərrahi müalicə nəzərdə tutulmalıdır.
oxumaq: 0
