Qeyri-müəyyənlik, içində olduğumuz hadisə və ya vəziyyətin gələcəyinin gözlənilməzliyi səbəbindən yaşanan idrak etibarsızlığı hissidir. Gələcək narahatlıqlar, həyat planlarını həyata keçirmək istəyi, yaşayış mühitində risklər və etibarsızlıqlar kimi faktorlar qeyri-müəyyənliyin yaranmasına və qeyri-müəyyənliyə necə reaksiya verdiyimizə təsir göstərir.
Biz karantin günlərindəyik. Evdə qaldığımız və hər an yeni inkişaflarla ayaqlaşmağa çalışdığımız yeni bir normal dövrü yaşayırıq. Sosial media - onlayn iş/məktəb ətrafında fırlanır, rahatlıq zonamız və vəzifə və məsuliyyətlərimizi yerinə yetirdiyimiz sahələr bir-birinə qarışdığından necə istirahət edəcəyimizi bilmirik. Bu şərtlər altında psixoloji cəhətdən güclü qalmaq və mövcud vəziyyətimizə uyğunlaşmaq həmişəkindən daha çətindir. Bu, qeyri-müəyyənliyin yarandığı vəziyyətdir: “ani dəyişiklik və hər hansı bir sabitliyin olmaması”.
Fərdlərin karantinə görə qeyri-müəyyənliyə dözümlülük səviyyələrinin azalması onları narahatlıqla bağlı stress problemi ilə baş-başa buraxır. Anksiyete dozası artdıqca depressiya da meydana gəldiyindən, qeyri-müəyyənlik həyat keyfiyyətini azaldan travmatik təcrübəyə səbəb olur.
Biz sosial psixologiyadan da bilirik ki, sosial münasibətlərimizin sağlamlığı aid olduğumuzu hiss etdiyimiz və ümumi baxışlara malik bir qrup insanın damı altında toplaşmaqla mümkündür. Qeyri-müəyyənlik vəziyyətlərində insanlar mənsub olduqları qrupdan daha çox asılı olurlar. Xüsusən də sosial mediadan geniş istifadə etdiyimiz bu günlərdə insanların öz fikirlərini “müəyyənləşdirmək” cəhdləri ciddi qarşıdurma yaradır. Belə olduğu halda, onu tətikləyən qeyri-müəyyənlik sosial medianı zəhərli edir və psixologiyamıza mənfi təsir göstərir.
Daha əvvəl də qeyd etdiyim kimi, qeyri-müəyyənlik pis görünür, lakin təcrübələrimizdən və həyata müsbət və ya mənfi baxışımızdan asılı olaraq bizə fərqli təsirlər göstərə bilər. Çünki qeyri-müəyyənlik psixoloji dayanıqlılığımıza zərər verə bilsə də, fürsət yarada və özümüzə hörmət qazandıra bilər. Bu vəziyyətin həyatımızda təzahürü sosial reallığımızla sıx bağlıdır. Çünki bilirik ki, böhran dövrləri fürsətlərə çevrilə bilər. Mən belə vaxtlarda olmuşam Ətraf mühiti düzgün oxumaq quracağımız gələcəyin əsasını təşkil edə bilər.
oxumaq: 0
