Mədə selikli qişasının iltihabı nəticəsində yaranan qanaxmalara ümumiyyətlə mədə qanaxması deyilir. Həzm sisteminin ən mühüm orqanlarından biri olan mədədə qanaxmanın simptomları insandan insana fərqli ola bilər. Bir çox səbəbə görə baş verə bilər.
Mədə qanaxması nədir?
Xəstəlik iki yerə bölünür: 1-6 həftə davam edən qanaxmaya “kəskin mədə qanaxması”, 6 həftədən çox davam edən qanaxma isə “xroniki mədə qanaxması” adlanır.
Mədə qanaxmasının səbəbi nədir?
- Xəstəlik sıx stressə məruz qalan insanlarda çox rast gəlinir. Həddindən artıq stress səbəbindən mədə turşusu ifrazı artır və trombositlərin sayının azalması qanaxma meylini artırır.
- Aspirin kimi qanın laxtalanmasının qarşısını alan dərmanlardan istifadə edən insanlarda da rast gəlinir. Qeyri-steroid iltihabəleyhinə (QSİƏP) qrup dərmanlardan istifadə edən və revmatik ağrılardan əziyyət çəkən xəstələrdə də görülə bilən bu diskomfort uzun müddət yataq xəstəsi olan xəstələrdə də baş verə bilər.
- Baş travması yaşamaq,
- Mədə şişi görmək və mədədə damar problemi yaşamaq da mədə qanamasına səbəb ola bilər.
- Xəstələrin diqqət etməli olduğu səbəblər arasında qida borusunda həddindən artıq qusmanın yaratdığı zərərdən sonra mədənin qıcıqlanması da sayıla bilər.
- Mədədə poliplərin olması,
- Onikibarmaq bağırsağında xora və ya şişin olması,
- Qida borusunda xora, yara və ya şişin olması. ,
- İrəli yaş,
- Böyrək və ürək xəstəliklərinin baş verməsi,
- Mədə qanaxmasına səbəb olan ən çox görülən risk faktorları;
- Ailə və ətraf mühit faktorları sıx stress,
- Qanaxmaya səbəb olacaq dərmanlardan istifadə,
- Baş travmaları yaşamaq,
- Fərdlərin zəif fiziki quruluşu,
- >Əvvəllər müalicə olunmamış xoraların olması,
- Həddindən artıq spirt və siqaret istifadəsi nəticəsində yarana bilən mədə yırtıqları,
- Həddindən artıq ədviyyatlı qidaların qəbulu,
- H. Bu, pilori kimi bəzi bakteriyaların olmasıdır.
Mədə qanaxması necə baş verir?
Mədə və onikibarmaq bağırsağın içi qoruyucu ilə örtülmüşdür. səthi, selikli qişası. turşu ifrazının artması Selikli qişanın və selikli qişanın müqavimətini pozan mexanizmlər nəticəsində ilk növbədə selikli qişada qızartı əmələ gəlir. Bu nahiyələr mədə turşusuna daha həssasdır və ədviyyatlı yeməklərdən sonra ağrı və yanma kimi simptomlara səbəb olur.
Pəhriz dəyişdirilmədikdə və ya əsas səbəb müalicə edilmədikdə (məsələn, H.pylori infeksiyası), eroziya sahələri Bu yerlərdə (çuxurlar və ya xoralar) inkişaf edəcək. . Bu şəkildə nazikləşən mədə divarı qanaxmağa hazır vəziyyətə gəlib. Mədə mukozasının qıcıqlanması ilə başlayan diskomfort mədə damarının deşilməsinə, selikli qişadakı yaralar isə qanaxmaya səbəb olur.
Mədə qanaxmasının simptomları hansılardır?
Mədə divarının zədələnməsi nəticəsində yaranan qanaxmada ümumi simptomlar: · Yorğunluq, · Başgicəllənmə, · Anemiya, · Ürək yanması , · Qarın ağrısı, Qara nəcis, İshal kimi problemlər, Çox şiddətli mədə ağrısı, Güclü ürək yanması, Aşağı qan təzyiqi, Artan ürək çarpıntıları, Həddindən artıq tərləmə, Bulantı və qusma kimi gözlənilməz hallar, Həzm pozğunluğunun artması və şişkinlik, Qəhvəyi və ya qırmızı qusma, Gözlərin qaralması və çox çətin ayaqda durması, Anusdan qan gəlir. Mədə qanaxması diaqnozu necə qoyulur? Diaqnoz necə qoyulur?
Mədə qanaxmalarında ağrı ilə müşayiət olunan qəhvə zəmisi rəngli qusma və nəcisin qatranı olması xəbərdaredici əlamətlərdir. Bundan əlavə, xəstədə qanaxmanın miqdarından asılı olaraq;
- Aşağı qan təzyiqi (hipotenziya),
- Sürətli nəbz (taxikardiya),
- Soyuq tərləmə,
- Dərinin ağ rəngi,
- Aşağı qan sayı (xroniki xoralı qanaxma zamanı anemiya) görünür.
Sahə üzrə mütəxəssis həkimin tətbiq edəcəyi müalicə proqramı xəstənin vəziyyətinə və şəxsi xüsusiyyətlərinə görə dəyişə bilər. Bəzi xəstələrə mədə qanaxması əməliyyatı təyin edilərkən, xəstəliyin müalicəsi üçün xəstəyə tətbiq edilən digər üsullar arasında mədə turşusunu azaldan dərmanlar və endoskopik üsullar da var. Qanayan lezyona vurulan iynə köməyi ilə xəstə müalicə oluna bildiyi halda, mədə xərçəngi səbəbiylə qanaxma olan xəstələrdə fərqli müalicə üsullarına üstünlük verilir. Belə xəstələr üçün adətən kimyaterapiya və radioterapiya kimi tibbi üsullar tətbiq edilir. Əgər qanaxmaya səbəb olan faktorlar arasında xora varsa, ilk növbədə xora müalicəsi aparılır. Erkən diaqnoz xəstələrin müalicəsini asanlaşdıran amillərdəndir.
Mədə qanaxmasından sonra pəhriz necə olmalıdır?
Sağlam insanların belə gündəlik həyatda diqqət etməli olduğu ən mühüm kriteriyalar arasında yaxşı qidalanma proqramı olsa da, mədə qanaması olan xəstələr fiziki fəaliyyətlərini bərpa etmək üçün qidalanmalarına daha çox diqqət etməlidirlər. Mədə qanaması sonrası fərdlərin müalicəsi sonrasında evdə davam etdirəcəkləri qidalanma proqramları sağalmanı sürətləndirəcək. amillərdəndir.
Xəstələr mədələrinə toxunmayan qidalar yeməlidirlər, eyni zamanda tərkibində ədviyyatlar, kofeinli və qazlı içkilər olan qidalardan uzaq durmaq tövsiyə olunur. Liflə zəngin, liflə zəngin qidaları istehlak etmək üstünlük təşkil edir. Xəstələr mədə qanaxması zamanı çoxlu qan itirirlər ki, bu da dəmir çatışmazlığına səbəb ola bilər. Fərdlərin itirdikləri dəmiri geri qaytara bilmələri üçün dəmir və zülalla zəngin qidalarla qidalanmalıdırlar. Ağrı kəsici və s. Dərman istifadəsinin azaldılması və ya mədə qoruyucusu ilə birlikdə qəbul edilməsi lazım olan dərmanların qəbulu xəstələrin vəziyyətini yaxşılaşdıran amillərdəndir.
oxumaq: 0
