Bütün bədənimizi əhatə edən dərimiz bədənimizi infeksiyaya səbəb ola biləcək mikroorqanizmlərdən, zərərli kimyəvi və toksinlərdən, ultrabənövşəyi şüalardan, istidən və soyuqdan qoruya bilən möhtəşəm orqandır. Dərimizin bütün bu həyati funksiyaları yerinə yetirməsi üçün onun struktur və funksional olaraq sağlam olması lazımdır.
Quru dəri qış dövründə tez-tez rast gəlinən dəri problemidir. Quru dəri adətən qollarda, ayaqlarda, budun xaricində və qarın yanlarında qaşınma, sıxılma və qabıqlanma ilə özünü göstərir. Qışda çöldəki soyuq hava və içəridəki isinmə mühiti rütubətin azalmasına səbəb olur. Ətrafdakı rütubətin azalması dəridə nəmin azalmasına səbəb olur. Susuzlaşdırılmış dəri quruyur, çatlayır və xarici qıcıqlandırıcılara qarşı daha həssas olur. Bütün bu amillər dəridə ekzema dediyimiz qızartı, qabıqlanma və qaşınmalara səbəb olur.
Dərinin qurumasına səbəb olan digər faktorlar stress, yorğunluq, genetik faktorlar, yuxusuzluq, qidalanma tərzi, qocalıq və vanna qəbulunun tezliyidir.
DƏRİNİN TƏBİİ RƏMİNİ TƏMİN EDƏN AMİLLƏR HANSIDIR. DƏRİ?
Dərinin üst təbəqəsi özünü daim yeniləyən bir toxumadır. Regenerasiya bazada kök hüceyrələrin idarə olunan proliferasiyası ilə başlayır. Yeni yaranan hüceyrələr struktur olaraq fərqlənir, yetkinləşir və təxminən 3 həftəlik müddətdə tökülür.Dərinin qocalması ilə dərinin üst qatlarında bu tökülmə xeyli yavaşlayır. Dərinin üst qatının ölü hüceyrələrinin tökülməməsi dərinin sərtləşməsinə və solğunlaşmasına səbəb olur. Bu sıçrayış zamanı ölü hüceyrələr bir-bir ayrılır və tökülür, beləliklə, görünən qabıqlanma baş vermir.
Təbii rütubət faktoru hüceyrələrin istehsal ehtiyaclarına uyğun olaraq dəyişən bir faktordur. Quru iqlimlərdə və qış aylarında olduğu kimi ətrafdakı rütubət azaldıqda təbii rütubət faktorunun istehsalı artır. Bu artım gün ərzində yavaş-yavaş özünü göstərir. Qış aylarında bir çox insanların əllərinin quruması, qızarması və çatlamasının səbəblərindən biri də təbii nəmliyin kifayət qədər tez arta bilməməsidir.Dərimizdəki yağ təbəqəsi də dərimizi nəmləndirən amillərdəndir. Müxtəlif yağ turşuları, keramidlər və xolesteroldan ibarət olan bu yağ təbəqəsi balanslı və kifayət qədər miqdarda olduğu müddətcə çox yaxşı su saxlayandır. Dərinin səthini mantiya kimi örtərək nəm itkisinin qarşısını alır.
DƏRİMİZİ QURUDAN AMİLLƏR HANSIDIR?
Dəri quruluğu ətraf mühit və kimyəvi faktorlar, müxtəlif dəri xəstəlikləri, yaşlanma, daxili xəstəliklər və dərmanlar səbəbindən yarana bilər. Ekoloji faktorlara quru iqlim, soyuq və günəşə məruz qalma daxildir.Dəri yaşlandıqca dərinin təbii nəmliyini təmin edən bəzi maddələr (hialuron turşuları, keramidlər və s.) azalır. Bu səbəbdən müəyyən yaşdan sonra bu maddələrin dəriyə xaricdən verilməsi lazımdır.
Əsas kimyəvi amillər sabun, şampun və duş gelləri kimi şəxsi qulluq məhsullarıdır. Bu məhsulların ümumi xüsusiyyətləri dərinin qoruyucu yağ təbəqəsini aşındıran yağ həlledici təsirləridir. Dərinin səthindəki hidrolipid film təbəqəsi də su ehtiva etdiyi üçün dərimizin pH dəyərini ölçmək olar. Dərinin orta pH dəyəri 5,5-dir. Bu dəyər dəridə olan asidik maddələr (tər, sebum və dəri hüceyrələri) tərəfindən istehsal olunur. Dərinin turşu xassəsinin funksiyası "qoruyucu turşu mantiyası" termini ilə izah olunur. Bu turşu mantiyasının pozulması dərini xarici amillərə qarşı həssas edir. Yuyucu vasitələr, təmizləyici vasitələr, spirt, aseton və xlor kimi bir çox kimyəvi maddələr güclü və yağsızlaşdırıcı təsirləri ilə bu qoruyucu turşu mantiyasını pozaraq quruluğa səbəb olur.Sızanaqların müalicəsində davamlı olaraq istifadə edilən müxtəlif kosmetik təmizləyicilər, soyucular, dərmanlar da quruluğa səbəb ola bilər.
< br /> Bir çox dəri xəstəlikləri, xüsusilə ekzema və sink, əsas yağ turşuları və A vitamini kimi faktorların həm çatışmazlığı, həm də artıqlığı kimi qidalanma pozğunluqları da dərinin qurumasına səbəb ola bilər.
Kifayət qədər maye qəbulu dərinin qurumasının qarşısını ala bilər. Normal gündəlik su qəbulu ən azı 8 stəkan olmalıdır. Ancaq bir çox insan bol su içməsinə baxmayaraq quru dəridən şikayətlənir. Bunun səbəbi dəridə suyu tutan qoruyucu yağ təbəqəsi olmadığı halda suyun tutula bilməməsi və buxarlanma nəticəsində itirilməsidir.
Qalxanvari vəzin qeyri-kafi işləməsi və həzm sistemi ilə bağlı malabsorbsiya. pozğunluqlar da dəridə quruluğa səbəb ola bilər. Təzyiq müalicəsində istifadə edilən sidikqovucu dərmanlar, xolesterin salan dərmanlar, sızanaqların müalicəsində istifadə edilən A vitamini mənşəli dərmanlar və bəzi kimyaterapiya dərmanları dərinin qurumasına səbəb olan amillər arasındadır.
Dəri. Quruluq xüsusilə ayaq və qollarda lokal qaşınmanın, yaşlılarda isə bədən qaşınmasının əsas səbəbidir. Quru dəri çatlayır və normal olaraq dəridən keçməsinə mane olan bəzi allergenlərin asanlıqla keçməsinə səbəb olur. Qışda evdar qadınlarda görülən əl ekzemasının ən əhəmiyyətli səbəbi quru dəridir.
DƏRİ QURUSUNUN QARŞISI NECƏ OLMALI
Banyoda bədəni təmizləyərkən rəngsiz, qoxusuz duş gelləri və ya Dəriyə PH yaxın PH olan sabunlardan istifadə edilməli, isti su ilə yuyulmamalı, vanna otağında qalma müddəti qısa olmamalıdır. Hamamdan sonra dəridəki suyun buxarlanmasına qədər yarım saat ərzində nəmləndirmə edilməlidir.
Əlcəkdən istifadə etmədən təmizləyici materiallarla təmasdan mümkün qədər qaçınılmalı və hər əl yumadan sonra xüsusilə qış aylarında əllər bariyer nəmləndirici ilə nəmləndirilməlidir.
Dərinin nəmləndirilməsi üçün istifadə edilən nəmləndiricilər iki fərqli mexanizmlə işləyir. Bəzi nəmləndiricilər dəri səthində təbəqə yaradır və dərinin təbii nəminin buxarlanmasının qarşısını alır. Bu cür nəmləndiricilərə neft jeli və lanolin kimi yağlar daxildir.Effektiv nəmləndirici olsalar da, tətbiq etmək çətindir.
Digər nəmləndirici qruplar havadakı nəmi və ya nəmi çəkərək dərinin nəmləndirilməsini təmin edir. dərinin aşağı təbəqələrində səthə qədər. Bunlara misal olaraq qliserin və bitki yağlarını göstərmək olar. Dərini nəmləndirmək üçün müntəzəm olaraq istifadə edilən nəmləndiricilər iki fərqli mexanizmlə işləyir. Bəzi nəmləndiricilər dəri səthində təbəqə yaradır və dərinin təbii nəminin buxarlanmasının qarşısını alır. Bu cür nəmləndiricilərə neft jeli və lanolin kimi yağlar daxildir.Effektiv nəmləndirici olsalar da, tətbiq etmək çətindir.
Digər nəmləndirici qruplar havadakı nəmi və ya nəmi çəkərək dərinin nəmləndirilməsini təmin edir. dərinin aşağı təbəqələrində səthə qədər. Bunlara misal olaraq qliserin və bitki yağlarını göstərmək olar. Nəmləndirici kremlərdən mütəmadi istifadə etməyə və dərinin nəmliyini artıran vitaminlərlə (A, C, E vitaminləri), minerallar və istehsal olunmayan bəzi əvəzolunmaz yağ turşuları (linoleik və linolenik turşu) ilə zəngin qidalanmaya diqqət yetirilməlidir. Bədən.
Yaşadığımız mühitin havası qış dövründə nəmləndirilməlidir.
oxumaq: 0