Qırmızı qan hüceyrələrində olan, qana qırmızı rəng verən və toxumalara oksigeni daşıyan hemoglobin adlı zülaldır. Bu zülalın tikinti materialı dəmirdir. Sağlam bir insanın qanında təxminən 12-16,5 qram/desilitr hemoglobin var. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının meyarlarına görə, hemoglobin səviyyəsinin kişilərdə 13 q/dL, qadınlarda isə 12 q/dL-dən aşağı olması anemiya adlanır.
Anemiya dünyada ən çox rast gəlinən sağlamlıq problemlərindən biridir. Dünya əhalisinin təxminən 30%-i anemiyadan əziyyət çəkir. Anemiyaya səbəb olan ən çox rast gəlinən hallar dəmir və vitamin B12 çatışmazlığıdır.
Anemiya heç vaxt xəstəlik deyil. Anemiya, əsas xəstəliyə görə inkişaf edən laboratoriya və xəstəlik tapıntısıdır. Anemiyanı müalicə etmək üçün ilk növbədə bu səbəbi tapmaq lazımdır. Məsələn, 40 yaşından sonra yaranan anemiya xərçəngin xəbərçisi ola bilər və ya mədə xorası, bağırsaq yaraları və ya polip qanaması səbəbindən qan dəyərini aşağı salaraq anemiyaya səbəb ola bilər. Həm kişilərdə, həm də qadınlarda anemiyaya səbəb olan onlarla müxtəlif səbəblər və xəstəliklər var. Bu problem həm insanların gündəlik həyatına, həm də iş performansına təsir etdiyi üçün mütləq diqqətdən kənarda qalmamalıdır.
ANESESSİYA ASANLIQDIR
Anemiyaya diaqnoz qoyulur. tam qan sayımı demək olar ki, hər bir səhiyyə müəssisəsində aparılır.Adlı müayinə ilə müəyyən edilə bilər 2 cc (1 boru) qan kifayətdir. Bu müayinə nəticəsində hemoglobin səviyyəsini əldə etməklə anemiyanın dərəcəsini təyin etmək olar. Anemiya ilə yanaşı, bədənin döyüşən hüceyrələri olan ağ qan hüceyrələrinin və laxtalanma hüceyrələri olan trombositlərin sayının normal olub-olmaması da yoxlanıla bilər.
Nəticədə anemiya aşkar edilərsə. müayinədən sonra əsas səbəbi müəyyən etmək üçün əlavə araşdırmalar aparılır.
ANEMİYANIN SƏBƏBLƏRİ
Anemiya bir çox səbəblərdən yarana bilər. Bütün cəmiyyətdə və xüsusən də qadınlarda qan azlığının ən çox rast gəlinən səbəbi dəmir çatışmazlığından qaynaqlanan qanazlığıdır. Reproduktiv yaşda olan qadınlarda ən əhəmiyyətli səbəb menstruasiya zamanı qan itkisidir. Bundan başqa; Dəmir çatışmazlığı mədə-bağırsaq traktından malabsorbsiya və ya qida çatışmazlığı səbəbindən baş verə bilər. Yenə də malabsorbsiya və qidalanma Çatışmazlığa görə fol turşusu və B 12 vitamini çatışmazlığı zamanı da anemiya inkişaf edə bilər. Bunlardan başqa müxtəlif revmatik xəstəliklər, mədə-bağırsaq sistemi ilə bağlı xroniki iltihablar (kolit və s.), xroniki yoluxucu xəstəliklər, bəzi xərçəng növləri, böyrək çatışmazlığı, şəkərli diabet, qalxanabənzər vəzinin az fəaliyyət göstərməsi nəticəsində yaranan hipotiroidizm, birdəfəlik və ya davamlı istifadə edilən dərmanlar. , Sümük iliyi tənbəlliyi qan azlığının ən çox görülən səbəbidir.
ANEMİYANIN MÜALİCƏSİ NECƏDİR?
Anemiya problemi ilə həkimə müraciət edən şəxs ilk növbədə onu tapmalıdır. ona səbəb olan xəstəliyi aradan qaldırın.. Bu nöqtədə xəstənin yaşı, cinsi, peşəsi və yaşayış yeri nəzərə alınaraq anemiyaya səbəb ola biləcək mümkün xəstəliklər qiymətləndirilir. Xəstənin fiziki müayinəsi hər hansı bir anormallıq olub-olmadığını yoxlamaq üçün yoxlanılır. Müayinə nəticələri müəyyən edildikdən sonra laboratoriya testləri tələb olunur. Anemiyanın səbəbi xəstənin anamnezi, fiziki müayinə və laboratoriya müayinələri ilə müəyyən edilir və bu səbəbə görə müalicə strategiyası təyin edilir. Məsələn, ağır aybaşı qanaxması olan qadında dəmir çatışmazlığı səbəbindən anemiya aşkar edilərsə, əvvəlcə bu qanaxmanın anormal olub olmadığı araşdırılır. Anormal qanaxmanın səbəbi varsa, qanaxmanın səbəbinin qadın xəstəlikləri ilə əlaqəli olub olmadığı araşdırılır. Əgər ginekoloji xəstəliklərdən qaynaqlanırsa (mioma, anormal uşaqlıq qanaxması, endometrioz və s.) bu səbəbə görə müalicə aparılır. Ginekoloji xəstəliklərlə bağlı araşdırmalar normal olarsa, xəstədə qanaxmaya (qanaxma və laxtalanma pozğunluqları) meylinin olub-olmadığı qiymətləndirilir. Əgər qanaxma problemi aşkar edilərsə, bu səbəbdən müalicəyə başlanılır. Bu səbəblər araşdırılarkən xəstənin şikayətlərini azaltmaq, yorğunluğu aradan qaldırmaq və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün dəmir müalicəsinə də başlanılmalıdır.
oxumaq: 0
