Hər bir valideyn övladı olan andan etibarən bir az narahat olur. Yeni doğulan körpəyə qulluq, böyümə dövrü, uşaqlıq və yeniyetməlik dövründə hər bir valideyn övladının yaxşı standartlarda və yaxşı səviyyədə inkişafını arzulayır. Əslində uşaq böyütmək bir sənətdir və hər uşaq digərindən fərqlidir. Valideynlər bunu bilməli və buna uyğun davranmalıdırlar.
Uşaq üçün ən böyük örnək analar və atalardır. Edilən hər bir neqativi qeyd etmək qabiliyyətinə malik olan uşaqların gərginlik və uyğunsuz davranışdan təsirlənmək potensialı yüksəkdir. Bunlar gələcəkdə uşaqların davranışlarına mənfi təsir göstərə bilər. Ona görə də bu nöqtədə təhsil və şüurlu valideynlik iki çox önəmli faktordur.
Xüsusilə də analar uşağın istəkləri, istəkləri və ya inadları səbəbindən zaman-zaman əsəbiləşə və əsəbiləşə bilər, amma ən əsası ödəmək lazımdır. Burada diqqət aydın və ardıcıl davranış sərgiləməkdir. Ağlayaraq istədiyi hər şeyi əldə edə biləcəyini anlayan uşaq bütün istəklərini bu şəkildə sizə bildirəcək və arzusu gerçəkləşənə qədər ağlama davranışına davam edəcək.
Orta yer tapmaq həmişə idealdır. uşaqlarla birlikdə torpaq. Həddindən artıq intizam və ya həddindən artıq intizam yaxşı davranış deyil. Övladlarınızı dinləmək, nə demək istədiklərini söyləmək, onların istək və davranışlarını yersiz görməmək lazımdır. Əlaqədar olduqları sahələrə, yəni öz dünyalarına hörmət etmək, uşaqlara söz haqqı vermək çox vacib davranış formasıdır. Uşaq sevgi və hörmətlə böyüməzsə, diqqəti cəlb etmək üçün müəyyən davranışlar göstərə bilər. Qeyd etmək istərdim ki, bu vəziyyət döyüşkən, yaramaz adlandırmaqdansa, həll edilməsi lazım olan bir vəziyyətdir. Çünki bu cür davranışlar uşağın xarakterindən gələcəyə inamına qədər təsir edir.
Bir şeyi davranış pozuntusu adlandırmaq üçün inkişaf dövrünü və bu dövrün xüsusiyyətlərini yaxşı bilmək lazımdır. Hər bir uşaq müəyyən dərəcədə yaramaz ola bilər və ya öz istəklərini yerinə yetirmək üçün inadkarlıq nümayiş etdirə bilər. Əgər rəftar və davranışları onların yaşını əks etdirmirsə, göstərdikləri rəftarların intensivliyi yüksəkdirsə və davranışlarının davamlılığı uzundursa, bu vəziyyətə əhəmiyyət verilməməlidir.
Bu məqamda nə etmək lazımdır?
Hər bir uşaq şüursuz şəkildə səhvlər edə bilər. Səhvləri cəzalandırmaq uşaqda yalan, qorxu və utanc hissi yaradar. Bu, bizim təsdiqlədiyimiz davranış nümunəsi deyil. Bunun əvəzinə “bu davranışı sərgilədiyiniz üçün üzüldüm” demək və hirslənmədən reaksiyanızı bildirmək uşağın inadkarlıq və intiqam hissini söndürəcək. Uşaqla mümkün qədər açıq olmaq ən sağlam davranış modellərindən biridir. Məsələn, yuxu saatları aydın və konkret ola bilər. Nə qədər müqavimət göstərsələr də, bu məqamda təslim olmayacağınızı qəbul etsinlər.
İstədiyiniz davranışı bir qayda olaraq deyil, əyləncəli hala gətirərək öyrətməyə çalışın və uğurlarını qiymətləndirin. Qiymətləndirmək davranışı gücləndirir. Müqayisədən uzaq olun, mənfi etiketlərdən çəkinin. Problemləri birlikdə həll etməyə çalışın.
oxumaq: 0
