Mövsümi depressiya: “Qış yaxınlaşır, yenə kədərlənirəm”

Bəzi hallarda fəsillər və mövsümi keçidlər insanların psixoloji vəziyyətinə, enerji səviyyəsinə, yuxunun keyfiyyətinə və müddətinə, iştahının dəyişməsinə (iştahın artması və ya azalması) və sosial həyatına təsir göstərir. Bu şərtlərdən biri mövsümi depressiya adlanır.

Mövsümi depressiya keçirən insanlar, havalar soyuduqca, normal qəbul etdiklərindən fərqli və daha çox miqdarda yemək yeməyə başlaya bilərlər. Maddələr mübadiləsi bu dəyişikliyə çox tez yetişə bilmədiyi üçün enerjidə azalma və yuxululuq müşahidə oluna bilər.

Yuxudan əlavə, bəzən sosial cəhətdən qapalı və daha az aktiv olmaq, somatik ağrı hiss etmək, narahatlıq yaşamaq və diqqəti cəmləməkdə çətinlik çəkmək kimi digər problemlər də müşahidə oluna bilər.

Mövsümi depressiya keçirən insanlar bu problemlərlə daha çox payızın bitdiyi və qışın başladığı zaman yaşayırlar. Cəmiyyətdə qışa girən kimi insanların özlərini daha pis hiss etdiyinə dair ipuçları var. Ancaq tez-tez qarşılaşmalar bəzən bu cür pozğunluqları normallaşdırır. Bu səbəblə mövsümi depressiya əhval-ruhiyyənin aşağı olması, istəksizlik, cansıxıcılıq kimi qısa müddətli və dəyişkən hallarla qarışdırılmamalı və bunun bir depressiya növü olduğu xatırlanmalıdır. Bundan əlavə, qışın gəlişindən mənfi təsirlənən fərdlərdən fərqli olaraq, kiçik bir hissəsi, əksinə, mövsümi depressiyadan təsirlənir.

Mövsümi Depressiyanın Səbəbləri

Günəş işığı insanların xoşbəxtlik, enerji və aidiyyət kimi hisslər yaşamasına kömək edən təbii amildir. Buna görə də qış aylarında kifayət qədər miqdarda və intensivliklə istifadə edilə bilməyən günəş işığı bəzən mövsümi depressiya ilə yoxluğunu hiss etdirə bilir. Məsələn, London kimi ümumiyyətlə yağışlı və az günəş işığı alan bölgələrdə yaşayan fərdlər günəş işığından ideal dərəcədə faydalana bilmədiklərindən emosional problemlər yaşaya bilərlər. Bu səbəblə günəş işığına ən yaxın variant olan ağ floresan işıqla dolu otaqlarda 'işıq terapiyası' tətbiqləri edilə bilər.

Hər kəs eyni fəsli yaşasa da, niyə hamının eyni problemi yaşamaması müzakirə edilməli bir məsələdir... Psixoloji dayanıqlığı yüksək olan fərdlərin mövsümi depressiya kimi psixopatoloji problemlərdən əziyyət çəkmə ehtimalı azdır. Daha az təsirləndiyi məlumdur. Bundan əlavə, temperament fərqləri, insanların o an içində olduqları vəziyyət, yaşadıqları həyat mərhələsi kimi fərdi amillər də insanların mövsümi depressiya yaşayıb-yaşamayacağını müəyyən edə bilər.

Mövsümi depressiyadan əziyyət çəkən insanlar nə edə bilər?

oxumaq: 0

yodax