Covid-19 tədbirləri səbəbindən dünya üzrə məktəb yaşlı uşaqların üçdə birindən çoxu distant təhsil almaq imkanından məhrum olub. Həmyaşıdlarından uzaq olan uşaqların hərəkətliliyi azalır. Nəticədə uşaqlar fiziki hazırlığını itirirlər. Onlar emosional ayda stress əlamətləri göstərirlər. 12-18 yaş arası təqribən 8000 şagirdin iştirak etdiyi onlayn kəsişmə xarakterli araşdırmada, Çində depressiya əlamətlərinin yayılmasının 43%, narahatlıq əlamətlərinin 37%, depressiv simptomların və narahatlıq əlamətlərinin yayılmasının 31% olduğu bildirildi. . Covid19 kliniki baxımında birbaşa iştirak edən tibb işçilərinin uşaqlarında riskin daha yüksək olduğu vurğulanır. Müəyyən edilib ki, tibb işçilərinin övladları yoluxmaq, ayrılmaq, valideynlərini itirmək qorxusudur. Məlumdur ki, tibb işçilərinin uşaqları travma sonrası stress pozğunluğu əlamətləri və şərtləri riski yüksəkdir.
Aydındır ki, uşaqların psixoloji sağlamlığının qorunması həm özləri, həm də ailələri üçün son dərəcə vacibdir. Buna nail olmaq üçün qeyri-müəyyənliyi mümkün qədər azaltmaq və səriştə qavrayışını artırmaq lazımdır. Hər iki məqsədə çatmaq üçün travma vəziyyətlərində istifadə olunan üsulları epidemiyaya uyğunlaşdırmaq müdrik bir üsul olardı.
Ailədə narahatlıq səviyyəsi nə qədər yüksək olarsa, ana bir o qədər də ailədən ayrıla bilməz. və təhlükəsiz bağlılığa nail olmadıqda, uşağın ayrılması çətin ola bilər. Uşaqlara güvənmək lazımdır. Müəllimlər dərsə dərsin ilk günündə dərhal başlamaq əvəzinə uşaqlarla ünsiyyət qurmalı, onlara nə qədər qayğı və dəyər verdiklərini göstərməlidirlər.
Kritik yaş qruplarından biri, 0-6 yaş qrupu, həyat haqqında düşüncələrinin formalaşdığı başlanğıc uşaqlardır.Bunun üçün bilməli olduğumuz xüsusiyyətlər var.
Bu, məktəbə başlamazdan əvvəl baş verməlidir. Gözlədiyimiz xüsusiyyətlər.
-Özünü ifadə edə və ünsiyyət qura biləcək səviyyədə ana dilindən istifadə etmək bacarığı.
-Yaşına uyğun konseptual bacarıqlara malik olmaq.
-Diqqət vermək və saxlamaq bacarığı.
-Oxşarlıqları və fərqləri ayırd etmək bacarığı.
-Əl hərəkətləri və ümumi koordinasiyaya malik olmaq.
-Düşünmək və özü üçün qərar vermək bacarığı.
-İnkişaf etmiş özünə qulluq bacarıqları.
-Sosial qaydalara riayət etmək bacarığı.
Uşağınızın məktəbə hazır olub-olmaması ilə bağlı şübhəniz varsa, mütəxəssislə məsləhətləşin. Uşaqlar ailə mühitindən fərqli bir mühitə qədəm qoyduqda, bu, daxil olduğu yeniliklər və dəyişikliklər səbəbindən narahatlığa səbəb ola bilər. Məktəbin əvvəlində uşaqlar məktəbdə itə bilər, izdihamlı sinifdən qorxa və ya ailələrinin məktəbdə onları unuda biləcəyindən qorxa bilərlər. Bununla belə, məktəbdə olarkən ailəsinin evdə nə etdiyi, darıxıb-darıxmadığı, tualetə gəlsə nə edəcəyi ilə bağlı narahatlıqları ola bilər. Yenə də bu müddət ərzində yeni bir qardaşın evdə ailəsi ilə birlikdə qalması onların narahatlığına səbəb ola bilər. Yeni evə köçmək, yeni şəhərə köçmək və ya ailə daxilində itkilər məktəbə uyğunlaşmanı çətinləşdirən vəziyyətlərdir. Ailənin məktəbdən gözləntiləri onların öz təcrübələri nəticəsində formalaşıb. Onun münasibəti və şəxsiyyət xüsusiyyətləri də məktəbə uyğunlaşmanı asanlaşdıra və ya çətinləşdirə bilər. Ailə bilməlidir ki, məktəb üçün material seçmək və ya hazırlamaq məktəbə hazırlıq demək deyil. Çünki məktəbə hazırlıq uşağın sosial, emosional və akademik aspektləri baxımından müəyyən səviyyəyə çatmasını tələb edir. Uşağın məktəb həyatı ilə maraqlanmaq təkcə ona ev tapşırığını yerinə yetirməkdə dəstək olmaq, üzərinə düşən vəzifələri yerinə yetirmək demək deyil. Onların hissləri və xatirələri ilə də məşğul olmaq lazımdır.
Uşağın məktəbə uyğunlaşması və müvəffəqiyyəti
-Uşağın şəxsiyyət xüsusiyyətləri.
- Ailənin uşaq tərbiyəsinə münasibəti.
-Uşağın sağlamlıq vəziyyəti.
-Yaşadığı sosial mühitin zənginliyi.
-Və ya əvvəlki məktəb təcrübələri.
-Uşağın akademik hazırlığından asılıdır.
-Öyrənmə marağı və qabiliyyətindən asılıdır.
Bu məlumatların işığında uşağın nəzərə alınması lazım olan məqamları nəzərdən qaçırmadan, onun inkişaf səviyyəsinə uyğun davranışlar göstərməsi gözlənilməlidir.
oxumaq: 0
