Yeni doğulmuş və körpəlik dövründə eşitmə və nitqin inkişafı cəmiyyətdəki sağlam yaşlı insanlar üçün çox vacibdir.
Yeni doğulmuş körpədə (0-6 ay):
Qəfil yüksək səslərə (hərəkət) reaksiya verir.
Səs-küydə oyanır.
Səsləri sərbəst təqlid edir.
Səslə sakitləşir.
Başını səsin gəldiyi istiqamətə çevirir.
6-12 Aylar arası:< br /> Soruşanda o, tanıdığı insanı və ya obyekti göstərə bilər.
Ağlamağa başlayır.
12 aya qədər:
“Əlini yellə” kimi sadə ifadələri başa düşür.
> Körpəlik dövrü (13 ay-2 yaş):
Yumşaq səslə çağırılanda belə ilk zəngə baxır.
Ətrafdakı səslərə reaksiya verir.
Səsin haradan gəldiyini anlayır. .
18 ayda:
/> O, tanış insanlar və əşyalar üçün bir neçə sadə söz işlətməyə başlayır.
Televizora normal səslə qulaq asır və ya daim televizora yaxınlaşır.< br /> O, yaşıdları ilə təxminən eyni dil inkişafına malikdir.
Körpənin eşitmə itkisi olub-olmadığını müəyyən etmək olar. Eşitmə testləri sadə qulaq müayinəsindən sonra aparılır. Bu gün iki test üsulu mövcuddur: Birincisi, daxili qulaq (koklea) əməliyyatını ölçən otoakustik emissiya, ikincisi isə beyin sapı səviyyəsində eşitmə hədlərini dəqiq göstərən BERA (beyin sapı evoked cavab audiometriyası)dır. Otoakustik emissiya yeni doğulmuş dövrdən başlayaraq istifadə oluna bilən, qısa müddətdə nəticə verən və körpəyə heç bir narahatlıq yaratmayan bir testdir. Eşitmə ölçüsindəki dəyəri BERA-dan aşağı olduğu üçün o, skrininq testi kimi də istifadə olunur. Körpələrdə BERA testi ümumi anesteziya altında aparılır. Bununla belə, eşitmə itkisinə ciddi şübhə olduqda, BERA seçim testidir. Uşağın inkişafından asılı olaraq oyun audiometriyası 3 və ya 4 yaşından həyata keçirilə bilər. Eşitmə itkisi riski olan vəziyyətlər aşağıdakılardır: Genetik risk (əgər ailədə bir və ya bir neçə insanda həyatın erkən yaşlarında baş verən eşitmə itkisi varsa), hamiləlik zamanı (anada qırmızı atəş və ya soyuqdəymə kimi virus xəstəliyi varsa) , ana spirtli içkilərdən istifadə edibsə, doğuş zamanı və yeni doğuş zamanı (0-28 gün) üzdə və başda deformasiya varsa (doğuşun çəkisi 1500 qramdan azdırsa), yenidoğulmuşların reanimasiya şöbəsi 5 gündən çox saxlanılır. Xəstədə yeni doğulmuş sarılıq transfüzyon tələb olunan səviyyədə olubsa, körpəlik və körpəlik dövründə meningit keçiribsə (venadaxili antibiotik müalicəsi alıb), kəllə travması alıbsa (qanın gəlməsi lazım deyil) Əgər üç aydan çox müddət ərzində qulağından axıntı ilə qulağın iltihabı varsa, Körpənizdə nevroloji pozğunluqlar varsa və ya dil inkişafı yuxarıda qeyd olunanlardan geri qalırsa, körpənizin eşitmə testi. BERA 6 aylıq olmasına baxmayaraq qapı zəngi, telefon və ya anasının zəngi kimi ətraf mühit səslərinə cavab verməyən körpələrə tətbiq edilməlidir. 18 aylıq olmasına baxmayaraq heç bir söz danışmayan uşaqlarda qulaq müayinəsi və eşitmə testi edilməsi məqsədəuyğun olardı.İdeal şəraitdə bütün uşaqlar məktəbə başlamazdan əvvəl eşitmə testindən keçməlidirlər. Körpələrdə eşitmə itkisinin səbəbləri iki yerə bölünür: keçirici tip (xarici və/və ya orta qulaqla əlaqəli) və sensor-neyral tip (daxili qulaq və/və ya eşitmə siniri ilə əlaqədar).
Səbəbi keçirici tip itkilər; Qulaq kanalının qulaq kiri və ya yad əşyalarla bağlanması, qulaq pərdəsinin deşilməsi, orta qulaq boşluğunda mayenin yığılması, orta qulaqda sümük zəncirinin davamlılığının pozulması, evstaki borusunun funksiyasının pozulması. Keçirici tip itkilər dərman müalicəsi və ya cərrahi müalicə ilə bərpa oluna bilən itkilərdir. Sensor-neyron tipli itkilərin əsas səbəbi daxili qulaqda funksional pozğunluqlar və ya anadangəlmə anomaliyalardır. Dərman toksikliyi, xəstəliklərə bağlı daxili qulaq tipi eşitmə itkisi, qırıqlara bağlı daxili qulaq zədələnməsi daha sonra gəlir. Sensor-neyron eşitmə itkiləri qalıcıdır.
Eşitmə itkisinin erkən mərhələdə aşkarlanmasının əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki, körpələrdə eşitmə nitqin inkişafı üçün vacibdir. Çünki uşaqlar təqlid yolu ilə öyrənirlər və düzgün tələffüz üçün yaxşı eşitməyə ehtiyac duyurlar. Körpəlikdə bəzi eşitmə itkisi (məsələn, qulaq kiri) müayinə otağında asanlıqla aradan qaldırıla bilər. Bəziləri dərman vasitəsi ilə və ya lazım olduqda cərrahi müalicə ilə düzəldilə bilər (məsələn, orta qulaq boşluğunda mayenin yığılması, ventilyasiya borusunun daxil edilməsi). Sensorinöral eşitmə itkisi olduqda, ümumiyyətlə tam karlıq yoxdur, körpənin onu istifadə etmək üçün kifayət qədər eşitmə qabiliyyəti var. Bu vəziyyətdə, erkən Elektron eşitmə cihazlarından istifadə etməklə nitqin normal inkişafı təmin edilir. İlk üç il ərzində eşitmə itkisi müşahidə edilmirsə və eşitmə normal səviyyəyə qaldırılmırsa, nitqin inkişafı üçün xüsusi təlim keçmək lazımdır. Sinir tipli eşitmə itkisi ikitərəfli tam karlıq səviyyəsindədirsə və daxili qulaqda struktur anomaliyaları yoxdursa, uşaq bionik qulağı (koxlear implant) taxıb məşq etməklə normal və hətta normala yaxın eşidə və danışa bilər. Ancaq danışmağı öyrəndikdən sonra yaranan karlıq hallarında bionik qulaq ilə əldə edilən nəticələr daha qənaətbəxşdir. Eşitmə testinin körpəyə heç bir zərəri və ya zərəri yoxdur. Daha dəqiq desək, belə demək olar: Eşitmə testi keçirməklə heç nə itirilmir, ancaq körpədə eşitmə itkisi varsa, erkən diaqnoz qoymağa imkan verir.
oxumaq: 0
