QƏZƏB
Qəzəb gözlənilmədən yaşadığımız və fizioloji nəticələrə səbəb olan hissdir. Qəzəb təbii olan və müəyyən səviyyəyə qədər normal sayılan bir duyğudur. Qəzəb bir davranış deyil, bir duyğudur; o, bizi qoruyan bir gücdür ki, sağ qala bilək. Qəzəb təxirə salına bilməyəcək qədər vacib və yaşanmalı olan bir duyğudur. Qəzəbin ifadə üsulu sağlam həllə yönəlməlidir; Bu, aqressiyaya çevrilməməlidir. Sağlam şəkildə ifadə edilə bilməyən qəzəb; Bu, bahalı nəticələri ola biləcək bir EMOSİYAdır...
Həll olunmamış qəzəb şəxsi və sosial problemlərin əsasında gizlənir. Qəzəb həm daxili, həm də xarici amillərin bir sıra təsiri nəticəsində yaranır. Qəzəb nəzarətdən çıxarsa və şəxsi münasibətlərdə və ümumi həyat keyfiyyətində problemlər yaradaraq dağıdıcı hala gəlirsə, hərəkətə keçməyin vaxtıdır.
Qəzəb yaşamaq anormal bir vəziyyət deyil. Anormal olan, sağlam şəkildə ifadə edilməyən və basdırılan və zorakılığa səbəb olan qəzəbdir. Qəzəb, lazımi şəkildə ifadə edildikdə, son dərəcə sağlam və təbiidir.
Qəzəb yatırıldıqda, başqa duyğuları özü ilə apararaq, maskalanmış görünə bilər. Yatırıldığı zaman passiv aqressiv davranışla özünü büruzə verir. Qəzəb yüngül reaksiyadan qəzəbə qədər müxtəlif intensivliklərdə yaşanan emosiyadır.
Qəzəbdə olan digər hisslərdən bəziləri; Qəzəb, narahatlıq, qıcıqlanma, kin, düşmənçilik, nifrət, qisas almaq istəyi, daim tənqid etmək istəyi nifrətdir.
Hər bir insanın qəzəbləndiyi vəziyyətlər fərqlidir. Bundan əlavə, fərd bəzən eyni məsələyə görə əsəbiləşə bilər, bəzən də yox.
İNSAN ƏZİLƏNDƏ; Rahat-düşün-hərəkət metodu tətbiq edilməli, hirslənən mühit sakitləşənə qədər buraxılmalıdır. İnsan özündən “nə və niyə qəzəblidir” sualını verməli, həmçinin qəzəbinin altında yatan səbəbləri tanımağa və aqressiv olmayan həll yollarını düşünməyə çalışmalıdır. Həmçinin insan öz qəzəbini təhlil etməyi bacarmalıdır. Yəni;
-
Mənim üçün qəzəb nədir? Məni daha çox kim və ya nə əsəbiləşdirir? Mənim məhdudiyyətlərim nədir? Qəzəbimi necə ifadə edim? Qəzəbimi ifadə etməyim nə dərəcədə sağlamdır? Qəzəbimi idarə olunan və sağlam şəkildə ifadə etmək Mənə bunu etməyə nə mane olur? Güclü qəzəb anında nə hiss edirəm? Qəzəbimi necə daha təsirli ifadə edə bilərəm? Qəzəbim mənə hansı dərsləri verir? Qəzəbimin mənfi nəticələri nələrdir? Qəzəbimi sağlam şəkildə necə ifadə edə bilərəm?
HANSI VƏZİYYƏTLƏRDƏ ƏZƏBİLƏRƏK?
Həyatımızda bizi qəzəbləndirən çox şey var.Bir amil var. Sanki biz qəzəb minaları ilə əhatə olunmuşuq! Bizdə qəzəb parıltıları var. Bəlkə də biz elə düşünməyə məcburuq ki, sanki yalnız xoşbəxt olmaq üçün yaşayırıq!
Bizim təcrübədən qaçdığımız mənfi düşüncələr və emosiyalar var. Qaçdığımız hər problem; Bu, həm də bizim yetkinləşməyimizə və güclənməyimizə imkan verəcək təcrübələri əldən verdiyimiz anlamına gəlir.
Biz qəzəbdən sanki pis bir emosiyaymış kimi uzaq durmağa çalışırıq. Qəzəbimizi bütün gücümüzlə, əgər varsa, boğmağa çalışırıq. Diqqət etmədiyimiz odur ki, qəzəb müəyyən səviyyəyə qədər sağlamdır, qoruyucu və müalicəvi gücə malikdir.
Təbii ki, heç kim hirslənmədən, qəzəb hissini yaşamadan yaşaya bilməz. Bu da mümkün deyil. Mümkün olan hirsdən düzgün istifadə etməkdir. Qəzəbsiz yaşaya biləcəyini düşünənlər ancaq xəyal qırıqlığı yaşayacaqlar. Düzgün reaksiya vermədiyimiz və ya reaksiya verə bilmədiyimiz hər hansı bir hadisə qəzəblənməyimizə səbəb ola bilər. Önəmli olan hadisəni düzgün şərh etməkdir.
Xüsusilə başa düşülmədiyimizi hiss etdiyimiz zaman, şəxsiyyətlərarası münasibətlərdə münaqişələr yaşadığımız zaman, darıxdığımızda, bizə qarşı haqsızlıq edildiyini düşünəndə, özümüzü ifadə edə bilmədiyimiz zaman, istəklərimiz və ehtiyaclar ödənilmir və ya qarşılanmayacaq, tənhalıq/narahatlıq/utanc hiss etdiyimiz zaman, məyusluq hiss etdiyimiz zaman, hörmətsizlik\haqsızlıq hiss etdiyimiz zaman\ incidildiyimizi/hücuma məruz qaldığımızı düşündüyümüzdə, sevdiyimizi itirdiyimizdə QƏZƏB OLURUZ. sevilmədiyimiz bir insanla qarşılaşdığımızda, akademik uğursuzluqla qarşılaşdığımızda, fiziki və ya şifahi hücuma məruz qaldığımızda, sosial zorakılıqla qarşılaşdığımızda, təhdid və məyusluqla qarşılaşdığımızda, lazım olan şeylərə çox diqqət yetirdiyimizdə…
QƏZƏBİN NÖVLƏRİ
Bastırılmış qəzəb, öyrənilmiş qəzəb, həyəcanlı hirs, qəfil qəzəb, situasiyalı qəzəb, daimi qəzəb �qəzəb
QƏZBİN İFADƏSİ
İnsanların qəzəblənməsinə səbəb olan hadisələr fərqli olduğu kimi; Bu hadisələrə hirs reaksiyaları da müxtəlifdir.Qəzəbi necə yaşamaq insanın öz seçimidir.
Qəzəbi daha çox daxilən yaşayanlar; Qəzəblərini ifadə etməkdə çətinlik çəkə bilərlər. Bu insanlar adətən qəzəb reaksiyalarını daha çox daxilən somurtmaq, somurtmaq və susmaqla ifadə edirlər.
Qəzəbini daha zahiri hiss edənlər; Qəzəb hisslərini nəzarətsiz və aqressiv şəkildə yaşayırlar. Onlar ümumiyyətlə hirsli davranışlarına görə sosial qruplarından kənarda qalırlar.
Qəzəbini daha aqressiv yaşayanlar; O, vurmaqla, qışqırmaqla, əsəbiləşməklə, ətrafındakı əşyaları sındırmaqla və ya divarları yumruqlamaqla, yəni aqressiv davranmaqla reaksiya verir.
Qəzəblərini daha idarəli keçirənlər; Onlar qəzəblərini şifahi şəkildə ifadə edə bilərlər.
QƏZƏBİN NƏTİCƏLƏRİ Qəzəbdə bədənin reaksiyaları
Qəzəb duyğularımızı aktivləşdirir. Qəzəb, digər duyğular kimi, fizioloji və bioloji dəyişikliklərlə birlikdə hiss olunur. Əgər insan öz bədəninə qulaq asmağı bilirsə; Bədəninin ona qəzəbli olduğunu pıçıldadığını eşidəcək. Qəzəbin bəzi fiziki əlamətləri var. Qizə qarşı fizioloji reaksiyalar;qan şəkərinin artması, nəbz və qan təzyiqinin artması, tez-tez və çətin nəfəs alma, baş ağrısı, bel-boyun-əzələ ağrıları, adrenalin səviyyəsinin artması, yorğunluq və psixosomatik pozğunluqlardır. Qəzəbin zehni reaksiyaları; Bunlar konsentrasiyanın olmaması, aşağı performans, unutqanlıq, yuxu və iştahanın pozulması, diqqətsizlik və motivasiyanın olmamasıdır. Qəzəbin emosional reaksiyaları; , depressiya, narahatlıq pozğunluqları, gərginlik. Qəzəbin davranış reaksiyaları; siqaret-spirt-narkotik bağı Onun şiddəti yemək pozğunluqları, aqressivlik, zorakılıq, zorakılıq, davranış pozğunluqları, narahatçılıq, tələskənlikdir.
QƏZƏB OLAN ZAMAN NƏ EDİRİK?
Qəzəb doğuran hadisəni unutmağa çalışırıq, hadisəni yatırtmaq lazımdırsa, gərginlik, passiv aqressivlik yaşayırıq. və ya həddindən artıq reaksiya verərək ağlayan böhranlar yaşaya bilərik, bəzən hədəfi dəyişməyə çalışırıq, bəzən birbaşa qarşıdurmaya üstünlük veririk, ya da özümüzü aldanmış, qorxmuş, itirməkdən qorxmuş, günahlandırmış və ya günahkar olmaq, küsmək, qayğısız hiss etmək və ya ağlama sehrləri var.
QƏZƏBLƏ MÜRACİƏT ETMƏNİN EFTİV YOLLARI
Fizioloji təcrübə kimi; nnəfəs alma məşqləri, idman, əzələlərin boşaldılması məşqləri
zehni təcrübə kimi; Qəzəbli düşüncələri zehnindən çıxarmaq, müsbət düşünmə gücündən faydalanmaq, hiss olunan müsbət və ya mənfi duyğuları ətrafdakılarla paylaşaraq sosial dəstəyin gücündən faydalanmaq
Davranış praktikası olaraq; vaxtdan səmərəli istifadə etmək, təsirli ünsiyyət gücündən faydalanmaq, empatiya, emosiyaları ifadə etmək bacarığı
QƏZBİ YERİNƏ YERİNƏ İFADƏ EDİLMƏYƏNDƏ...
Baş ağrısı, qan təzyiqi problemi, mədə pozğunluqları, əzələ ağrıları, tənəffüs problemləri, dəri və dəri problemləri, mövcud fiziki şikayətlərdə artım və emosional problemlər meydana gələ bilər. Bundan əlavə, diqqət və konsentrasiya pozğunluqları, unutqanlıq, yuxu və iştaha vərdişlərində nizamsızlıqlar, siqaret və spirtli içkilərdən istifadə zamanı yorğunluq və narahatlıq müşahidə oluna bilər.
Qəzəbləndiyimiz zaman düşüncələrimizdə fərqliliklər müşahidə edirik. , davranışlar, fizioloji reaksiyalar, emosiyalar və ünsiyyət tərzimiz p>
ZORAKLIĞINIZDAN TUTAR!
ZORAKİLİK
Zorakılıq; İnsanlara fiziki və ya ruhi zərər verən, güc və təzyiqlə davam edən fərdi və ya sosial problemdir. Zorakılıq təkcə fiziki deyil. Bunu iki kateqoriyada qiymətləndirə bilərik: şifahi və davranışsal. Qışqırmaq, somurtmaq, təhqir etmək, qışqırmaq və ya vurmaq zorakılıqdır. Zorakılıq təcavüz, qəsdən güc tətbiqi, özgələşdirmə, təklik, qorxudur. Vermək, istismar etmək, incitmək, alçaltmaq, zorla inandırmaq deməkdir. Zorakılıq əslində kömək çağırışıdır. Diqqət çəkmək istəyi mənim burada olduğum mesajıdır. Zorakılıq insanın özündən uzaqlaşmasıdır, zəiflərin güc mənbəyidir. Zorakılıq həm fərdlərə, həm də cəmiyyətə zərər verən davranışdır. Zorakılıq həll yolu deyil, çıxılmaz vəziyyətdədir. Problemin həlli və barışığı zorakılıqla eyni vaxtda müşahidə etmək olmaz. Zorakılıq sui-istifadə, psixoloji zərər və fiziki zərər gətirir.
Zorakılıq həyatın hər sahəsində mövcud olmağa davam edir. Bəşəriyyət var olduqca mövcud olacaq.
Zorakılıq təkcə tibb işçilərinə qarşı deyil! Evdə, məktəbdə, sinifdə, avtobusda, kafedə, xəstəxanada, yolda, mağazada... Bir sözlə, hər yerdə!... Hər birimiz onlardan anlayışlı, gülərüz üzlər gözləyirik. ətrafımızda; Biz qəmgin, küt və ya maraqsız insanlara dözə bilmərik. Heç kim özünü dəyərsiz hiss etməyə dözə bilməz. Dözümsüzlük olan yerdə qəzəb asanlıqla alovlanır. Belə bir vəziyyətdə qəzəbin aqressiv davranışa və ya zorakılığa səbəb olma ehtimalı yüksəkdir. Unutmaq olmaz ki, dəyərsizləşdirici yanaşmalar zorakılıq kimi qayıdacaq.
İlk növbədə qəzəb, zorakılıq və aqressiyanı ayırd etmək lazımdır. qəzəb bir emosiya olsa da, zorakılıq davranış formasıdır. Qəzəb, müsbət mənada istifadə edildikdə, insanları güclü edən və insanları həyatda saxlayan duyğudur. Zorakılıq qəzəbi ifadə etməyin ən mənfi formasıdır. Qəzəbdən şiddətə qədər olan müddətdə düşüncələr və duyğular qəzəbə səbəb olan vəziyyətə reaksiyaları müəyyən edir. Qəzəbdən şiddətə, kin, qorxu, narahatlıq, nifrət, düşmənçilik və s. emosiyalarla müşayiət olunur. Zorakılıq qəzəb və zorakılığın xarici ifadələrindən biridir.
Zorakılığın səbəbləri arasında; ünsiyyətin olmaması, hirs nəzarətinin itirilməsi, asılılıqlar, şəxsiyyət pozğunluqları, asılı şəxsiyyət pozğunluğu, psixoloji problemlər, qəddarlıq, şəxsi fərqliliklər, genetik və mədəni fərqliliklər, təhsil səviyyəsi
NİYƏ ZORAKLIĞA ÜSTÜN VERİLİR?
strong>
