Tibbi həyatımızda biz uşaq psixiatrları bir çox çətin və çətin vəziyyətlərlə qarşılaşırıq. O, tez-tez bu problemlərin həllini tapır və ya heç olmasa tapmağa çalışır; Ailələrimizə kömək edirik. Bununla belə, etiraf etməliyəm ki, qarşılaşdığım ən çıxılmaz vəziyyətlərdən biri; Ailə müsahibələrinin sonuna doğru "həkim dayı, biz heç yemək yemirik, nə edəcəyik?!" sualdır. Bu sual qarşısında tibb fakültəsinin 4-cü kursuna tibb refleksi ilə qayıdırıq və ağlımıza “böyümə və inkişaf normaldırsa, problem yoxdur” cümləsi gəlir. Ancaq bir az düşünsək, problemin ana-övlad münasibətinə əsaslanan böyük bir mənzərə olduğunu anlayarıq.
Təbiət qanunu olaraq, hər bir canlı balalarını qidalandırmağı əsas vəzifəsi kimi görür. . Ana bu təbii instinkt sayəsində uşağının ən yaxşı şəkildə qidalanmasını və inkişaf etdirilməsini istəyir. Ancaq bu vəziyyət bəzən analıq borcuna çevrilərək ana-övlad münasibətlərini poza bilir. Aclıq və toxluğun fizioloji bir hiss olduğunu anlaya bilməyən uşaq yeməyi çox vaxt xarici obyekt kimi qəbul edir. Uşaqlar, böyüklər kimi, sistemli şəkildə işləyirlər və aclıq və toxluq hissi bu sistemin bir hissəsi olaraq adi kursu saxlamaq üçün işləyir. Körpəlik dövründə də tox olan körpə başını döş və ya süni süddən başqa istiqamətə çevirərək tox olduğunu göstərir. Ancaq bir çox analar övladının kifayət qədər qida qəbul etmədiyini düşünür; zorla çənəsini açaraq, burnunu sıxaraq, yeməyi oyuna çevirməklə uşağın daha çox yemək almasına çalışır. Bunun yalnız bir məqsədi var. "Uşağınızı yaxşı qidalandırın". Bir nöqtədən sonra bu hədəf hamımızın klassik olaraq bildiyi pis səhnəyə qayıdır. Əllərində boşqab uşağın arxasınca qaçan, dişləməsi üçün hər cür zarafat edən valideynlər; Bir tikə yemək üçün rüşvət tələb edən oğlan.
Yaxşı, problemi müəyyən etdik, yaxşı, amma həlli necə olmalıdır? Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, bu sualın cavabı çox asan deyil. Ancaq həll yolu ən əsas problemdən başlamalıdır. Uşağa aclıq və toxluq hisslərini öyrətməkdir. Hər insanın iştahı fərqli olduğu kimi, hər uşağın yemək tərzi də fərqlidir. Bu nöqtədə ailələrimiz səbirli olmalı, yeməklər arası vaxtı açmalıdır Uşağın yemək tələb etməsini gözləyir.
İlk addım keçdi, ya da növbəti... Uşağımız ac idi və yemək istəyirdi. Təəssüf ki, problem həll olunmur. Necə və harada yemək lazımdır? Bu, həqiqətən də bu gün ailələrimizin ən böyük problemlərindən biridir. Televizor qarşısında saatlarla hamburger və ya kartof qızartmasından həzz almaq və ya tərəvəz yeməyini bəyənmirsinizsə, küncdəki burritodan sifariş edin. Əminəm ki, yaxşı səslənmir. Bu məqamda, digər ev qaydaları kimi, hər bir ailənin yemək qaydası və mədəniyyəti olmalıdır. Üç yemək üçün eyni masa arxasında işləyən valideynlərlə görüşmək reallıqla uzlaşmır, amma ən azı nahar vaxtı evdə təyin olunmalı və bütün ailə üzvləri həmin masa ətrafında görüşməlidir. Bu nümunə uşaqlarımızın yemək davranışına müsbət təsir etməklə yanaşı, ailə münasibətlərində də əvəzsiz faydaları var.
Gəlin addım-addım gedək... Süfrəyə oturduq, şam yeməyimiz var, amma uşağımız yeməyi boşqaba qoymaq istəmədi və ya bir-iki qaşıq götürüb masadan çıxdı... Məncə Burada əsas cümlə “valideynlər süfrədə nə yeməyə qərar verməlidirlər, amma nə qədər yeməyə uşaq qərar verməlidir” olmalıdır. Bu nöqtədə yeni yanaşmalar 6-7 yaşındakı uşaqlara öz boşqabında xidmət göstərməkdir. Biz valideynlər olaraq seçimləri təqdim etmək tapşırırıq. Uşaq nə qədər yeməyə qərar verəcək. Bacarsa, boşqabına aparar. Biz valideynlərin təyin edəcəyi başqa bir qayda isə nə qədər masada qalacağımızdır. “Yeməyi bitirənə qədər ayağa qalxma” əvəzinə “yeməyin nə qədər yeyəcəyinə siz qərar verirsiniz, amma hamı yeyənə qədər biz süfrədə qalacağıq” xəbərdarlığı daha məqsədəuyğun ola bilər.
Uşağın yemək bişirmə prosesində fəal iştirakı yemək problemlərinin həllində mühüm məqamdır. Hətta alış-veriş siyahısından başlamaq lazım ola bilər. Rəyinin soruşulması ilə tərtib edilən siyahı uşağın ideyalarına dəyər verildiyini göstərir. Bununla belə, bu məsələdə son sözün sizin deyəcəyinizi də nəzərdən qaçırmamalıyıq. Birlikdə alış-verişə getmək və siyahını tamamlamaq uşağın yeməklə bağlı motivasiyasını artıracaq. Yemək hazırlayarkən onun yaşını nəzərə alaraq övladımızdan kömək almaq, materialları gətirmək və ondan sadə əməliyyatlar etməsini istəmək həm yemək davranışına, həm də valideyn-övlad münasibətinə müsbət təsir edəcəyi danılmaz bir həqiqətdir. . Yemək davranışı ilk gündən son günədək həyatımızın çox vacib bir hissəsidir. Yeməyə və yeməyə təsir edən bir çox fizioloji və psixoloji pozğunluqları bir kənara qoysaq, uşaqlarımız ailədən gördüklərini tətbiq etməyə meyllidirlər. “Uşağım heç yemir” deyə şikayət etdikdə, güzgüyə baxmaq problemi həll etməyin ən yaxşı yolu kimi görünür. Şübhəsiz ki, münaqişə, cəza, aqressiv münasibət yalnız vəziyyəti daha da pisləşdirir. Əsas odur ki, problemi problemə çevrilməmiş həll edək, aclıq-toxluq mexanizmini, ehtiyac və istəklərini nəzərə almadan övladımızı doğulduğu gündən mütəmadi olaraq qidalandıraq. Sağlam və məlumatlı olun....
oxumaq: 0
