Glisemik indeks

Qanda şəkərin qəfil sıçraması və düşməsinin qarşısını almaq üçün 2-3
dəqiqəlik "şirin" söhbət mövzusu:

Ən sadə dillə desək, glisemik indeks, tərkibində karbohidratlar olan qidanın potensialı ( şəkər) qan şəkərini yüksəltmək kimi təyin edilə bilər.

Şəkər təbiətdə müxtəlif formalarda mövcuddur. İlk olaraq ağla gələn çay şəkəri (saxaroza), qlükoza (üzüm şəkəri) + fruktoza (meyvə şəkəri) birləşməsindən ibarətdir. Meyvələrin strukturunda şəkərlər fruktoza şəklindədir. Kartof və düyü kimi qidalarda olduğu üçün daha böyük molekullara və mürəkkəb quruluşa malik olanlaranişasta deyirik.

Qida orqanizmə qəbul edildikdən sonra həzm nəticəsində zülal, karbohidrat (şəkər) və yağ kimi qida maddələrinə parçalanır. Bu qidalardan biri olan şəkər enerji ehtiyacını qarşılayan ən əhəmiyyətli qrupdur. Bundan əlavə, beynimiz üçün yeganə qida mənbəyi olan şəkərlər qidalarda müxtəlif nisbətlərdə olur.

   Qidanın glisemik indeksi standart çörəyin göstərdiyi reaksiya ilə müqayisədə yemək yeyildikdən 2 saat sonra qan şəkərinə reaksiyanın faiz dəyəri kimi hesablanır. Formalaşdırmaq üçün:

   

Qlisemik indeksli qida qəbulunun diabet, piylənmə və onlarla əlaqəli digər xroniki metabolik xəstəliklərlə əlaqəli olduğu aşkar edilmişdir. indeksi son vaxtlar daha çox mübahisəlidir. Qanda şəkərin qəfil yüksəlməsi orqanizmdə tarazlıq mexanizmi olan mədəaltı vəzidən insulin hormonunun ifrazını tetikler. İnsulin, şəkərin qandan hüceyrələrə alınmasından və yağların yığılmasından məsul olan hormondur. Qan şəkərindəki bu ani artımlar tarazlıq mexanizmi səbəbiylə ani azalmalarla nəticələnəcək və bu dövr daimi aclıq hissini tətikləyəcəyi üçün piylənmə və buna görə də diabet (diabet), metabolik sindrom kimi xroniki xəstəliklərə də yol aça bilər. .

Glisemik indeks təsnifatı:

< 40       çox aşağı,             &nb sp;
40-55      aşağı,                                                   
> 70          yüksək glisemik indeksi olan qidalar kimi müəyyən edilir. yemək zamanı istehlak edilən qidalarınporsiya miqdarının qan şəkərinə təsiri glisemik indeks anlayışı ilə birlikdə əhəmiyyətli olduğundan ədəbiyyatda da yerini almışdır. Tərkibində karbohidrat olan qidanınmiqdarınınqan şəkərinə təsirini göstərmək üçün glisemik yük anlayışı istifadə olunur. Bir qida yüksək glisemik indeksə malik olsa belə, istehlak edilən miqdar aşağı olduqda onun glisemik yükü aşağı ola bilər. Məsələn, yerkökü yüksək glisemik indeksə malik qidadır, lakin glisemik indeks anlayışı 50 qram karbohidrat olan qidanın qan şəkərinə təsirini göstərir. Ancaq 50 qram karbohidrat ehtiva edən 6 orta kök kökü ümumiyyətlə bir anda yeyilmir. Əslində, təxminən 8 qram karbohidrat ehtiva edən 1 orta havuç istehlakı nəticəsində yaranan glisemik yük azdır. Bu səbəbdən qidanın glisemik indeksi ilə yanaşı, həmin qidanın glisemik yükünü də müəyyən etmək son dərəcə vacibdir.


Bəzi Qidaların Glisemik İndeksi Dəyərləri:

Ağ çörək-------------   : 100
Bulqur --------------------  : 65
Düyü----------------------------------   : 83
Spagetti------------------- : 66
Misir---- ------------------   : 87
Kök tərəvəzlər -------------   : 70-116
Paxlalılar - ---------     : 20-60
Süd məhsulları ---------------   : 46-52
Yağsız süd----- - -----------   : 46
Tam süd--------------------  : 43
Dondurma--- ---------------   : 52
Meyvələr-----------------  : 34-93
Banan-- --------------------   : 84
Narıncı-------------------  : 59< br /> Portağal suyu -----------  : 64
Alma-----------------------  : 53
Şəkər-------------------  : 30-152
Fruktoza------------------- : 30
Qlükoza-------------------   : 138
Maltoza----------------- -- -   : 152
Saxaroza------------------  - -   : 89
Bal------------- --- -------   : 126
Qatıq-------------------  : 52

Qlisemik indeks dəyərinə təsir edən amillər:

Qidanın lif (pulpa) nisbəti (ağ çörək↑, tam buğda çörəyi↓)

Yeməyiniz soyuq və ya isti istehlak (kumpir↑, soyuq kartof salatı↓)

Qatı və ya maye formada qida qəbulu (şirələr↑, meyvənin özü↓)

Yemək sadə (↑) və ya zülallı / yağlı qidalarla (↓) yemək də glisemik indeksə təsir edən amillərdən biridir.



Heç vaxt yüksək glisemik indeksi olan qidaları istehlak etməməliyik?

Qətiyyən qalın xəttlər çəkməməlidir. İstehlak vərdişlərimizi nəzərdən keçirmək və tezliyi və əlbəttə ki, məbləğləri azaltmaq faydalıdır. İnsanlara ömür boyu şirniyyat, tort, peçenye, meyvə şirələrindən istifadə etməməyi tövsiyə etmək rasional deyil. Hər şeyi ölçülü şəkildə istehlak etsək, həyatdan təcrid olunmuş deyil, həyatla iç-içə və sağlam qidalanma əsasında xoşbəxt həyat tərzi sürmək mümkün olar.

Zövq alın...

oxumaq: 0

yodax